Quốc hội thảo luận dự án Luật Cạnh tranh

Chưa thể hiện đủ các hành vi cạnh tranh không lành mạnh

02/11/2004 10:04

Dự thảo Luật Cạnh tranh được các đại biểu Quốc hội tiếp tục đóng góp ý kiến vào đầu giờ sáng qua 1-11. Tuy chỉ trong thời gian ngắn nhưng rất nhiều đại biểu đã đưa ra quan điểm của mình để hoàn chỉnh lần cuối trước khi thông qua. Vấn đề được đề cập và ghi nhận nhiều ý kiến nhất là hành vi cạnh tranh không lành mạnh.

Điều 39 dự thảo quy định các hành vi cạnh tranh không lành mạnh gồm: chỉ dẫn gây nhầm lẫn; xâm phạm bí mật kinh doanh; ép buộc trong kinh doanh; gièm pha doanh nghiệp khác; gây rối hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp khác; quảng cáo nhằm cạnh tranh không lành mạnh; khuyến mại nhằm cạnh tranh không lành mạnh; phân biệt đối xử của hiệp hội; bán hàng đa cấp bất chính.

Chưa thể hiện đủ các hành vi cạnh tranh không lành mạnh ảnh 1 — aqw

Đại biểu Nguyễn Thị Hồng Xinh (Vũng Tàu) đề nghị: hành vi cạnh tranh lành mạnh thì chúng ta cho phép, còn hành vi cạnh tranh không lành mạnh thì chúng ta cấm. Vì vậy, luật nên ghi rõ đây là những hành vi cạnh tranh bị cấm.

Cùng với đại biểu Hồng Xinh, nhiều đại biểu khác cho rằng luật chỉ đưa ra 9 hành vi cạnh tranh không lành mạnh là chưa thể hiện đầy đủ những diễn biến của nền kinh tế thị trường.

Các hành vi mà nhiều đại biểu đề nghị bổ sung là: bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ dưới giá thành; không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ và trách nhiệm đối với người lao động; mua chuộc, dụ dỗ cán bộ, nhân viên của đối thủ cạnh tranh…

Đại biểu Đinh La Thăng (Thừa Thiên – Huế) nói: “Việc bán hàng, cung cấp dịch vụ dưới giá thành toàn bộ đang xảy ra rất nhiều. Trong các lĩnh vực giao thông, xây dựng, các doanh nghiệp bỏ giá thấp hơn giá thành để trúng thầu dẫn đến tiến độ và chất lượng công trình không bảo đảm”.

Giải thích về hành vi không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ và trách nhiệm đối với người lao động, ông Thăng nói tiếp: “Khi một doanh nghiệp không mua bảo hiểm, không thực hiện các biện pháp bảo hộ cho người lao động, chỉ ký hợp đồng ngắn hạn… thì chi phí sẽ thấp đi và đương nhiên doanh nghiệp đó có lợi hơn trong cạnh tranh”.

Đại biểu Nguyễn Thị Hồng Xinh thì đi vào phân tích sâu hơn để chứng minh rằng dự thảo luật không đưa hành vi mua chuộc, dụ dỗ cán bộ, nhân viên đối thủ cạnh tranh là thiếu. Vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Kiên cho rằng trong nền kinh tế thị trường, lao động có trình độ và chuyên môn cao có quyền chọn nơi làm việc, thỏa thuận mức lương và điều kiện làm việc. Do đó, việc người lao động chuyển sang làm việc nơi khác có điều kiện tốt hơn là điều bình thường.

Tuy nhiên, bà Xinh cho đây là điều không bình thường và lập luận: “Đã có những doanh nghiệp để chuẩn bị cho phương án sản xuất đã đầu tư đào tạo nhiều cán bộ kỹ thuật với kinh phí lớn. Nhưng khi các cán bộ này bị “lôi kéo” thì xem như doanh nghiệp nọ mất khoản kinh phí và thời gian đào tạo. Như vậy sẽ có tình trạng bên không đào tạo thì được, còn bên bỏ kinh phí đào tạo thì mất”.

Đại biểu Đỗ Trọng Ngoạn (Bắc Giang) bày tỏ băn khoăn về các điều khoản nói về vấn đề độc quyền, tập trung kinh tế, thống lĩnh thị trường… Ông cho rằng xuất phát điểm nền kinh tế của ta thấp nên có những doanh nghiệp độc quyền, tập trung cần thiết.

Tuy nhiên, đại biểu Đặng Văn Thanh (Cần Thơ) đóng góp ý kiến như để giải thích thêm: luật không cấm toàn bộ các hành vi tập trung kinh tế, thống lĩnh thị trường. Vấn đề là luật sẽ kiểm soát quá trình dẫn đến tập trung kinh tế, thống lĩnh thị trường; kiểm soát các hành vi lạm dụng vị trí độc quyền và lạm dụng thống lĩnh thị trường. Vì vậy, ông Thanh cho rằng các điều khoản của dự thảo đưa ra là hợp lý.

Trong ngày làm việc hôm qua, Quốc hội cũng dành thời gian thảo luận về dự án Luật An ninh quốc gia.

TRÚC QUÂN - NGUYỄN NHẬT

NGUYỄN THỊ NGHĨA, đại biểu Quốc hội TPHCM:
Đầu cơ lũng đoạn thị trường cũng thuộc nhóm hành vi cạnh tranh bị cấm

Hiện nay, hành vi đầu cơ lũng đoạn thị trường không chỉ diễn ra với những doanh nghiệp có vị trí thống lĩnh thị trường, có ưu thế trong việc dự trữ và tồn trữ hàng hóa lớn, đặc biệt là những hàng hóa có tác động lớn đến sản xuất và tiêu dùng mà còn có thể xảy ra từ những doanh nghiệp nhỏ.

Một số doanh nghiệp trong số này đã lợi dụng tình hình thị trường biến động để đầu cơ tích trữ những mặt hàng thiết yếu trong đời sống xã hội nhằm thu lợi nhuận cao sau đó.

Chúng ta đã từng phải đối phó với việc tăng giá thép, tăng giá xăng dầu, thuốc chữa bệnh... thời gian vừa qua. Việc đầu cơ này có tác động rất xấu đến thị trường, đặc biệt tác động rất xấu đến an ninh, xã hội khi có những sự cố nhạy cảm về kinh tế, chính trị.

Do đó, tôi đề nghị nên bổ sung hành vi đầu cơ lũng đoạn thị trường vào nhóm những hành vi cạnh tranh bị cấm.

LÊ NHƯ ÁI, Giám đốc Công ty SAPUWA, đại biểu HĐND TPHCM:
Bán phá giá phải là hành vi cạnh tranh bị cấm

Tôi nghĩ cần phải nhấn mạnh hơn nữa đến việc đưa hành vi bán hàng hóa và dịch vụ dưới giá thành toàn bộ hay còn gọi là bán phá giá vào nhóm các hành vi cạnh tranh bị cấm trong Dự thảo Luật cạnh tranh.

Hành vi này đã phương hại đến việc cạnh tranh lành mạnh trên thị trường và đang diễn ra khá phổ biến trong thực tế nhưng vì sao chỉ được điều chỉnh trong Điều 13 của Dự thảo Luật Cạnh tranh đối với những doanh nghiệp có vị trí thống lĩnh thị trường?

Các doanh nghiệp lớn, nhất là các doanh nghiệp nước ngoài - để loại bỏ các đối thủ - thường tiến hành việc bán hàng với giá thấp hơn giá thành toàn bộ.

Với chiêu thức này, họ nhanh chóng chiếm được thị phần. Việc bù lỗ, đã có các đơn vị thành viên trong tập đoàn hoặc các đơn vị trực thuộc choàng gánh nên họ có thể chịu lỗ nhiều năm liền cho đến khi thâu tóm hết thị phần.

Ngoài ra, họ còn tung ra nhiều chiêu thức quảng cáo với chi phí luôn cao hơn mức cho phép của nhà nước rất nhiều mà chúng ta không kiểm soát được vì họ có hệ thống các công ty mẹ, công ty con, các văn phòng đại diện hoạt động độc lập. Luật Cạnh tranh cần phải nghiêm khắc với hành vi này.

Ông ĐỖ VĂN HOÀNG – Chủ tịch HĐQT Tổng Công ty Du lịch Sài Gòn (Saigontourist):
Luật phải bảo đảm môi trường kinh doanh lành mạnh

Từ lúc chúng ta mở cửa thị trường, ngành du lịch là một trong những ngành có sự tham gia nhiều nhất của các ngành kinh tế trong, ngoài nước và sắp tới sẽ có thêm nhiều thương hiệu lớn của thế giới. Saigontourist chấp nhận cạnh tranh sòng phẳng với các đối thủ khác.

Tuy nhiên, kinh doanh du lịch hiện tồn tại tình trạng cạnh tranh giảm giá không lành mạnh, kinh doanh chui, đầu tư núp bóng… Do vậy, rất hy vọng Luật Cạnh tranh ra đời sẽ hạn chế tình trạng này.

Chúng tôi cũng băn khoăn Điều 19 quy định “cấm mọi hành vi dẫn đến việc tập trung kinh tế nếu thị phần kết hợp trên thị trường của các bên tham gia tập trung chiếm trên 50%…”. Liệu có hợp lý không, khi thành quả của các doanh nghiệp đó đạt được bằng chính sự cạnh tranh lành mạnh, không phải bằng lợi thế độc quyền?

Điều 13 chương 3 quy định cấm việc áp giá thành theo hướng độc quyền. Có lẽ nên chi tiết, cụ thể hơn để tránh sự nhầm lẫn. đưa ra mức giá bán thống nhất không thể quy vào hành vi lạm dụng vị trí để thống lĩnh thị trường.