Chỉ còn 20 ngày nữa bước vào năm mới 2009, những ưu - khuyết của thị trường âm nhạc, của giới nhạc sĩ, ca sĩ… trong năm 2008 được diễn tả như những gam màu đậm – nhạt tương phản, càng làm cho lĩnh vực âm nhạc thêm muôn màu muôn vẻ.
Thay đổi thị trường âm nhạc
Có một sự thật: sự “soán ngôi” của dòng nhạc xưa, sự sôi động theo từng thời điểm của thể loại rock, sự “xuống sắc” của thế giới nhạc teen, nhạc trẻ, sự “lép vế” của dòng nhạc dân ca, nhạc truyền thống cách mạng… Tuy các dòng nhạc vẫn tồn tại bên nhau nhưng khán giả yêu nhạc Việt không khó để nhận ra liveshow nhạc xưa Thương hoài ngàn năm của ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng (năm 2007) đã kéo dài dư âm thành công đến tận những ngày Tết Âm lịch năm 2008 và cả trong năm Mậu Tý, đã làm dậy lên trào lưu các ca sĩ đua nhau hát và phát hành hàng loạt album nhạc xưa. Chính vì sau thời gian dài khán giả thưởng thức đến bội thực nhạc trẻ não tình, nhạc teen nhạt nhẽo, dân ca và nhạc truyền thống hiện diện có chừng mực trong một số ít chương trình ca nhạc trên đài truyền hình, vào dịp lễ hội… nên nhạc xưa dễ được chấp nhận, tạm thời mở rộng quy mô.
Show và album
Ca sĩ Hồ Quỳnh Hương.
Khán giả đã ghi nhận những ca sĩ, bầu show gồng mình chịu lỗ để thực hiện các liveshow trong thời gian qua. Tuy tính chất các liveshow có khác nhau: để khẳng định đẳng cấp như tour diễn Mỹ Tâm – Sóng đa tần, để kỷ niệm quãng thời gian dài theo nghề ca hát như liveshow Cẩm Ly – 15 năm đi hát, hay mừng sinh nhật Đan Trường – Thập đại mỹ nhân, Chuyện tình của Quang Dũng, hoặc gây sốc kiểu Dạ tiệc trắng của Đàm Vĩnh Hưng… thì mục đích chính của người thực hiện liveshow vẫn muốn chinh phục khán giả và tạo dấu ấn riêng, dù biết chắc làm liveshow trong thời kinh tế khó khăn là thua đậm.
Với các album, khi ca sĩ bắt tay thực hiện đều lo ngại nạn băng đĩa lậu, thế nhưng không làm đĩa thì… ai biết, ai nhớ. Vậy là album cứ ào ạt tung ra thị trường nhưng có quá ít ca sĩ tạo được dấu ấn, thậm chí có người chẳng ai biết đến.
“Sao” chưa đổi ngôi
Thị trường âm nhạc năm 2008 xuất hiện khá nhiều ca sĩ mới, trẻ đẹp, có tiền, có ông bầu đầu tư, có cả ê kíp riêng lo từ A đến Z, nhưng họ vẫn chưa tạo cú đột phá nào đáng kể. Chuyện phong cách biểu diễn na ná nhau, dùng vũ đạo, hình thể, trang phục hay thậm chí cả scandal… để khỏa lấp giọng hát non yếu, nhiều ca sĩ trẻ chỉ có thể gây ấn tượng trong một khoảng thời gian ngắn rồi chìm lỉm giữa muôn vàn “ngôi sao” tự phong, xuất hiện ngày càng dày đặc trên bầu trời ca nhạc.
Suy cho cùng, ca sĩ trẻ khó tạo bước đột phá vì thiếu nền tảng cơ bản về kiến thức âm nhạc, kinh nghiệm, năng lực chuyên môn… thế nên, với nội lực và chất lượng như hiện nay, lớp ca sĩ mới vẫn chưa thể thay thế cho những ngôi sao đã đi vào độ chín như Mỹ Linh, Hồng Nhung, Mỹ Tâm, Đàm Vĩnh Hưng, Quang Dũng, Phương Thanh, Lam Trường, Cẩm Ly, Hồ Quỳnh Hương… Ngay cả với các nhóm ca, nhóm nhạc, năm qua cũng chỉ hoạt động và phát triển chừng mực.
Vậy là hết một năm nhưng chưa thấy hiện tượng “sao đổi ngôi”, dù thị trường âm nhạc vẫn đầy tính cạnh tranh và tạo ra nhân tố mới.
Khoảng lặng: chuyện đạo nhạc...
Năm 2008 cũng là năm bùng phát chuyện đạo nhạc, tạo những cú sốc, nỗi buồn cho công chúng yêu nhạc và các nghệ sĩ chân chính. Trong nhiều trường hợp, chính sự nóng vội để có tác phẩm, để mau nổi tiếng là động lực khiến một số tác giả làm nhái, hoặc copy cả bản nhạc của người khác để làm của mình, khiến dư luận cảm thấy lo lắng vì người làm nghệ thuật lại thiếu lòng tự trọng, thiếu lương tâm nghề nghiệp, trống rỗng nguồn cảm xúc chân chính. Vậy đạo nhạc được gì, danh tiếng hay tai tiếng?
Năm Mậu Tý sắp khép lại với bao chuyện vui buồn của thị trường âm nhạc. Hy vọng năm Kỷ Sửu 2009, sắc màu âm nhạc sẽ bớt đi những gam màu tối, lạnh buồn, lĩnh vực âm nhạc khởi sắc hơn, góp phần nâng cao đời sống văn hóa, trình độ thẩm mỹ của công chúng.
THÚY BÌNH
