Suốt gần một tháng qua, ở một số tỉnh miền Trung xảy ra tình trạng nhiều sinh vật biển chết. Đây là vấn đề quốc kế dân sinh mà người dân rất quan tâm, vì gây nhiều hệ lụy đến môi trường, tài nguyên biển, đời sống ngư dân, an toàn thực phẩm... Thực trạng cá chết hàng loạt là chuyện nóng, gây ra tổn thất về kinh tế, du lịch, đời sống ngư dân và có thể còn có những di hại lâu dài. Tuy nhiên để kết luận nguyên nhân, phải dựa vào điều tra, nghiên cứu khoa học, chứ không phải chỉ bằng trực quan hay phán đoán, suy diễn chủ quan của các “anh hùng bàn phím” và những kẻ kích động gây rối.
Việc mời các nhà khoa học nước ngoài cùng nghiên cứu kết luận là giải pháp đúng, vừa tận dụng trí tuệ, thiết bị hiện đại, vừa bảo đảm sự công tâm, khách quan, minh bạch và có cơ sở khoa học, cơ sở pháp lý để chúng ta có thể làm rõ có hay không sự cố ý tác động đến môi trường và xử lý, truy cứu trách nhiệm. Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo quyết liệt và căn cơ để giải quyết vụ việc này. Thế nhưng, trong khi người dân cả nước lo lắng theo dõi, thì phải thừa nhận động thái của các cơ quan có trách nhiệm trong việc vào cuộc, công bố thông tin chính thức đều tiến hành chậm, thiếu đồng bộ. Người dân rất cần được tiếp nhận thông tin kịp thời, đầy đủ và chính thức từ các cơ quan chức năng, do vậy việc chậm đưa ra thông tin minh bạch đến người dân đã làm tin đồn thất thiệt và xuyên tạc có cơ hội lan truyền, khiến lòng dân bất an, nao núng.
Các cá nhân, tổ chức, thế lực thù địch đã lợi dụng cơ hội này để gây hoang mang, ly gián, kích động những người nhẹ dạ cả tin, tạo hiệu ứng tâm lý bất bình trên mạng xã hội và hô hào xúi giục người dân biểu tình phản đối, nhằm gây rối trật tự an ninh. Do không nhận ra bộ mặt thật và động cơ của kẻ xấu núp dưới danh nghĩa kêu gọi hành động vì môi trường, vì yêu nước, lo lắng hiểm họa ngoại xâm, nên có những người dân đã hưởng ứng tham gia mà không biết rằng mình bị lừa mị, giật dây.
Thời đại bùng nổ thông tin trên mạng, các thông tin đều phổ biến trên mạng xã hội, mọi người có thể nhanh chóng tiếp cận thông tin đa dạng, nhiều chiều, nhìn nhận từ nhiều góc độ. Do vậy, trong vụ việc này, khi các cơ quan chức năng không nhanh chóng chiếm lĩnh trận địa thông tin, đã dẫn đến tình trạng dư luận suy diễn, xuyên tạc và kẻ xấu có dịp “đục nước béo cò”.
Trước đấy, khi diễn ra Đại hội Đảng toàn quốc, đã có rất nhiều cá nhân, tổ chức, thế lực thù địch ồ ạt tung những thông tin gây nhiễu trên mạng xã hội nói xấu lãnh đạo, ly gián dân với Đảng, gây mâu thuẫn nội bộ, nhằm thực hiện âm mưu phá hoại Đại hội Đảng, với thủ đoạn tinh vi, phối hợp “tác chiến” bài bản, tận dụng nhiều chiêu xảo quyệt. Khi sự thật lên tiếng, các thông tin bịa đặt, xuyên tạc đó cũng không lừa gạt dư luận mãi được. Vậy mà đến bây giờ có một số người dùng mạng xã hội vẫn tiếp tục vào đọc, tin, phát tán và tham gia bình luận hùa theo, thậm chí làm theo những lời kích động, xúi giục trên những trang mạng xuyên tạc chính quyền, bôi xấu chế độ. Có người vì nhẹ dạ cả tin; có người tuy không nhẹ dạ cả tin nhưng lại thích “chém gió”, muốn chứng tỏ mình thạo tin; có người vì tưởng rằng mình làm việc có ích khi chia sẻ thông tin “phanh phui những sự thật bị che giấu” và hưởng ứng đấu tranh vì quyền lợi dân tộc.
Trước đây, cũng vì bị kẻ xấu xúi giục, kích động, nên đã có nhiều người thiếu kiềm chế, có hành động quá khích, vi phạm pháp luật và cũng vi phạm đạo lý khi tấn công cướp phá các công ty của nhà đầu tư Trung Quốc và cả các công ty của các nước khác. Đó không phải là hành động của người sáng suốt, có văn hóa và nhiệt thành yêu nước, thậm chí rất nguy hiểm, kéo theo rất nhiều hệ lụy cho chính chúng ta. Do vậy, người dân nên tỉnh táo, đừng để bị lôi kéo, kích động vì những thông tin vô căn cứ.
Để xử lý các tin đồn thất thiệt và ác ý trong vụ việc này hay các vụ việc tương tự, việc cần nhất là những người có trách nhiệm nên nhanh chóng cung cấp đầy đủ thông tin về tình hình và đối sách rõ ràng, như vậy sẽ không có làn sóng dư luận quá khích, cực đoan. Vì đất nước không phải của riêng ai, nên khi đứng trước những tai họa, nguy cơ của đất nước, ai cũng bức xúc. Điều rất quan trọng là chính quyền và nhân dân cùng có tiếng nói chung.
HUỲNH THANH LUÂN
