Thời tiết thất thường ảnh hưởng đến tim mạch như thế nào?

Vào mùa mưa hoặc khi chuyển mùa, nhiệt độ môi trường thay đổi đột ngột, nhiệt độ thấp có xu hướng kích hoạt hệ thần kinh giao cảm tăng tiết nội tiết tố catecholamine, dẫn đến các mạch máu ngoại vi co lại, tạo ra nhiều áp lực lên tim, tim phải làm việc nhiều để bơm máu đi khắp cơ thể. Nhịp tim nhanh và huyết áp tăng lên tuy là một phản ứng bình thường khi cơ thể tiếp xúc với không khí lạnh. Tuy nhiên, ở những người đang có bệnh tim mạch, nếu không được kiểm soát có thể gây đau thắt ngực, khó thở hoặc làm nặng tình trạng suy tim.

Đồng thời, khi các mạch máu tim co lại, lưu lượng máu đến tim giảm, dẫn đến nguồn cung cấp oxy giảm, cũng làm tăng nguy cơ gây nên cơn đau thắt ngực và các biến chứng khác của bệnh lý tim mạch.

Theo ThS-BS-CK1 Trần Hoàng Đăng Khoa, Phòng khám Tim mạch Tiểu đường 315 chi nhánh Tô Hiến Thành - Thành viên Ban cố vấn chuyên môn Hệ Thống Y Tế 315, người có bệnh lý tim mạch cần phải chú ý khi thời tiết tiêu cực, cơ thể dễ nhiễm siêu vi, có thể thúc đẩy các triệu chứng hoặc biến chứng tim mạch. Bác sĩ Trần Hoàng Đăng Khoa lưu ý những trường hợp cần đưa bệnh nhân vào bệnh viện:

+ Đau thắt ngực: Bệnh nhân đau ngực dữ dội, cảm giác bị bóp nghẹt trong lồng ngực, vị trí cơn đau thường ở phía sau xương ức, đau lan lên vai trái, mặt trong cánh tay trái hoặc lan ra sau lưng… Đây là biểu hiện nghi ngờ bệnh nhồi máu cơ tim. Cần gọi người giúp đỡ, đồng thời gọi cấp cứu để được xử trí và đưa tới bệnh viện.

+ Ngưng hô hấp tuần hoàn: Người bệnh đột ngột ngất xỉu, mất phản ứng xung quanh, gọi hỏi không biết, ngừng thở, tím tái toàn thân, đôi khi có biểu hiện co giật hoặc mềm nhũn, có thể xuất hiện đại tiểu tiện không tự chủ. Lúc này, cần gọi người hỗ trợ và gọi cấp cứu ngay lập tức.

+ Các dấu hiệu đột quỵ: đột ngột tê hoặc yếu nửa người (một bên tay chân), ngất hoặc hôn mê, mất hoặc rối loạn khả năng nói (nói đớ), rối loạn thị giác, đột ngột mất thăng bằng và phối hợp các động tác, đau đầu dữ dội, nôn không rõ nguyên nhân... cần đưa ngay tới bệnh viện hoặc phòng cấp cứu gần nhất.

+ Khó thở: Người bệnh đột ngột khó thở dữ dội, vã mồ hôi, cần gọi cấp cứu ngay lập tức, đồng thời, cho người bệnh nằm đầu cao, thở oxy nếu có.

+ Đau đột ngột chân hoặc tay: Người bệnh bị đau đột ngột chân hoặc tay; chân hoặc tay đau, lạnh, nhợt hơn so với bên đối diện, đây có thể là biểu hiện tắc động mạch cấp tính của chân hoặc tay. Khi gặp biểu hiện này, cần đưa người bệnh đi cấp cứu ngay lập tức để can thiệp, phẫu thuật lấy cục huyết khối trong lòng mạch ở chân hoặc tay.

Những trường hợp khác như: chóng mặt, hồi hộp, tim đập nhanh, đau ngực hoặc khó thở không giống tính chất mô tả như trên, các dấu hiệu của bệnh nhiễm trùng (như sốt, ho đàm, tiêu chảy,..) cũng cần được thăm khám tổng quát, điều trị, và theo dõi bởi các bác sĩ chuyên khoa.

Đối với người có bệnh lý tim mạch, cần chú ý sức khỏe như thế nào?

ThS-BS-CK1 Trần Hoàng Đăng Khoa, Phòng khám Tim mạch Tiểu đường 315 chi nhánh Tô Hiến Thành, khuyên các bệnh nhân có bệnh lý về tim mạch nên lắng nghe cơ thể, đừng bỏ qua bất cứ dấu hiệu nào. Đặc biệt chú ý thực hiện nghiêm túc những việc sau:

- Khám sức khỏe định kỳ mỗi 6-12 tháng để tầm soát các bệnh lý đi kèm cũng như các biến chứng nhằm can thiệp và điều trị sớm, sau đó tùy trường hợp nên tái khám theo đúng lịch hẹn của bác sĩ chuyên khoa tim mạch.

- Chế độ ăn: Giảm muối, hạn chế thức ăn dầu mỡ béo và rượu bia.

- Kiểm soát cân nặng, đặc biệt ở người thừa cân, béo phì.

- Duy trì vận động thể chất một cách đều đặn với cường độ phù hợp với từng cá nhân dưới sự tư vấn của bác sĩ chuyên khoa.

- Tuân thủ điều trị tốt, tái khám đều, mọi trường hợp ngưng/tạm dừng/giảm liều thuốc đều phải được sự cho phép và theo dõi của bác sĩ chuyên khoa.

- Cai thuốc lá, tránh lối sống căng thẳng, tránh thức khuya.

- Tiêm phòng cúm, phế cầu.

Nhiệt độ môi trường ảnh hưởng đến huyết áp, tim mạch như thế nào?

Người bệnh tim mạch cần chú ý tuân thủ điều trị để giữ bệnh lý kiểm soát ổn định. Các thuốc tăng huyết áp cần được uống liên tục, suốt đời và có sự theo dõi của nhân viên y tế. Những bệnh nhân có bệnh động mạch vành nên được theo dõi định kỳ, nhất là khi chuyển mùa, khi thời tiết thay đổi.

Nếu có điều kiện, nên theo dõi nhịp tim và huyết áp tại nhà đều đặn để cung cấp thông tin cho bác sĩ khi tái khám. Nếu điều kiện thời tiết thất thường, nên sắp xếp tái khám sớm hơn lịch hẹn 1-2 ngày để tránh các sự cố bất khả kháng xảy ra, có thể làm trễ hẹn khám.

Hệ thống Y tế Tim mạch – Tiểu đường 315 cung cấp đầy đủ dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi, từ thăm khám, chẩn đoán, điều trị đến tư vấn và theo dõi sức khỏe định kỳ.