Gần sinh nhật Bác, gặp lại Hứa Tử Hoài- nhà điêu khắc tài hoa người Nùng - tôi đã không ngăn được xúc động khi biết ông đang gấp rút hoàn thành một xêri tượng mà ông tạm đặt tên là “Bác Hồ ở An toàn khu (ATK) Định Hóa”.
Bác ung dung trên yên ngựa (tượng của Hứa Tử Hoài).
Thực ra, đây không phải là lần đầu tiên ông sáng tác về Bác. Năm 1990, Hứa Tử Hoài đã từng đoạt huy chương vàng trong triển lãm mỹ thuật toàn quốc với tác phẩm “Bác Hồ về bản”. Tuy nhiên, trở lại đề tài này, ông cho biết, sẽ bộc lộ một tư duy nghệ thuật hoàn toàn mới, một qui mô ở tầm cao hơn.
Theo dự kiến của ông, toàn bộ tác phẩm gồm 12 bức, chia làm 2 nhóm, tái hiện hình tượng Bác ở chiến khu. Nhóm thứ nhất với chủ đề “Bác ung dung trên yên ngựa” gồm 5 bức liên hoàn diễn tả hình ảnh Bác cưỡi ngựa trên đường đi công tác với phong thái ung dung, tự tại.
Mỗi bức là một phong cách thể hiện, một triết lý sâu sắc, một tình cảm nồng ấm đối với vị Cha già dân tộc. Nhóm tượng đang được hoàn chỉnh những bước cuối cùng. “Tôi nghĩ, hình ảnh Bác Hồ trên yên ngựa chính là hình ảnh đẹp nhất, điển hình nhất trong những ngày Bác ở ATK Định Hóa. Tố Hữu đã mô tả rất thành công hình tượng Bác bằng thơ. Còn tôi, sẽ tái hiện bằng nghệ thuật tạo hình”, nhà điêu khắc bộc bạch.
Ông cho biết thêm, khi hoàn thành tác phẩm, ông sẽ xin được trưng bày tại Nhà tưởng niệm Bác Hồ ở Phú Đình, Định Hóa. Đó là món quà tinh thần dâng lên Bác và thủ đô kháng chiến.
Là một nghệ sĩ tài năng đã từng được mời tham dự các trại sáng tác quốc gia, quốc tế quan trọng, từng là một trong ba nhà điêu khắc Việt Nam được trao giải thưởng Nhà nước đợt đầu tiên, nhưng các nhà báo thường ít khi trực tiếp lấy được những tư liệu ấy ở ông. Niềm vui, niềm vinh quang của ông là ở trong cái xưởng mỹ thuật chật hẹp trên tận tầng 4 tại nhà riêng của mình, ở TP Thái Nguyên.
Hứa Tử Hoài sáng tác nhiều, tác phẩm của ông được trưng bày ở nhiều bảo tàng, nhà lưu niệm trong nước và quốc tế, đoạt nhiều giải thưởng trong các triển lãm toàn quốc... Nhưng những người hiểu Hứa Tử Hoài sẽ dễ dàng nhận thấy những tác phẩm nổi trội nhất của ông chính là về đề tài chiến tranh. Một trong những tác phẩm mà ông tâm đắc nhất là bức “Ác mộng”, tác phẩm đoạt giải nhất của Hội Mỹ thuật Việt Nam năm 1996.
Tất cả các tác phẩm của Hứa Tử Hoài đều không ca ngợi một chiều, ông không che giấu nỗi đau mà lột tả chân thực cả hai mặt vinh quang và mất mát, đấy chính là điểm mạnh trong tư tưởng và thủ pháp sáng tạo của Hứa Tử Hoài. Có lẽ, những quan niệm nghệ thuật đúng đắn ấy đã giúp ông làm nên những tác phẩm thực sự chiếm lĩnh trái tim con người. Không chỉ với “Ác mộng”, những bức về đề tài chiến tranh như: Bi hùng, Mạnh hơn bom đạn, Kí ức chiến tranh... của ông đều đoạt giải cao trong triển lãm mỹ thuật toàn quốc.
Hứa Tử Hoài thường tâm sự: “đã bước sang tuổi 64 mà tôi vẫn thấy như tất cả chỉ mới bắt đầu”. Một câu nói thật khiêm nhường mà đầy tinh thần trách nhiệm nghệ sĩ. Đó cũng là điều dễ hiểu. Với bất kỳ một nghệ sĩ chân chính nào, sự nghiệp vẫn luôn ở phía trước. Những tác phẩm xuất sắc nhất vẫn luôn ở thì tương lai...
Hồ Thủy Giang
