
Vừa qua, cơ quan chức năng của Bỉ phát hiện nước tương Chinsu sản xuất tại Việt Nam có hàm lượng độc tố 3-MCPD lên tới 86mg/kg (trong khi đó hàm lượng này tại Bỉ chỉ cho phép 0,05mg/kg). Theo lý giải ban đầu của Công ty liên doanh Chế biến thực phẩm Vitec Food, nhiều khả năng sản phẩm Chinsu nói trên có thể bị làm giả. Sự thật như thế nào và ngoài nước tương Chinsu các nước tương khác ở Việt Nam liệu có hàm lượng 3-MCPD vượt chuẩn?
Hàm lượng 3-MCPD trong nước tuơng Chinsu vượt chuẩn?
Theo tài liệu chúng tôi có được tại bản công bố chất lượng nước tương Chinsu của Công ty Vitec Food gửi Bộ Y tế (có hiệu lực từ ngày 1-12-2004), hàm lượng MPCD có trong nước tương Chinsu là 0,02 mg/kg - hàm lượng DCP là 0,005mg/kg.
Chiều 25-7, trao đổi với chúng tôi, ông Phạm Hồng Sơn, Tổng Giám đốc Công ty Vitec Food cho biết sản phẩm Chinsu của Công ty Vitec Food xuất khẩu từ năm 2003 sang các nước Đông Aâu và EU nhưng chưa bao giờ xuất khẩu sang Bỉ, nên chai nước tương phát hiện ở Bỉ có hàm lượng MCPD lên tới 86mg/kg có nhiều khả năng là giả.

Ảnh chỉ mang tính minh họa.
Tuy nhiên vấn đề bạn đọc quan tâm hàng Chinsu sản xuất tại Việt Nam như thế nào? ông Đinh Công Tuấn, Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ phân tích thí nghiệm TPHCM thuộc Trung tâm Đo lường chất lượng 3, cho biết: “Hãng nước tương Chinsu thường xuyên gửi mẫu đến trung tâm của chúng tôi để xác định chất lượng.
Có nhiều trường hợp mẫu kiểm nghiệm ở trung tâm tốt nhưng khi lô hàng xuất ra thị trường nước ngoài vẫn bị phát hiện hàm lượng 3-MCPD vượt quá mức cho phép. Qua kiểm tra chất lượng tại trung tâm, có khoảng 50% số lần mẫu của Chinsu không đạt tiêu chuẩn”.
Ông Tuấn còn cho biết, hiện Công ty Vitec Food có hai dây chuyền sản xuất Chinsu: một để cung cấp cho thị trường Đông Âu, một để cung cấp cho thị trường trong nước. Với dây chuyền sản xuất trong nước thì hàm lượng 3-MCPD thường dao động từ 3-5mg/kg (tiêu chuẩn cho phép của Bộ Y tế là 1mg/kg – PV).
Ông Chu Quốc Lập, Phó Cục trưởng Cục An toàn vệ sinh thực phẩm Bộ Y tế cho biết, Cục đã xác định tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm cho sản phẩn Chinsu theo bản công bố chất lượng của Công ty Vitec Food. Tuy nhiên, ông Chu Quốc Lập thừa nhận do eo hẹp về kinh phí nên từ ngày tiếp nhận đăng ký của Công ty Vitec Food đến nay, Cục chưa lần nào kiểm tra mẫu Chinsu có mặt trên thị trường.
Bao nhiêu nhãn hiệu nước tương có hàm lượng 3-MCPD vượt chuẩn?
Các chuẩn 3-MCPD của một số nước trên thế giới |
Chúng tôi được biết, hồi chuông cảnh báo về nước tương có hàm lượng 3-MCPD vượt chuẩn đã được gióng lên từ những năm 2001. Ngày 22-1-2002, theo báo cáo của Trung tâm Dịch vụ phân tích thí nghiệm thuộc Sở Khoa học Công nghệ - Môi trường TPHCM, qua kiểm tra 42 mẫu nước tương sản xuất trong nuớc, phát hiện 42 mẫu đều có hàm lượng 3-MCPD vượt chuẩn (lúc đó lấy chuẩn châu Aâu là 0,02mg/kg).
Đáng chú ý có trên 70% nước tương vượt chuẩn gấp 1.000 lần, trong đó có sản phẩm vượt chuẩn tới 8.000 lần. Tuy nhiên, vào thời điểm đó Bộ Y tế chưa có văn bản chính thức quy định cụ thể về hàm lượng 3-MCPD có trong thực phẩm (chủ yếu trong nước tương) là bao nhiêu nên mọi việc đã đi vào quên lãng.
Sau sự kiện trên, ngành y tế đã có chỉ đạo các đơn vị chức năng soạn thảo tiêu chuẩn cụ thể về hàm lượng 3-MCPD. Sau gần 3 năm nghiên cứu, vào ngày 23-5-2005, Bộ Y tế đã có văn bản quy định hàm lượng 3 MCPD có trong thực phẩm không được quá 1mg/kg.
Tuy nhiên vấn đề đáng nói hơn, sau khi ban hành chuẩn nói trên thì Bộ Y tế vẫn chưa có một kiểm tra đánh giá việc sử dụng hàm lượng 3-MCPD trong nước tương sản xuất trên địa bàn cả nước như thế nào. Theo “bật mí” của một chuyên gia về lĩnh này, sau “sự kiện” trên, hiện chỉ mới có một số ít đơn vị sản xuất nước tương thay đổi công nghệ sản xuất mới có khả năng giảm hàm lượng 3-MCPD (với công nghệ sản xuất nước tương bằng thủy phân axít protein thì hàm lượng 3-MCPD luôn ở mức vượt chuẩn).
Được biết, do kinh phí còn eo hẹp nên cơ quan chức năng chưa thể tiến hành kiểm tra đồng loạt hàm lượng 3-MCPD trong nước tương trên địa bàn cả nước. Cả nước hiện có 9 đơn vị thực hiện được phương pháp phân tích hàm lượng 3-MCPD với chi phí bình quân khoảng 800.000 đồng/mẫu. Lẽ nào các cơ quan chức năng lại không “đủ sức” chi cho việc khảo sát các sản phẩm nước tương trên địa bàn cả nước? Thiết nghĩ, vì quyền lợi của người tiêu dùng, ngành chức năng cần sớm có đợt tổng kiểm tra chất lượng này.
HỒNG LAM - THÙY DUNG
Liên quan đến vấn đề này, chiều 25-7, ông Chu Quốc Lập, Phó Cục trưởng Cục ATVSTP, Bộ Y tế cho biết: năm nào phía Việt Nam cũng nhận được từ 1-2 lần thông báo của EU về việc lô hàng nước tương, xì dầu của Việt Nam có hàm lượng độc tố 3 – MCPD vượt mức cho phép. Trong các thông báo đó, EU đề nghị cơ quan chức năng Việt Nam thông báo cho cơ sở sản xuất, đồng thời EU sẽ hủy lô hàng không đạt tiêu chuẩn đó. Về sự việc liên quan đến mặt hàng nước tương Chinsu, đây là lần đầu tiên Cục ATVSTP nhận được thông tin về hàm lượng chất MCPD vượt mức cho phép. Tuy nhiên theo ông Lập, “đó mới chỉ là thông tin trên báo chí, hãng Vitec Food cũng đã phủ nhận việc sản phẩm của họ bị từ chối tại nước Bỉ. Phía EU cũng chưa có thông báo gì cho Bộ Y tế Việt Nam về vấn đề này, vì vậy, hiện nay Cục chưa vào cuộc vì chưa có những báo cáo cụ thể”. Q.P |