Đầu tư mạnh vào loại hình nhà ở cho thuê vừa được các bộ, ngành và nhiều địa phương khẳng định trong chiến lược phát triển nhà ở của mình. Dưới góc độ tài chính, hiệu quả việc sử dụng đất, chủ trương này không sai. Không phải ngẫu nhiên loại hình nhà cho thuê ở nhiều nước phát triển trên thế giới đã chiếm tới 70% - 80% số lượng nhà của đất nước ấy.
Trong quá trình phát triển, để tiết kiệm chi phí, tiết kiệm đất, Việt Nam tính toán đầu tư mạnh cho loại hình nhà ở này… là không sai. Tuy nhiên, thời điểm bây giờ đã phù hợp? Khoan nói đến tâm lý luôn muốn sở hữu một căn nhà của đại đa số người dân Việt Nam, người viết bài này chỉ đề cập đến một thực tế… Một thực tế mà các nhà đầu tư cần lưu ý trước khi dành sự quan tâm đặc biệt cho loại hình nhà ở cho thuê.
Đó là thu nhập của một bộ phận không nhỏ người lớn tuổi ở Việt Nam rất thấp. Phần thu nhập này dành cho các nhu cầu tối thiểu như ăn, mặc, chữa bệnh (vốn sẽ xảy ra liên miên khi người ta già) còn “thiếu trước, hụt sau”… tiền nào còn dư để trả tiền thuê nhà? Ở các nước phát triển, chế độ chăm sóc cho người già khá đầy đủ do vậy khi còn trẻ, còn đi làm, họ không phải lo lắm cho cuộc sống khi về già. Vì thế, họ có thể ở nhà thuê, nhà mướn… và không quá quan tâm đến việc phải sở hữu một ngôi nhà vì về già họ đã có Nhà nước lo.
Nước ta là một nước đang phát triển, tất nhiên không thể so sánh với những nước phát triển nhưng chính vì thế, hầu hết người dân ngoài tâm lý muốn sở hữu nhà còn có một nỗi lo. Nếu mình không tự mua cho mình một ngôi nhà, sau này già biết ở đâu? Nhờ vào con cháu, đó cũng là một cách sống… không thoải mái lắm. Không lẽ vào nhà dưỡng lão, nhà chăm sóc người già tuềnh toàng mà chúng ta đang thấy?
Chúng ta học cái hay, cái tốt của các nước phát triển là đúng nhưng cần cân nhắc điều đó đã phù hợp với điều kiện Việt Nam chưa? Đối với người lớn tuổi ở Việt Nam, ngôi nhà đôi khi còn là phương tiện kiếm sống của họ khi cho thuê làm nơi kinh doanh hoặc cho người khác ở trọ. Chính vì thế, đầu tư loại hình nhà cho thuê như thế nào cho hiệu quả, tránh tình trạng thừa ế là điều mà các bộ ngành, các địa phương cần tính toán thấu đáo.
Nguyễn Khoa
