Thời gian gần đây, lĩnh vực sân khấu lẫn phim ảnh chịu không ít tác động khi khán giả ngày càng có nhiều lựa chọn giải trí chất lượng cao tại nhà, nhất là khi Internet ngày càng phát triển. Tuy nhiên, các đơn vị phát hành điện ảnh có thể lạc quan hơn rất nhiều bởi những tín hiệu tích cực từ thị trường, khi công nghệ chiếu phim Dolby và IMAX có những bước tiến dài. Đây là nhân tố quan trọng kích cầu doanh thu phòng vé.
Công nghệ rạp chiếu Dolby và IMAX ngày càng hiện đại và phát triển mạnh
Các phương tiện truyền thông lẫn khán giả hâm mộ điện ảnh chỉ tập trung sự chú ý đến phòng vé Bắc Mỹ - thị trường luôn dẫn đầu về doanh thu trong nhiều năm qua. Trên thực tế, doanh thu tại các thị trường quốc tế mới chiếm thị phần lớn, khoảng 70%. Khi các chuyên gia công bố số lượng khán giả đến các rạp chiếu trong năm 2014 là thấp nhất trong vòng 20 năm qua, nhiều người càng giật mình hơn.
Trở lại với những bằng chứng mới nhất chứng tỏ sự tăng trưởng cả về mặt quy mô rạp chiếu lẫn số lượng khán giả đến xem phim trên toàn cầu. Dolby tuần trước thông báo họ tiếp tục phát triển công nghệ rạp chiếu mới với những phòng chiếu Dolby Cinema hiện đại và được chào bán ở châu Âu. Một số bộ phim sắp công chiếu từ những nhà phát hành khác nhau ngỏ lời được chiếu trong những rạp phim mới này. Công nghệ rạp chiếu mới của Dolby với hệ thống âm thanh tốt nhất từ trước đến nay, trong đó, Dolby Atmos với hệ thông máy chiếu laser, Dolby Vision là sự kết hợp màn hình khổng lồ và âm thanh được thiết kế đặc biệt. Cùng trong thời gian này, IMAX cũng công bố những dữ liệu tăng trưởng đáng kinh ngạc của quý II năm 2015. Theo đó, trong vòng nửa đầu năm 2015, doanh thu từ hệ thống các rạp chiếu này đã đạt 500 triệu USD, tăng 35% so với cùng kỳ năm 2014. 35 rạp chiếu IMAX mới đã được xây dựng trong quý II vừa rồi, nâng tổng số rạp chiếu trên toàn cầu lên 976. Mức tăng trưởng doanh thu tính trên đầu mỗi rạp chiếu tại thị trường nước ngoài là 33% và thị trường nội địa là 41%.
Sự phát triển của các rạp chiếu cao cấp đã được minh chứng bằng thành công của AMC - chuỗi rạp chiếu phim nổi tiếng trên toàn nước Mỹ và nhiều thị trường quốc tế. Dolby Cinema hiện đang là một phần quan trọng của xu hướng thưởng thức điện ảnh toàn cầu. Bằng chứng là, trong vòng nửa đầu năm 2015, hiện doanh thu phòng vé đã tăng 7,7% với rất nhiều bom tấn: Jurassic World, Furious 7, Avengers: Age of Ultron, Inside Out, Minions, Fifty Shades of Grey, Cinderella, San Andreas, Kingsman: The Secret Service... Tính riêng Bắc Mỹ, từ tháng 1 đến tháng 7, doanh thu đạt 6,4 tỷ USD, xếp thứ 2 tốp doanh thu phòng vé mọi thời đại, chỉ sau mốc kỷ lục của năm 2012. Nửa cuối 2015, hệ thống rạp chiếu này tiếp tục cho ra mắt các phim: Pixels, Mission: Impossible - Rogue Nation, Everest, The Hunger Games: Mockingjay - Part 2. Hầu hết các nhà phát hành lớn tại Hollywood đều lựa chọn chiếu những bộ phim tiêu biểu của mình tại những rạp chiếu cao cấp này. Disney và Warner Bros hiện đã phát hành một số phim tại rạp Dolby Cinema bao gồm: San Andreas, Ant-Man, Inside Out và Tomorrowland. Trong khi đó, các rạp chiếu IMAX cũng sôi động không kém khi lần lượt cho ra mắt: Jurassic World, Avengers: Age of Ultron, Furious 7 hay Ant-Man và thời gian tới sẽ là: Mission: Impossible - Rogue Nation, The Man From U.N.C.L.E., Spectre, The Hunger Games: Mockingjay - Part 2 và Star Wars: The Force Awakens.
Hiện nay, số lượng rạp chiếu phim tăng đều đặn qua mỗi năm. Nước Mỹ cũng có thêm 600 rạp chiếu trong năm qua. Một điều khá rõ ràng, sự phát triển của hệ thống rạp chiếu Dolby Cinema và IMAX luôn tỷ lệ thuận với tốc độ tăng trưởng rạp chiếu phim nói chung trên toàn cầu.
Một câu hỏi đặt ra là sự phát triển của mô hình giải trí chất lượng cao tại nhà (tivi màn hình lớn, có kết nối internet...) ảnh hưởng như thế nào đến việc khán giả quyết định có đến rạp chiếu phim hay không? Thực tế rõ ràng là mô hình này không thực sự phổ biến tại châu Á, Trung Đông, châu Phi hay các khu vực tập trung dân cư lớn trên thế giới. Cũng cần nói thêm rằng, hiện 60% dân số thế giới không có kết nối internet. Trong số 40% còn lại, nhiều người kết nối kém và hạn chế, số lượng những gia đình được trang bị công nghệ hiện đại chỉ chiếm chưa đầy 20%. Thống kê cũng cho thấy, 80% dân số thế giới sống với mức 10 USD mỗi ngày và một nửa trong số đó sống với mức rất thấp 2,5 USD/ngày. Một câu hỏi lại được đặt ra: Nếu tất cả những lý thuyết trên là sự thực thì liệu họ có khả năng đi xem phim? Tuy nhiên, nếu so sánh với việc tham gia các sự kiện thể thao, hòa nhạc, đến bảo tàng... thì vé xem phim vẫn là hình thức giải trí rẻ nhất. Mức tăng trưởng của giá vé xem phim cũng rất chậm, mặc dù xu hướng xem phim 3D ngày càng phổ biến. Với tất cả những lập luận trên, không khó để thuyết phục khán giả có thể đến xem phim tại các rạp chiếu vài lần mỗi năm. Những khán giả thường xuyên, nhu cầu thưởng thức điện ảnh ngày càng tăng cao. Do đó, việc mở rộng hệ thống rạp chiếu Dolby và IMAX là điều tất yếu và xu hướng này tiếp tục tăng trong thời gian khá dài.
VĂN TUẤN
