Chính trường Pakistan: “Nóng” vì tân Tổng thống

Chính trường Pakistan đang nóng lên từng ngày với câu hỏi ai sẽ kế nhiệm cựu Tổng thống Musharraf. Danh sách ứng viên mới chưa chính thức được công bố nhưng những gương mặt sáng giá nhất đã xuất hiện.

Những ứng viên nổi trội

Sau khi ông Pervez Musharraf từ chức, Chủ tịch đảng Nhân dân Pakistan (PPP), Asif Ali Zardari tuyên bố: “Tổng thống mới nên là một phụ nữ”. Tuyên bố trên đã làm nhiều chính khách bất ngờ và cho rằng có lẽ ông đang muốn đưa Pakistan hướng theo “triều đại Bhutto”.

Đứng đầu danh sách hiện nay là bà Fehmida Mirza, 51 tuổi, nữ Chủ tịch Hạ viện đầu tiên của Pakistan, hiện là tâm điểm của báo chí Pakistan mỗi khi nhắc đến những gương mặt tiềm năng cho vị trí ứng cử viên tổng thống. Ngoài việc được đánh giá có kinh nghiệm chính trường khá dày dặn bà còn được chú ý vì bề ngoài giống với cố Thủ tướng B. Bhutto.

Bà Mirza, tốt nghiệp đại học y, đã hành nghề bác sĩ và còn là một doanh nhân. Bà được sinh ra trong một gia đình chính khách truyền thống ở tỉnh Sindh và bố bà từng giữ nhiều ghế bộ trưởng trong chính phủ, nhiều người thân trong dòng họ của bà hiện đang nắm giữ nhiều chức vụ quan trọng trong chính phủ và chính quyền địa phương.

Chồng bà cũng là một nhà chính trị, một cựu thành viên Quốc hội. Bà Mirza vốn là một chính khách nhiều kinh nghiệm, được tín nhiệm cao sau khi tái cử đại biểu Quốc hội lần thứ 3 liên tiếp hồi tháng 3-2008 vừa qua và trúng cử chức Chủ tịch Quốc hội. Bà Mirza luôn đấu tranh cho quyền phụ nữ và tỏ ra là một người hành động khi bà cụ thể hóa mong muốn của mình bằng các chương trình giáo dục dành cho phụ nữ. Bà Mirza cho rằng bà được mọi người yêu mến và bầu chọn vì bà là thành viên đảng PPP và luôn quan tâm đến dân nghèo.

Gương mặt nữ thứ hai, cũng là thành viên của đảng PPP, là bà Faryal Talpur, hiện là đại biểu Quốc hội Pakistan. Bà Talpur là em gái của Chủ tịch đảng PPP, ông Asif Ali Zardari. Trước khi đắc cử đại biểu Quốc hội hồi tháng 3-2008 bà Talpur là thị trưởng thành phố Nawabshah, tỉnh Sindh. Dù nằm trong danh sách ứng cử viên tổng thống tiềm năng nhưng trả lời phỏng vấn báo chí, bà Talpur đã bày tỏ không muốn hướng đến một chức vị cao hơn. Bà cho biết vẫn muốn đóng góp công sức trong vai trò là một đại biểu Quốc hội hơn là một tổng thống tương lai của Pakistan.

Ngoài hai ứng cử viên là nữ, đảng PPP đã đề cử đồng Chủ tịch đảng này, ông Asif Ali Zardari, chồng của cố Thủ tướng B.Bhutto, làm ứng cử viên cho chức tổng thống. Đây được xem là điều khá bất ngờ với một người từng ở tù 11 năm vì tội tham nhũng và là một người có nhiều dư luận nhất tại Pakistan, ông tham gia chính trường chẳng qua là nhờ “của chồng công vợ”.

Gương mặt được chú ý khác nữa là ông Aftab Shaban Mirani, người của dòng họ Bhutto, từng giữ chức Bộ trưởng Quốc phòng khi bà Bhutto làm Thủ tướng nhiệm kỳ hai. Ông Mirani được bà Bhutto tin tưởng chỉ định đại diện bà tiến hành các cuộc thương lượng giữa đảng PPP và Tổng thống Musharraf năm 2007.

Đảng PPP hiện chiếm đa số trong Quốc hội nên được cho là có quyền đề cử người ra giữ chức tổng thống. Tuy nhiên mọi việc xem ra không dễ khi PPP còn phải nhìn vào đối tác của mình trong chính phủ liên minh. Tại Pakistan, chức vụ tổng thống được xem là có nhiều quyền lực hơn thủ tướng: có quyền giải tán Quốc hội, bổ nhiệm chánh án tòa án tối cao và bổ nhiệm người đứng đầu quân đội quốc gia. Chính vì thế, các đảng phái đang tìm cách đưa người của mình ra tranh ghế này.

Đại diện đảng Liên đoàn Hồi giáo - Nawaz (PML-N) của cựu Thủ tướng Nawaz Sharif thì cho rằng tân Tổng thống nên là một người ngoài đảng PPP, và nên là người đại diện cho một tỉnh nhỏ hay các tỉnh vùng biên giới Tây Bắc. Đảng PML-N của cựu Thủ tướng Nawaz Sharif đã đề cử 2 ứng viên. Một là cựu Chánh án Saeeduzzaman Sididiqui.

Ứng viên thứ hai là ông Ali Shah, một liên minh thân cận của ông Nawaz Sharif, vừa từ Anh về Pakistan sau 8 năm xa xứ. Những tên tuổi trên chính trường Pakistan được cho là có khả năng kế nhiệm ông Musharraf còn có ông Asfandyar Wali Khan, Chủ tịch đảng ANP (đảng Dân tộc Awami), và ông Sardar Attaullah Mengal, lãnh đạo đảng BNP (đảng Dân tộc Baloch).

Một nhân vật khác nữa là nam Nghị sĩ Mehmud Khan Achakzai thuộc tỉnh Baluchistan và Aftab Shoban Mirani của tỉnh Sindh. Trường hợp khác khá đặc biệt là ứng viên AQ Khan” cha đẻ hạt nhân của Pakistan”. Ông là sự lựa chọn hàng đầu của tổ chức luật sư SJC. Tổ chức này đã liên tục diễu hành để ủng hộ tiến sĩ A.Q Khan, phản đối những cáo buộc của phương Tây và Mỹ nhằm vào ông.

Chính trường chưa yên

Sau vài ngày cùng ngồi lại đàm phán, hai đảng trong liên minh cầm quyền là PPP và PML-N vẫn chưa đạt được một thỏa thuận nào trong việc đề cử ứng viên cũng như phục chức cho các thẩm phán. Sự ra đi của Tổng thống Musharraf được cảnh báo sẽ rất dễ mở đường cho một cuộc chiến giành giật quyền lực chính trị mới, bao gồm cả sự bất đồng giữa lãnh đạo hai đối tác lớn nhất trong chính phủ liên minh: Nawaz Sharif và Asif Ali Zardari.

Kể từ cuộc tổng tuyển cử hồi tháng 2, cuộc bầu cử giúp chính phủ liên minh dân chủ lên nắm quyền, Pakistan vẫn ở trong một tình thế “treo” về chính trị quyền lực không nằm trọn vẹn trong tay Quốc hội hay tổng thống. Tổng thống và Quốc hội trải qua cuộc xung đột chính trị triền miên đã dẫn đến một sự tê liệt trong việc điều hành các chính sách quốc gia, trong đó bao gồm cả chính sách kinh tế. Dự kiến, vòng bỏ phiếu bầu cử Tổng thống tại Pakistan sẽ tổ chức vào ngày 6-9-2008. Chiến thắng sẽ thuộc về ai, hiện nay vẫn là một câu hỏi bỏ ngỏ.

Thanh Hằng (Tổng hợp)