Giữa tháng 11 tới đây, “Trại sáng tác điêu khắc quốc tế năm 2015” do UBND TPHCM lần đầu tiên tổ chức sẽ chính thức khởi động tại Công viên Lịch sử văn hóa dân tộc, quận 9, TPHCM. Nằm trong các hoạt động của trại sáng tác điêu khắc được tổ chức khá quy mô lần này, UBND TPHCM cũng đã lên tiếng “đặt hàng” giới điêu khắc TP.
TPHCM đặt hàng giới điêu khắc
Tại buổi tọa đàm “Điêu khắc trong không gian công cộng tại TPHCM” do UBND TPHCM và Bộ VH-TT-DL tổ chức - một trong những hoạt động chuẩn bị cho trại sáng tác, rất nhiều ý kiến các đại biểu và giới điêu khắc đã bày tỏ phấn khởi đối với sự quan tâm của lãnh đạo TP trong việc đầu tư cho các công trình kiến trúc nghệ thuật trong quy hoạch không gian công cộng ở TPHCM.
Trong khoảng 20 năm qua, bên cạnh những công trình kiến trúc nghệ thuật đã có hàng trăm năm, TPHCM cũng xây dựng nhiều tòa nhà hiện đại, nhiều tầng, cảnh quan TP đã và đang được chỉnh trang. Để góp phần vào việc xây dựng TP với những không gian công cộng ngày càng đẹp hơn, quảng bá giới thiệu với bạn bè quốc tế những nét văn hóa nghệ thuật đặc trưng của vùng đất Sài Gòn - TPHCM, đồng thời đẩy mạnh hoạt động giao lưu sáng tác nghệ thuật, lần đầu tiên lãnh đạo TPHCM chủ trương thực hiện “Trại sáng tác điêu khắc quốc tế”. Đáng quan tâm hơn, tại buổi tọa đàm, lãnh đạo TP cũng đã chính thức “đặt hàng” các nhà điêu khắc. Đồng chí Hứa Ngọc Thuận, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch UBND TPHCM nhấn mạnh thực trạng và tính cấp thiết của việc bổ sung các tác phẩm nghệ thuật điêu khắc trong một số không gian công cộng tại TPHCM, nhất là khu vực trung tâm TP. Việc này còn cần thiết hơn khi một số công trình lớn mà TP đã và đang hoàn thành nhiều công trình mới rất cần những tác phẩm nghệ thuật điêu khắc ngoài trời để làm đẹp thêm cảnh quan đô thị của TP.
Khu vườn tượng tại Công viên Tao Đàn. Ảnh: Dũng Phương
Ông Bùi Xuân Thu, Giám đốc Trung tâm Quy hoạch TP cho biết thêm, với quy hoạch phát triển hiện nay thì nhu cầu về tác phẩm điêu khắc của TP là rất lớn, phạm vi không dừng lại ở các quảng trường, công viên, các tuyến giao lộ, vành đai... mà còn ở rất nhiều công trình mới trong nhiều lĩnh vực. Điều mà tất cả những nhà quản lý mỹ thuật, nhà điêu khắc đang quan tâm hiện nay là rất cần sự kết hợp chặt chẽ giữa các ngành quy hoạch kiến trúc và ngành điêu khắc TP cũng như cần sớm có quy hoạch tổng thể cho điêu khắc công cộng tại TPHCM. Theo họa sĩ - Nhà giáo nhân dân Uyên Huy, Chủ tịch Hội Mỹ thuật TPHCM, thành phố hiện nay tuy có nhiều công trình điêu khắc hoành tráng nhưng vẫn thiếu các công trình xứng tầm, làm điểm nhấn cho không gian văn hóa đô thị thành phố và 24 quận, huyện. TP đang mất cân đối về số lượng, tỷ lệ, chủ đề tượng đài. Các chủ đề khác như văn hóa, mỹ thuật... hầu như vắng bóng trong không gian đô thị. “Sài Gòn - TPHCM đến nay đã trên 300 năm, cái gì sẽ là đặc trưng văn hóa cho đô thị đặc biệt này để góp phần giáo dục cho các thế hệ sau?”, họa sĩ Uyên Huy tâm tư.
Mong chờ làn gió mới
Thông qua trại sáng tác điêu khắc lần này, lãnh đạo TP chia sẻ mong muốn các tác giả trong và ngoài nước khi tham gia trại sáng tác sẽ thực hiện được những tác phẩm đáp ứng kỳ vọng từ lâu của TP về chỉnh trang môi trường, cảnh quan công cộng để không gian đô thị TPHCM ngày càng đẹp, văn minh và hiện đại. “Khuyết điểm của TP là chưa thực hiện được quy hoạch tượng đài trên địa bàn TPHCM, vấn đề đã từng được đặt ra trong nhiệm kỳ 2010-2015”, đồng chí Hứa Ngọc Thuận chia sẻ.
Nhà lý luận, phê bình mỹ thuật Nguyễn Quân phân tích: “Các công viên của TP hiện nay còn vắng tượng, nếu có thì lại mang tính tuyên truyền và xa cách với sinh hoạt vui chơi, giải trí của người dân. Điêu khắc công cộng có chủ đề văn hóa, về các danh nhân văn hóa còn đang bị bỏ quên”. Ông Nguyễn Quân cũng cho rằng, tuy là một nhu cầu cấp thiết nhưng trại sáng tác không nên dễ dãi, chỉ nên chọn một vài tác phẩm có chất lượng, đáp ứng được các tiêu chí để trưng bày. TP nên tổ chức triển lãm các tác phẩm ngoài trời dài hạn (từ 3 tháng đến 6 tháng), sau khi xem xét đánh giá tất cả ý kiến phản hồi, mới đưa ra phương án lắp dựng lâu dài tác phẩm.
Đồng tình với ý kiến này, TS - nhà điêu khắc Trần Long nói thêm, không nên vì nhu cầu cấp bách mà ảo tưởng, dễ dãi trong việc sử dụng các tác phẩm từ các trại sáng tác. “Không phải là tổ chức xong các trại điêu khắc thì các tác phẩm tượng đều đem đi đặt khắp nơi. Tác phẩm đẹp và đạt giá trị nghệ thuật mới lắp đặt, còn tác phẩm không đẹp thì nhất quyết không dùng dù đó là tác phẩm của những điêu khắc gia nổi tiếng”, nhà điêu khắc Trần Long nhấn mạnh.
Theo Ban tổ chức “Trại sáng tác điêu khắc quốc tế năm 2015”, hiện đã có 13 tác giả quốc tế đăng ký tham gia trại sáng tác điêu khắc quốc tế. Ban tổ chức đã nhận được các tác phẩm phác thảo của các nhà điêu khắc đến từ Nhật, Nga, Mỹ, Áo, Thái Lan… Ngày 15-11, “Trại sáng tác điêu khắc quốc tế năm 2015” sẽ chính thức khai mạc tại Công viên Lịch sử văn hóa dân tộc, quận 9, TPHCM.
| |
MINH AN
