(SGGP).- Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa thông báo kết luận kiểm tra việc giải quyết phản ánh, kiến nghị của các hộ tiểu thương, liên quan đến việc xây dựng chợ Tân Hiệp, TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai.
Kết luận của TTCP nêu rõ, chợ Tân Hiệp là chợ hạng 1 do nhà nước làm chủ đầu tư, đưa vào sử dụng từ năm 1999. Qua nhiều năm sử dụng, chợ đã xuống cấp, ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị. Vì vậy năm 2006, UBND TP Biên Hòa đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai giới thiệu địa điểm để đầu tư xây dựng trung tâm thương mại kết hợp chợ truyền thống tại khu đất chợ Tân Hiệp hiện hữu và được tỉnh chấp thuận. Năm 2008, UBND TP Biên Hòa đã có cam kết đến từng hộ dân với nội dung sẽ bố trí tiểu thương kinh doanh đúng vị trí theo hướng tịnh tiến tại tầng trệt (tại thời điểm này, các hợp đồng thuê sạp và kiốt chưa hết thời hạn).
Trong quá trình xây dựng, Công ty cổ phần Tân Trung Sơn, đơn vị xây dựng dự án nhận thấy thiết kế của dự án kết hợp 2 mô hình trong cùng tòa nhà là chưa hợp lý nên đã xin UBND TP Biên Hòa điều chỉnh bố trí quầy sạp chợ truyền thống. Sau đó, năm 2010, UBND tỉnh Đồng Nai đồng ý điều chỉnh với phương án mới là các sạp, kiốt được sắp xếp ở tầng 1 và một phần tầng 2, mặt tiền chợ truyền thống nằm trên đường Nguyễn Ái Quốc, xung quanh trung tâm thương mại tiếp giáp đường nội bộ không bố trí kiốt bán hàng mà chỉ có kiốt dịch vụ và quảng cáo hàng hóa (phương án cũ là bố trí toàn bộ sạp tại tầng trệt). Thời điểm đó, Sở Công thương Đồng Nai cũng đã có công văn đồng ý với việc sắp xếp này và đề nghị UBND TP Biên Hòa lấy ý kiến các hộ tiểu thương cho phương án mới này để bảo đảm sự đồng thuận cao, tránh khiếu nại sau này.
Tuy nhiên, việc thực hiện chủ trương chỉ đạo của tỉnh Đồng Nai về thay đổi phương án bố trí sạp, kiốt của các sở ngành còn nhiều hạn chế, sai phạm. Trong đó, đáng nói nhất là việc UBND TP Biên Hòa không thực hiện đúng chỉ đạo của UBND tỉnh về việc lấy ý kiến đồng thuận của tiểu thương; không kịp thời tổ chức lấy ý kiến cũng như không thông tin cho tiểu thương biết về việc thay đổi quy mô dự án và phương án bố trí sạp, kiốt. UBND TP Biên Hòa cũng thiếu trách nhiệm trong việc giải quyết các phản ánh kiến nghị của tiểu thương; trong thời gian dài không đề xuất được phương án giải quyết mang tính khả thi, xử lý còn thụ động, lúng túng, để tụ tập đông người, gây mất an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội (42 lần từ tháng 6-2011).
Theo TTCP, để xảy ra sai phạm và hậu quả nêu trên trách nhiệm trước hết thuộc về Chủ tịch, lãnh đạo UBND TP Biên Hòa và các cơ quan chức năng của UBND TP. Cũng theo TTCP, từ tháng 11-2011 đến nay, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Đồng Nai cùng Thành ủy, UBND TP Biên Hòa đã nhiều lần đưa ra các phương án, đối thoại nhiều lần để nghe ý kiến tiểu thương nhưng trước thời điểm thanh tra, tất cả các phương án đưa ra đều không được tiểu thương chấp nhận. TTCP cho rằng, các cấp, ngành trong tỉnh thiếu thống nhất trong chỉ đạo, công tác giải quyết phản ánh kiến nghị còn lúng túng, chưa tập trung nghiên cứu và đưa ra được phương án khả thi, các phương án giải quyết chỉ xoay quanh việc xây thêm sạp, kiốt xung quanh nên không thuyết phục được tiểu thương.
Theo TTCP, chủ trương của tỉnh Đồng Nai là lựa chọn diện tích đất có lợi thế thương mại tương đương để xây dựng chợ truyền thống mới và hỗ trợ thêm cho các tiểu thương, không đập bỏ công trình đã xây dựng giá trị hàng trăm tỷ đồng đã hoàn thiện và đưa công trình vào sử dụng. Đây là một chủ trương đúng, có lý có tình, hài hòa lợi ích của các bên, không gây tổn thất, lãng phí. Tháng 8-2014, UBND tỉnh Đồng Nai chỉ đạo xây dựng chợ Tân Hiệp mới tại mặt tiền góc đường Đồng Khởi và đường Phạm Văn Khoai. Tại các biên bản làm việc với TTCP, các tiểu thương đồng ý với chủ trương này. TTCP cũng đã thống nhất với UBND tỉnh gia hạn hợp đồng thuê quyền sử dụng điểm kinh doanh cho các hộ tiểu thương là 15 năm.
Từ những kết quả thanh tra trên, Tổng TTCP kiến nghị và được Thủ tướng Chính phủ đồng ý chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai tổ chức kiểm điểm và có hình thức xử lý đối với Chủ tịch UBND TP Biên Hòa, Giám đốc Sở Xây dựng, các cá nhân, đơn vị có liên quan. Chỉ đạo UBND TP Biên Hòa công khai mô hình chợ mới và các quyền lợi, nghĩa vụ trên tinh thần đã thống nhất với TTCP. Đối với các tiểu thương không đồng thuận chủ trương xây dựng chợ Tân Hiệp mới, UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan chức năng hướng dẫn tiểu thương khởi kiện ra tòa án để được giải quyết theo quy định của pháp luật.
Phan Thảo