Thành phố Hồ Chí Minh là đô thị lớn nhất nước với dân số hơn 7 triệu người (chiếm 8,3% dân số của cả nước), trong đó dân số đô thị gần 6 triệu người (chiếm 23,4% dân số đô thị của cả nước). Tuy dân số TP chiếm tỷ trọng thấp, nhưng TP là một trung tâm kinh tế lớn nhất nước với GDP chiếm 20,2%, giá trị sản xuất công nghiệp chiếm 27,9%, thu ngân sách khoảng 30% so với cả nước. Tốc độ tăng trưởng kinh tế thường trên 1,5 lần tốc độ tăng trưởng chung của cả nước.
Nhân ngày đô thị Việt Nam 8-11-2011, có thể nhìn thấy TP đang có nhiều đổi thay to lớn. Quy hoạch chung TPHCM tới năm 2025 đã được Chính phủ phê duyệt. UBND TP sẽ tổ chức triển lãm công khai quy hoạch trong dịp này. TP cũng đang chuẩn bị khánh thành đường hầm Thủ Thiêm - đường hầm dài và hiện đại nhất Đông Nam Á dưới lòng sông Sài Gòn…
Ngày đô thị Việt Nam năm nay, những nhà quy hoạch và phát triển đô thị cũng có dịp tổng kết lại năm qua có bao nhiêu quy hoạch đã được lập? Bao nhiêu ý tưởng quy hoạch đi vào cuộc sống để tạo động lực cho TP đi lên? Giải pháp nào để thực hiện và quản lý quy hoạch có hiệu quả? Bao nhiêu thành công hay bất cập của các dự án khu đô thị mới đang triển khai?… và các dự định cho năm tới. Quy hoạch phát triển đô thị phải tạo ra được nguồn lực để phát triển kinh tế - xã hội của TP.
Còn nhiều bề bộn trong môi trường của một đô thị gần 10 triệu dân đang trong quá trình phát triển. Vẫn còn đó những vấn đề lớn như: nhà ở cho người nghèo, nhà ở cho công nhân tại các khu công nghiệp tập trung; giải quyết nạn kẹt xe, ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu và nước biển dâng…; giải pháp cho quy hoạch và thực hiện quy hoạch có hiệu quả các “đô thị hẻm”, “đô thị nhà trọ”, “đô thị ngập nước”, “ đô thị tự phát”.
Thời gian tới, vấn đề quan trọng là kiểm soát phát triển đô thị đạt hiệu quả cao, hướng tới nâng cao chất lượng đô thị, tăng cường tính cạnh tranh của TP lớn nhất nước trong khu vực và quốc tế; xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, kiến trúc cảnh quan phù hợp, đồng bộ, hiện đại, tạo môi trường đô thị sống tốt; xây dựng các giải pháp và nhiệm vụ triển khai thực hiện trong các giai đoạn tới nhằm kiện toàn cơ chế, chính sách, tạo nguồn vốn và phát huy sức mạnh của cộng đồng vào mục tiêu xây dựng TP, nâng cao năng lực trách nhiệm của chính quyền đô thị, thiết lập kỷ cương và tạo nguồn lực phát triển TP.
Th.S - KTS TRẦN CHÍ DŨNG
(Giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc TPHCM)