Ban Bí thư đánh giá, thời gian qua việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn một số vấn đề cần chấn chỉnh, khắc phục trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành công tác như tình trạng ban hành văn bản, hội họp hiện nay.
Từ đó nhấn mạnh yêu cầu siết chặt họp hành, khắc phục tình trạng hội nghị kéo dài, trùng lặp và làm rõ trách nhiệm từng cấp, từng vị trí trong hệ thống chính trị. Đây là một bước chuyển quan trọng nhằm nâng cao hiệu quả điều hành và kiểm soát quyền lực, đặc biệt đặt lại nguyên tắc cốt lõi: cấp dưới chủ động giải quyết trong thẩm quyền; cấp trên không can thiệp trái quy định.
Theo quy định mới, cấp tỉnh mỗi năm không quá 2 hội nghị toàn tỉnh, cấp xã không quá 3 hội nghị toàn xã, giảm tối thiểu 10% số hội nghị hàng năm, đồng thời ít nhất 60% hội nghị phải được tổ chức theo hình thức trực tuyến. Chỉ họp khi thật sự cần thiết, khi vấn đề chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể; phát biểu phải đúng trọng tâm, không kéo dài thời lượng.
Đây là những yêu cầu không chỉ mang tính kỹ thuật quản lý mà còn thể hiện tư duy mới: họp hành phải phục vụ hiệu quả, không phải tạo thêm gánh nặng cho bộ máy. Điều đặc biệt là Kết luận 226 nhấn mạnh yêu cầu ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin, phấn đấu 95% thủ tục hành chính được xử lý trên môi trường số. Đây chính là nền tảng để giảm họp một cách bền vững, đồng thời nâng hiệu quả xử lý công việc.
Thực tiễn cho thấy tinh thần này đang được triển khai ở nhiều nơi, trong đó có TPHCM. Với khối lượng công việc lớn và yêu cầu cải cách mạnh, thành phố đã đẩy nhanh việc họp trực tuyến trong các phiên làm việc định kỳ, thảo luận, quyết định và theo dõi tiến độ ngay trong cuộc họp.
Ở điểm cầu TPHCM trong phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 10-2025 là một ví dụ: toàn bộ nội dung từ cắt giảm thủ tục hành chính đến tháo gỡ các vướng mắc triển khai đều được thảo luận trực tuyến, giúp tiết kiệm thời gian và rút ngắn quy trình. Thời điểm họp, ngay sau khi nghe Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Văn Được báo cáo, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình đã nhanh chóng đề nghị TPHCM đẩy nhanh tiến độ giải quyết các dự án tồn đọng và các nội dung quan trọng khác.
Một điểm đáng lưu ý là cách làm ở cấp cơ sở: khi triển khai thủ tục hành chính phi địa giới, TPHCM cử các cán bộ chuyên môn thuộc sở, ngành tham gia Tổ địa bàn làm việc tại các Trung tâm Phục vụ hành chính công các phường, xã, đặc khu để xử lý hồ sơ cho người dân. Cách làm này thay thế hiệu quả cho các cuộc họp liên ngành kéo dài, tạo ra quy trình xử lý tại chỗ, nhanh chóng, đúng tinh thần họp ít - xử lý việc nhiều.
Yếu tố quan trọng nhất của Kết luận 226 không nằm ở con số họp giảm đi, mà ở yêu cầu siết chặt trách nhiệm cá nhân, đặc biệt là trách nhiệm người đứng đầu. Mỗi cấp, mỗi đơn vị phải thực hiện phân công nhiệm vụ theo nguyên tắc: một việc chỉ phân công một đầu mối chủ trì giải quyết, xử lý theo phương châm rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ sản phẩm.
Kết luận cũng yêu cầu bãi bỏ các quy trình không còn phù hợp, giảm những bước “xin ý kiến” vượt quy định, khắc phục tình trạng né tránh, đùn đẩy hoặc dựa vào họp hành để kéo dài tiến độ.
Cùng với đó, các cơ quan được khuyến khích sử dụng công cụ số để phân công, theo dõi và đánh giá công việc theo thời gian thực. Về điều này, thời gian qua, nhiều nơi đã bước đầu áp dụng trong việc theo dõi tiến độ đầu tư công, dự án hạ tầng hay các nhóm nhiệm vụ liên ngành. Khi dữ liệu được cập nhật liên tục, nội dung bàn tại cuộc họp trở nên tập trung hơn, không kéo dài ở phần “báo cáo lại”, và các quyết định điều hành được đưa ra nhanh hơn.
Thực tiễn thời gian qua cũng cho thấy hiệu quả của việc họp trực tuyến ngắn gọn, rõ mục tiêu. Ở nhiều phiên làm việc, chỉ cần các đơn vị thống nhất phương án xử lý trên nền tảng số, chủ tọa có thể kết luận ngay mà không cần thêm một cuộc họp khác để xác nhận.
Kết luận 226 đã chỉ rõ yêu cầu và cách làm. Phần còn lại thuộc về sự quyết liệt và trách nhiệm của từng cơ quan, từng cán bộ, nhất là người đứng đầu đơn vị. Khi mỗi cuộc họp thực sự cần thiết và hướng đến quyết định cuối cùng, công việc sẽ chạy nhanh hơn, thông suốt hơn. Đó cũng là điều mà người dân mong đợi ở một nền hành chính phục vụ, hành động và đặt hiệu quả lên trên hết, trước hết.
