Công ty Vissan - Anh hùng Lao động trong thời kỳ đổi mới

42 năm thành lập, 38 năm xây dựng, đổi mới và phát triển, Vissan đã thực sự trở thành một trong những thương hiệu hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực chăn nuôi, chế biến, sản xuất và kinh doanh mặt hàng thực phẩm tươi sống, thực phẩm chế biến từ thịt và rau củ quả, từng bước tạo nền tảng cho một thương hiệu lớn sau này. Vissan đã và đang trở thành người bạn thân thiết của người tiêu dùng Việt Nam từ thành thị đến nông thôn và mới rồi, tập thể CBCNV công ty Vissan đã được Chủ tịch nước tặng danh hiệu “Anh hùng Lao động trong thời kỳ đổi mới”. Đây là một vinh dự lớn, là phần thưởng cao quý nhất mà doanh nghiệp nào cũng mong muốn đạt được.

Những ngày đầu sau giải phóng, công ty đã tham gia thị trường trong giai đoạn lịch sử này với tên gọi là “Công ty Thực phẩm I” với nhiệm vụ quản lý và đưa vào hoạt động nhà máy giết mổ gia súc hiện đại tại quận Bình Thạnh với chức năng cung cấp thịt cho nhu cầu người dân thành phố Hồ Chí Minh (TPHCM).

Thật không dễ dàng khi vừa phải chuyển đổi một công ty công quản tự trị (của nhà nước chế độ cũ) chuyên ngành thực phẩm tươi sống trở thành một đơn vị doanh nghiệp chủ lực của TPHCM mà vẫn giữ vững thương hiệu Vissan, logo “Ba bông mai vàng” – vốn đã quen thuộc với người Sài Gòn ngay trong giai đoạn kinh tế đất nước còn dựa trên cơ chế kinh tế bao cấp theo tiêu chuẩn hàng tháng. Hơn nữa, sự giao lưu kinh tế giữa các địa phương lúc bấy giờ còn nhiều rào cản, sự thông thương hàng hóa, nguyên liệu - hầu hết lại ở các địa phương khác- còn bị “ngăn sông, cấm chợ”

Trong quá trình chuyển đổi của nền kinh tế đất nước từ bao cấp sang thị trường, với những đặc điểm sẵn có của một thành phố năng động - một trung tâm kinh tế, có nền kinh tế thị trường phát triển, dựa vào những diễn biến thực tế của cuộc sống, của thị trường, lãnh đạo TPHCM đã nhanh chóng nắm bắt, chắt lọc, đề ra những quyết sách tốt nhất và đi tiên phong trong công cuộc đổi mới, chuyển từ cơ chế bao cấp sang kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Là một trong số ít doanh nghiệp Nhà nước lúc bấy giờ sớm nhận thức thời cơ và thách thức của giai đoạn mới này để phát triển, công ty đã nhanh chóng tái cơ cấu để có thể cạnh tranh trong giai đoạn này và ngày 16-11-1989, Công ty Thực phẩm I chuyển đổi trở lại là Công ty Việt Nam Kỹ nghệ súc sản, viết tắt là VISSAN. Thương hiệu Vissan cùng với hình ảnh “Ba bông mai vàng” quen thuộc, một lần nữa gắn bó với người tiêu dùng Việt Nam trong thời kỳ đổi mới; giai đoạn kinh doanh không chỉ đòi hỏi về chất lượng sản phẩm mà hình thức, hệ thống phân phối hàng cũng phải mang tính cạnh tranh, tiện dụng.

Vượt qua thác, ghềnh

Những năm đầu thập niên 90, Đông Âu sụp đổ, thị trường Liên Xô suy yếu, Vissan đứng trước nguy cơ mất thị trường xuất khẩu chủ lực, doanh số giảm nhanh, thua lỗ mạnh trong khi đó thị trường nội địa còn bỏ ngỏ đã đặt ra bài toán khó cho lãnh đạo chính quyền và doanh nghiệp trong thời điểm này. Trước tình hình đó, nhiều doanh nghiệp đứng bên bờ sự phá sản. Một lần nữa, sự nhạy bén và năng động của một địa phương luôn thích ứng trước những khó khăn thách thức, lãnh đạo TPHCM đã cùng doanh nghiệp Vissan nhanh chóng chuyển hướng sang thị trường nội địa với hàng chục triệu người tiêu dùng đang cần những sản phẩm chất lượng, giá cả phải chăng. Công ty đã đầu tư nhập khẩu máy móc, dây chuyền sản xuất khép kín theo tiêu chuẩn Nhật Bản và châu Âu; lần lượt cho ra đời hàng loạt thực phẩm chế biến sẵn mà lâu nay chủ yếu nhập từ nước ngoài như xúc xích tiệt trùng, thịt nguội... mang thương hiệu Vissan.

Điểm nổi bật của Công ty Vissan là sáng tạo trong suy nghĩ, mạnh dạn và quyết tâm trong thực hiện: công ty đã đi đầu trong việc kết hợp giữa nhà cung cấp - người chăn nuôi cùng bà con nông dân, vực dậy một khu vực sản xuất nông nghiệp hết sức quan trọng để đảm bảo nguồn cung cấp thực phẩm tươi sống và chế biến cho hàng triệu người dân TPHCM cùng các tỉnh, thành lân cận. Từ đó đến nay, Vissan luôn là thương hiệu hàng đầu trong lĩnh vực xuất khẩu và phân phối thịt gia súc chất lượng cao tại Việt Nam. Sản xuất, mở rộng kinh doanh dựa trên nhu cầu, thị hiếu người tiêu dùng, Vissan đã đưa đơn vị vượt qua cuộc khủng hoảng một cách vững vàng, nhanh chóng xây dựng cho mình một chiến lược phát triển trong mối điều hòa giữa nội địa và xuất khẩu có trọng điểm... Nhờ đó, nhiều cuộc khủng hoảng kinh tế đã đi qua, và Việt Nam cũng không là một ngoại lệ và chịu ảnh hưởng chung, Vissan vẫn vững bước đi lên và ngày càng trở thành một đơn vị mạnh, được đầu tư những trang thiết bị hiện đại, đa dạng hóa sản phẩm các loại cho cả hai thị trường trong nước lẫn xuất khẩu. Hiện nay, các mặt hàng tươi sống, các sản phẩm chế biến và các mặt hàng chế biến truyền thống là những sản phẩm mà người tiêu dùng ưa thích bởi chúng phù hợp với khẩu vị, nhu cầu sử dụng của người Á Đông.

Hiện nay, người tiêu dùng từ thành thị đến nông thôn có thể tìm mua sản phẩm chế biến sẵn của Vissan với chất lượng bảo đảm, giá cả phải chăng, lại rất tiện lợi trong chế biến phục vụ các bữa ăn chính, ăn phụ trong gia đình. Tại các cửa hàng giới thiệu sản phẩm Vissan, khách có thể hỏi sách hướng dẫn cách chế biến nhanh với thực phẩm Vissan  để  được gởi tặng. Phấn đấu là nhà cung cấp tốt nhất phục vụ cho mọi bữa ăn, hiện sản phẩm Vissan cũng có mặt trong hàng ngàn bếp ăn của nhà hàng, trường học, nhà trẻ và mẫu giáo của thành phố.

Đa dạng hóa mặt hàng là một trong những yêu cầu hàng đầu của Vissan và vì thế, ngoài dây chuyền sản xuất đồ hộp với các loại sản phẩm đóng hộp từ thịt bò, heo, gà, cá còn có những sản phẩm chay cũng được thị trường tiêu dùng trong nước tín nhiệm với mức tiêu thụ hàng triệu sản phẩm một năm. Hàng năm bộ phận nghiên cứu thị trường đều có những đề xuất cho ra đời nhiều sản phẩm mới, góp phần đa dạng hoá mặt hàng phục vụ thị trường trong nước. Với chủ trương có thêm nhiều sản phẩm cho người tiêu dùng, Vissan cũng nhanh chóng tham gia vào lĩnh vực chế biến và phân phối rau - củ - quả theo tiêu chuẩn VietGAP. Vissan đã trực tiếp tham gia cùng người sản xuất trong trồng trọt theo tiêu chuẩn sạch, đầu tư hệ thống kiểm tra, chọn lọc sản phẩm ngay tại vùng sản xuất với sản lượng vài trăm tấn /ngày đã góp phần cùng các nhà sản xuất rau sạch khác đưa ra thị trường trên 20.000 tấn rau củ quả sạch trong năm 2012. Cách làm này cũng giúp nâng cao ý thức về trồng trọt rau sạch cho bà con nông dân ngoại thành và thực hiện chủ trương khép kín từ sản xuất đến tiêu dùng, tiêu thụ nông sản cho bà con nông dân ngoại thành. Gắn kết với cuộc vận động người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam, đẩy mạnh chương trình hàng Việt Nam chất lượng cao về nông thôn, bằng những sản phẩm tốt nhất, mẫu mã đẹp, giá cả phù hợp với người tiêu dùng mang tính cạnh tranh cao với sản phẩm ngoại nhập. Những chuyến hàng lưu động cũng thường xuyên được đưa tới phục vụ anh chị em công nhân các khu công nghiệp. những người có ít thời gian đi chợ. Bên cạnh đó, Vissan tích cực tham gia thị trường xuất khẩu, phục vụ bà con kiều bào trên thế giới đã và đang đem lại hiệu quả kinh tế cao cho Vissan nói riêng và cả nước nói chung.

Dựa vào thị trường, khéo léo dẫn dắt sản xuất

Công ty Vissan khá tâm đắc với phương châm “Thị trường dẫn dắt sản xuất, nơi nào có trung tâm thương mại, siêu thị mở ra là nơi đó có bán sản phẩm Vissan”. Để sản phẩm đến gần người tiêu dùng hơn nữa, công ty đã chủ động phát triển kênh phân phối; mở rộng liên kết với các thương hiệu lớn, các chuỗi cửa hàng bán lẻ như Hapro Hà Nội; Công ty Kinh Đô; Công ty Lương thực TPHCM (Foodcosa), hệ thống các siêu thị: Co.opMart, MaxiMark, Citimart, Big C, Metro, Lotte; Trung tâm Thương mại của các doanh nghiệp của Tổng Công ty Thương mại Sài Gòn... Riêng năm 2012, Vissan  đã mở thêm 70 điểm bán thực phẩm tươi sống tại TPHCM, nâng tổng số điểm bán thực phẩm tươi sống Vissan tại TPHCM được hơn 230 cửa hàng, quầy bán thực phẩm tươi sống tại TPHCM, gia tăng thị phần cung cấp cho các trường học, nhà hàng - khách sạn, bếp ăn tập thể, khu công nghiệp, khu chế xuất và các xí nghiệp... Theo quan điểm của Vissan, cửa hàng giới thiệu sản phẩm không nhằm mục đích bán hàng kiếm lời mà là nơi tiếp nhận và xử lý thông tin của người tiêu dùng để công ty đưa ra những chính sách, chiến lược phù hợp với thị trường.     
Ngoài các nhà phân phối, Vissan còn tự xây dựng một hệ thống phân phối riêng để đưa sản phẩm - thực phẩm tươi sống, thực phẩm chế biến các loại, rau củ quả - đến tay người tiêu dùng. Với gần 100 cửa hàng giới thiệu sản phẩm và 10 cửa hàng thực phẩm tươi sống tại các quận, huyện trong thành phố, tiếp cận và khảo sát điều tra tìm hiểu thị hiếu từ phía người tiêu dùng, biết được nhu cầu và khuynh hướng của thị trường để nâng cao sức mạnh cạnh tranh, mở rộng mạng lưới bán lẻ và cũng thông qua đây chuyển tải thông tin về phòng nghiên cứu và phát triển để cho ra một ngân hàng sản phẩm mới. Trong thị trường có cạnh tranh, doanh nghiệp nào có mạng lưới phân phối tốt là doanh nghiệp đó giải quyết được đầu ra cho sản phẩm, giúp sản xuất ổn định. Trong năm 2011 và 6 tháng đầu năm 2012 của Công ty Vissan đã chi 100 tỷ đồng nâng cấp hệ thống phân phối, huấn luyện nhân lực cho nhà phân phối. Xây dựng được 100 nhà phân phối, 1.000 đại lý và thiết lập 300.000 điểm bán chuyên nghiệp được phân vùng trên toàn quốc. Chính những nhà phân phối này đang quyết định sức sản xuất của Vissan.

Hiện Vissan cung cấp cho thị trường 100 tấn thịt gia súc/ngày, chiếm 30% thị phần khu vực TPHCM, 55 tấn thực phẩm chế biến/ngày chiếm 35% thị phần cả nước và từ xuất phát ban đầu công ty chỉ có 20 sản phẩm thì nay đã có hơn 300 sản phẩm mang thương hiệu Vissan trên thị trường nội địa và xuất khẩu.

Trong nền kinh tế thị trường, phát triển bền vững luôn đi cùng chất lượng, cung cách phục vụ và cũng không thể tách rời công tác quảng bá, đặc biệt là tham gia các hội chợ trong và ngoài nước để bán hàng, tìm đối tác cũng là một yều cầu lớn mà Vissan thực hiện có hiệu quả. Nhận thức được vấn đề này, ngay từ đầu Vissan đã tham gia các hội chợ uy tín trong ngoài nước với mục tiêu quảng bá đồng thời qua đó tìm hiểu thị hiếu tiêu dùng để có những bước đi phù hợp trong sản xuất kinh doanh, góp phần đẩy mạnh chương trình xuất khẩu của công ty. Liên tiếp 16 năm qua, Vissan đã được người tiêu dùng yêu mến và bình chọn là Hàng Việt Nam Chất lượng cao, 6 năm liền là Thương hiệu mạnh Việt Nam.

Mạnh dạn, sáng tạo trong đổi mới và phát triển

Đổi mới và phát triển đã và đang được lãnh đạo Vissan tập trung xây dựng trong giai đoạn những năm 2000 đến nay, khi nền kinh tế đất nước được khôi phục, Vissan cũng chuyển đổi theo mô hình mới và đến 2007 Việt Nam gia nhập WTO, Vissan với tư cách là một công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên thuộc Tổng Công ty Thương mại Sài Gòn đã nhanh chóng hướng mục tiêu xuất khẩu sang các thị trường mới tại châu Âu, Mỹ và các nước khác quanh vùng, tạo ra một bước mới trong định hướng tìm kiếm thị trường  giai đoạn  hội nhập kinh tế thế giới trong đó đặc biệt chú trọng đến những thị trường tiềm năng như Campuchia, Lào, Myanmar và một thị trường của đông đảo kiều bào tại Mỹ, châu Âu hết sức gắn bó với những sản phẩm mang hương vị của quê hương  như chả giò, giò lụa, lạp xưởng…

Thành công mang tính chiến lược của Công ty Vissan trong năm qua là nhanh chóng tổ chức tái cấu trúc công ty một cách toàn diện, từ tổ chức mô hình bộ máy, tái cấu trúc kinh doanh, tổ chức cán bộ, kênh phân phối, mà tập trung cụ thể đó là phát triển và hoàn chỉnh chuỗi “Cửa hàng giới thiệu sản phẩm Vissan”. Đồng thời, hình thành phòng thị trường, phòng nghiên cứu phát triển sản phẩm, tạo được ngân hàng sản phẩm mới khi tiếp cận và khảo sát điều tra từ phía người tiêu dùng, biết được nhu cầu và khuynh hướng của thị trường để nâng cao sức mạnh cạnh tranh, mở rộng mạng lưới bán lẻ trên cả nước. Công ty Vissan hiện có 10 cửa hàng thực phẩm quận, gần 100 cửa hàng giới thiệu sản phẩm, 1 chi nhánh tại Đà Nẵng, 1 nhà máy VISSAN Hà Nội tại khu công nghiệp Tiên Sơn tỉnh Bắc Ninh, 1 văn phòng đại diện tại Cộng hòa Liên bang Nga và hơn 300.000 điểm bán hàng Vissan trên cả nước. Riêng 6 tháng đầu năm 2012 đã mở thêm 14 cửa hàng giới thiệu sản phẩm và 1 Văn phòng đại diện tại Vương quốc Campuchia. Công ty không ngừng phấn đấu để trở thành một trong những doanh nghiệp hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực cung cấp thịt gia súc tươi sống, đông lạnh, thực phẩm chế biến từ thịt và rau, củ, quả.

Không dừng lại với quy mô sản xuất hiện nay, sau nhiều năm chuẩn bị và được sự quan tâm, ủng hộ của lãnh đạo thành phố, của Tổng Công ty Thương mại Sài Gòn và sự quyết tâm cao của tập thể lãnh đạo và cán bộ công nhân viên Vissan, dự án xây dựng Cụm công nghiệp chế biến thực phẩm của Vissan được khởi công cuối năm 2011 tại  Long An trên diện tích 22ha với tổng vốn đầu tư 150 triệu USD với các nhà máy giết mổ heo công suất 360 con/giờ, nhà máy giết mổ trâu bò công suất 60con/giờ, nhà máy giết mổ gia cầm 5.000 con/giờ và nhà máy sản xuất chế biến thực phẩm quy mô công suất 75.000 tấn /năm.

Vissan là một trong những doanh nghiệp nhà nước tham gia trong lĩnh vực hết sức quan trọng đó là cung cấp thực phẩm chế biến cho thị trường rộng khắp cả nước. Với vai trò chi phối, đồng thời cũng là một trong các đơn vị chủ lực, tích cực tham gia chương trình bình ổn giá cả thị trường của TPHCM, Vissan luôn nhận thức được vai trò và trách nhiệm của mình, hoàn thành tốt nhất các chỉ tiêu kinh tế được giao, mỗi năm đều có chỉ số tăng trưởng cao hơn năm trước. Nhiều phần thưởng cao quý cũng đã được tặng thưởng cho tập thể nhân viên Vissan và qua đó cho thấy các thời kỳ lãnh đạo và cán bộ công nhân viên của Vissan với truyền thống đoàn kết, năng động đã hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao,

Luôn luôn đổi mới để phát triển và phục vụ cộng đồng là một tâm niệm mà tập thể lãnh đạo Công ty Vissan qua các thời kỳ hết sức quan tâm, xem đó là một động lực chính để thúc đẩy toàn bộ đoàn tàu Vissan luôn tiến về phía trước một cách bền vững, đúng định hướng. Sự phát triển và thành công của Vissan chính là năng lực lãnh đạo của Ban Giám đốc công ty - vừa biết kế thừa kinh nghiệm người đi trước vừa phải mạnh dạn, sáng tạo, tâm huyết với định hướng của đơn vị cùng quyết tâm của tập thể hơn 3.000 cán bộ, công nhân viên (CBCNV) công ty; sự quan tâm hỗ trợ kịp thời của chính quyền các cấp và đơn vị cấp trên đối với Vissan. Với danh hiệu cao quý “Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới” mà Vissan vinh dự đón nhận chắc chắn sẽ tạo thêm sức mạnh và niềm tin để tập thể Ban lãnh đạo và CBCNV Vissan xây dựng và phát triển thương hiệu của mình không chỉ ở phạm vi trong nước mà còn vươn xa ra thế giới. Được biết, chiến lược của VISSAN là sớm trở thành một tập đoàn sản xuất và chế biến thực phẩm đa quốc gia; đến năm 2020 sẽ trở thành một tập đoàn sản xuất kinh doanh thực phẩm chế biến, thực phẩm tươi sống rau củ quả hàng đầu khu vực.

Phan Dũng - Thiên Ngân