Kênh RT của Liên bang Nga ngày 27-12 cho biết những phát biểu nêu trên của Tổng thống Mỹ Donald Trump được đưa ra trong bối cảnh ông dự kiến sẽ hội đàm với người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky tại Florida vào ngày 28-12.
Trước đó vào ngày 24-12, báo The Kyiv Post của Ukraine cho biết Tổng thống Zelensky đã công bố đề xuất hòa bình mới gồm 20 điểm, mà ông cho biết đã được thảo luận với các quan chức Mỹ trong khuôn khổ nỗ lực của Tổng thống Trump nhằm giải quyết xung đột.
Kế hoạch này yêu cầu lực lượng Liên bang Nga rút khỏi các vùng Kharkov, Dnepropetrovsk, Sumy và Nikolayev của Ukraine, đồng thời đóng băng xung đột dọc theo các tuyến tiền tuyến hiện nay tại các vùng Donetsk, Lugansk, Zaporizhzhia và Kherson vốn đã sáp nhập vào Liên bang Nga.
Ông Zelensky cũng yêu cầu các bảo đảm an ninh “tương tự Điều 5” từ Mỹ, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và các quốc gia châu Âu.
Về phía Mỹ, theo RT, trong cuộc phỏng vấn với Politico hôm 26-12, Tổng thống Trump cho thấy ông không vội ủng hộ các yêu cầu của người đồng cấp Zelensky.
Nhà lãnh đạo Mỹ nhấn mạnh: “Ông ta chẳng có gì cho tới khi tôi phê chuẩn. Vì vậy, chúng ta sẽ xem ông ta có gì”.
Bình luận về sáng kiến của ông Zelensky, Thứ trưởng Ngoại giao Liên bang Nga Sergey Ryabkov cho rằng kế hoạch của Kiev “khác biệt một cách căn bản so với đề xuất 27 điểm mà chúng tôi đã làm việc với phía Mỹ trong những tuần qua”.
Phiên bản ban đầu gồm 28 điểm do Mỹ soạn thảo, bị rò rỉ trên truyền thông vào tháng 11, được cho là yêu cầu Kiev từ bỏ một số phần của vùng Donbass đã sáp nhập vào Liên bang Nga, nhưng vẫn đang do Ukraine kiểm soát, cam kết không gia nhập NATO và cắt giảm quy mô lực lượng vũ trang xuống còn 600.000 quân, cùng với việc đóng băng tiền tuyến tại các khu vực Kherson và Zaporizhzhia.
Theo nhà ngoại giao Liên bang Nga, Moskva sẵn sàng tiến lên phía trước, nhưng thành công cũng phụ thuộc “vào ý chí chính trị của phía bên kia”. Việc đạt được một thỏa thuận sẽ là không thể “nếu không có một giải pháp thích đáng” cho những vấn đề cốt lõi làm phát sinh xung đột.
Những phát biểu của ông Ryabkov được đưa ra trong bối cảnh nhà lãnh đạo Ukraine nói với Axios hôm 26-12 rằng ông kỳ vọng sẽ đạt được một khuôn khổ hòa bình trong cuộc gặp với người đồng cấp Mỹ vào ngày 28-12.
Trong một phát biểu vào ngày 26-12 với các phóng viên qua WhatsApp, báo The Kyiv Post cho biết, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đánh giá cao công việc của các nhóm đàm phán và nói rằng nhiều dự thảo văn kiện then chốt, bao gồm bảo đảm an ninh và tái thiết hậu chiến, đã được chuẩn bị.
Theo Tổng thống Zelensky, Ukraine và các đối tác đã hoàn tất khoảng 90% kế hoạch 20 điểm nhằm chấm dứt cuộc xung đột Nga - Ukraine, phát tín hiệu tiến triển thực chất trước thềm các cuộc đàm phán cấp cao với Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Trao đổi qua WhatsApp, Tổng thống Zelensky xác nhận sẽ gặp Tổng thống Trump vào cuối tuần này và cho biết các nhóm của Ukraine và quốc tế đã chuẩn bị dự thảo nhiều văn kiện quan trọng, trong đó có bảo đảm an ninh và các kế hoạch tái thiết sau chiến tranh.
Tổng thống Zelensky cho biết: “Kế hoạch 20 điểm mà chúng tôi đang thảo luận đã sẵn sàng 90%. Nhiệm vụ của chúng tôi là đưa nó lên 100%. Mỗi cuộc gặp và mỗi cuộc trao đổi đều đưa chúng tôi đến gần hơn với kết quả mong muốn”.
