Đến nay, 24/24 quận-huyện đã thành lập Thanh tra xây dựng (TTXD) quận-huyện và phường-xã, thị trấn theo QĐ133 của UBND TPHCM. Sau hơn 2 tháng triển khai, khó khăn vướng mắc lớn nhất trong quá trình hoạt động của TTXD các địa phương vẫn là vấn đề nhân sự.

Chênh lệch nhân sự

Mặc dù Quyết định 133 của UBNDTP về thành lập thí điểm TTXD quận-huyện, phường-xã thị trấn đã có hiệu lực từ tháng 12-2007 nhưng cho đến nay, hầu hết các quận-huyện đều cho rằng cần phải có thêm thời gian để “chuyển đổi”.

Thực chất các địa phương đang gặp khó khăn rất lớn về vấn đề nhân sự và sự chênh lệch về số lượng cán bộ TTXD hiện có giữa các quận-huyện. Cụ thể, quận Gò Vấp mới bố trí được 8 cán bộ, các quận: 8, Bình Thạnh, Thủ Đức, Tân Phú, Tân Bình có khoảng 20-27 cán bộ, trong khi đó các quận 1, Bình Tân, huyện Bình Chánh lại có đến 53 -58 cán bộ.

Theo quy định của TP, khung biên chế TTXD quận-huyện có từ 15-20 người, TTXD phường-xã thì khoảng 3-4 người nên hầu hết các quận-huyện đều cho rằng không đủ sức để hoạt động, nhất là các quận có điểm nóng về xây dựng không phép, sai phép.

Ngoài ra, một số quận còn phải thực hiện thêm một số chức năng do Chủ tịch UBND quận giao như TTXD quận 1 phải tham mưu cho quận về việc cấp phép sử dụng vỉa hè, kiểm tra việc lắp đặt bảng quảng cáo ngoài trời, xử lý vi phạm trật tự lòng lề đường, vệ sinh công cộng, điều hành và quản lý thu phí giữ xe 4 bánh trên địa bàn… nên rất cần bổ sung thêm biên chế.

Được biết, TTXD quận 1 vừa được UBND TP giao biên chế lên đến 40 người! Các quận huyện khác cũng muốn tăng thêm biên chế nhưng vì TTXD là mô hình chuyển đổi từ Đội Quản lý trật tự đô thị và Tổ Quản lý trật tự đô thị, nên hầu hết các đội TTXD đều phải giữ nguyên quân số hiện có.

Mặt khác, theo quy định, cán bộ quản lý trật tự đô thị nào đủ điều kiện sẽ chuyển thành cán bộ công chức của lực lượng TTXD. Thế nhưng đến nay, các địa phương dù tìm đỏ mắt vẫn không đủ cán bộ QLTT đô thị đủ tiêu chuẩn về trình độ và chuyên môn để bố trí công chức cho TTXD. Do đó, hiện các quận chỉ mới bố trí được Quyền Chánh TTXD hoặc Phó Chánh TTXD trong khi theo quy định, TTXD cấp quận phải có 1 Chánh và 2 Phó TTXD.

Hoạt động như cũ...

Ông Thái Đức Độ, Chánh TTXD quận 1, cho biết, mặc dù đang trong giao đoạn chuẩn bị để hoạt động theo đúng chức năng TTXD nhưng quận vẫn duy trì bộ máy tổ chức hoạt động như cũ để xử lý công việc nhằm tránh gián đoạn và sự chểnh mảng trong công việc của anh em, sau đó sẽ chuyển đổi dần dần để hoàn chỉnh và hoạt động theo cơ chế mới.

Chánh TTXD quận 12 Lê Tấn Tài cho biết thêm, công tác thanh tra, kiểm tra về xây dựng trên địa bàn quận vẫn hoạt động thường xuyên và không gặp quá nhiều khó khăn vì chủ yếu chỉ là chuyển đổi từ Đội Quản lý trật tự đô thị sang TTXD nên vẫn hoạt động bình thường, thậm chí hoạt động của lực lượng TTXD quận có nhiều điểm thuận lợi hơn như xử lý nhanh các trường hợp sai phạm và trên 50% vụ đã khắc phục hậu quả.

Vướng mắc ở quận 12, theo ông Tài, chủ yếu vẫn là vấn đề nhân sự. Đối với lực lượng TTXD xã, Phó Chủ tịch UBND xã Đa Phước (Bình Chánh) Nguyễn Tấn Mỹ thừa nhận, với 6 người đang có hiện nay là quá mỏng để có thể giám sát kiểm tra hết địa bàn, nhưng anh em trong lực lượng cũng đã hoàn thành công việc. Từ khi thành lập đến nay, TTXD xã Đa Phước đã xử lý gần 10 vụ vi phạm xây dựng.

Qua trao đổi với một số lãnh đạo lực lượng TTXD các địa phương khác, họ đều thừa nhận hoạt động kiểm tra, xử phạt vẫn bình thường. Tuy nhiên, để hoàn thiện bộ máy TTXD, nhiều quận-huyện xin ý kiến của Sở Xây dựng để cấp thêm quyền cho TTXD tại địa phương được phép xử lý những sai phạm trong việc quản lý về đất đai (san lấp trái phép) vì theo quy định, TTXD chỉ được xử lý các trường hợp vi phạm sai phép, không phép (các công trình vi phạm trên đất).

Đến năm 2009 đảm bảo đủ nhân sự?

Phó Giám đốc Sở Xây dựng Đỗ Phi Hùng cho biết, đến nay có khoảng 14 quận-huyện đã chủ động phối hợp với các trường Trung học Xây dựng (thuộc Sở Xây dựng TP) tổ chức lớp Trung cấp xây dựng hệ vừa học, vừa làm cho trên 1.000 cán bộ TTXD quận-huyện, phường-xã, thị trấn.

Riêng 8 quận- huyện có đăng ký tuyển thêm cán bộ TTXD với tổng số gần 150 người, chủ yếu là kỹ sư xây dựng và các ngành khác (luật, kiến trúc), Sở Xây dựng đang đề nghị UBND các quận, huyện có văn bản xác định rõ nhu cầu, tiêu chuẩn nhân sự để Sở làm việc với các trường đại học, cao đẳng để tuyển dụng sinh viên tốt nghiệp các ngành nghề phù hợp.

Trước mắt, Sở Xây dựng kết hợp với Trường ĐH Bách khoa TPHCM lập kế hoạch trình UBNDTP tổ chức lớp kỹ sư xây dựng hệ tại chức cho khoảng 50 cán bộ chủ chốt cho TTXD quận, huyện, phường, xã. Sở cũng đã giao cho trường Trung học Xây dựng tổ chức lớp Trung cấp Xây dựng dân dụng và công nghiệp, đảm bảo đến năm 2009, sẽ bổ sung hàng ngàn cán bộ có trình độ trung cấp xây dựng. 

NHUNG NGUYỄN-NGỌC LỮ