Cho phép nhập khẩu ô tô cũ có thời hạn 5 năm kể từ ngày sản xuất (1-5) đang là sự kiện được đông đảo dư luận quan tâm. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là việc nhập khẩu ô tô cũ phải được tính toán để vừa đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng và các nhà sản xuất ô tô trong nước.

Bộ trưởng Bộ Thương mại  Trương Đình Tuyển và Thứ trưởng Bộ Tài chính Trương Chí Trung đã có ý kiến về vấn đề này.

Bộ trưởng Bộ Thương mại TRƯƠNG ĐÌNH TUYỂN:
Ban hành các biện pháp quản lý nhập khẩu ô tô cũ trước ngày 1-5

Việc cho phép nhập khẩu ôtô đã qua sử dụng là thể hiện Việt Nam thực hiện cam kết với cộng đồng quốc tế đối với vấn đề gia nhập WTO. Nhiều năm nay, các nước sản xuất ôtô như Hoa Kỳ, Nhật, EU... vẫn quyết liệt đòi Việt Nam phải bãi bỏ việc cấm nhập khẩu ôtô cũ, điều mà chúng ta cũng không hề muốn.

Nhiều loại ô tô lưu thông trên đường ở thành phố.

Về nguyên tắc, khi nào gia nhập WTO, Việt Nam mới phải bỏ biện pháp cấm nhập khẩu ôtô cũ nhưng việc này đã được Chính phủ quyết định thực hiện sớm hơn, bắt đầu từ 1-5 tới. Đây là thiện chí của Việt Nam với các đối tác đàm phán.

Để quản lý, chúng ta vẫn phải áp dụng một số nguyên tắc thuế đối với ô tô cũ nhập khẩu. Có khả năng áp dụng hai loại thuế để đánh vào mặt hàng đặc biệt này, bao gồm thuế trên từng chiếc xe mà không phụ thuộc đã nhập khẩu chiếc xe này với giá bao nhiêu tiền, sau đó mới tính thuế trên % của từng chiếc xe.

Bộ Thương mại cũng sẽ không áp dụng quota đối với mặt hàng này. Tuy nhiên, bỏ quota không có nghĩa là buông lỏng quản lý. Ngoài việc đánh thuế là một biện pháp quản lý, chúng ta đã có các tiêu chuẩn kỹ thuật mà cụ thể là xe không được quá 5 năm kể từ khi sản xuất cho đến ngày nhập khẩu vào Việt Nam. Cũng đã có các tiêu chuẩn kỹ thuật cụ thể của xe để bảo đảm an toàn khi sử dụng; rồi tiêu chuẩn môi trường để chống việc khói thải gây ô nhiễm... những vấn đề này các bộ ngành liên quan đang xây dựng các tiêu chuẩn cụ thể và sẽ công bố trước thời điểm 1-5.

Còn một vấn đề nữa, đó là khi cho phép nhập khẩu ôtô đã qua sử dụng, chắc chắn sẽ tạo ra một sự chuyển biến mạnh mẽ trong lĩnh vực sản xuất lắp ráp ôtô cũng như ngành dịch vụ phục vụ nhu cầu này. Vấn đề chúng tôi quan tâm là việc cho nhập khẩu ôtô đã qua sử dụng sẽ trở thành áp lực buộc các nhà sản xuất ôtô trong nước phải cải tiến chất lượng xe, hạ giá thành xuống... làm cho các doanh nghiệp sản xuất ôtô trong nước lợi dụng việc chúng ta hạn chế nhập khẩu để nâng giá lên “quá đáng” sẽ bị thị trường điều tiết.

Chính phủ sẽ tính toán mức thuế hợp lý để có thể vừa bảo hộ được sản xuất trong nước, nhưng không để các doanh nghiệp sản xuất ôtô chèn ép người tiêu dùng.

Thứ trưởng Bộ Tài chính TRƯƠNG CHÍ TRUNG:
Đang tính toán việc áp thuế giá trị tuyệt đối với ôtô cũ

Hiện nay, Bộ Tài chính đang tính toán việc áp dụng thuế giá trị tuyệt đối đối với ôtô cũ nhập khẩu vào Việt Nam kể từ ngày1-5 tới. Nghĩa là sẽ căn cứ vào chủng loại xe, năm sản xuất để áp từng mức thuế.

Điều này không trái với những quy định của Tổ chức thương mại thế giới (WTO) bởi ngay từ khi đàm phán, chúng ta đã có thỏa thuận được sử dụng hạn ngạch hoặc có quyền đánh thuế giá trị tuyệt đối. Bộ Tài chính đang nghiên cứu và sẽ phối hợp với các bộ, ngành để ban hành loại thuế này.

Để ngăn chặn tình trạng gian lận trong nhập khẩu ôtô cũ vào Việt Nam thì việc quản lý chất lượng phải phối hợp đồng bộ với cơ quan quản lý. Xe cũ nhập khẩu phải tuân thủ các điều kiện như: thời điểm nhập khẩu xe vào nước cách thời điểm sản xuất phải là 5 năm, tiêu chuẩn về môi trường;… Bộ Giao thông – Vận tải sẽ phải có chế độ kiểm tra, tránh tình trạng sửa chữa trong nước rồi mới đem đăng kiểm.

Về góc độ thực hiện của ngành, bộ đang chỉ đạo Tổng cục Hải quan nghiên cứu đề án quản lý ôtô cũ này như thế nào? Dự kiến, trong vài ngày tới, đề án trên sẽ phải hoàn thành để trình lãnh đạo bộ xem xét.

Việt Lan - Ngọc Quang