“Quốc hội khóa XII đã kế thừa, phát huy những thành quả, bài học kinh nghiệm của Quốc hội (QH) các khóa trước, nêu cao tinh thần trách nhiệm, đoàn kết, tiếp tục đổi mới toàn diện, đạt được nhiều kết quả quan trọng”. Đó là những nhận định trong báo cáo tổng kết hoạt động của QH khóa XII được Tổng Bí thư, Chủ tịch QH Nguyễn Phú Trọng trình bày tại kỳ họp QH thứ 9 hôm qua, 21-3.
Nhiều đổi mới trong công tác giám sát
Trong nhiệm kỳ, QH khóa XII đã tiến hành giám sát 6 chuyên đề, trong đó riêng nội dung đầu tư xây dựng cơ bản sử dụng vốn nhà nước ở các bộ, ngành, địa phương được giám sát 2 lần. Đáng lưu ý, hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn tiếp tục được cải tiến mạnh mẽ theo hướng tập trung hơn, thực chất hơn, phản ánh sát thực tâm tư, nguyện vọng của cử tri và nhân dân. Sau chất vấn, nhiều vấn đề đã được các cá nhân và cơ quan có liên quan nghiêm túc xem xét, giải quyết, đơn cử như việc quy hoạch, quản lý, cấp phép sân golf, điều hành thu mua xuất khẩu gạo, xây dựng một số công trình thủy điện vừa và nhỏ, quản lý thị trường ngoại hối và thị trường vàng, chăm sóc sức khỏe nhân dân, chính sách đối với người có công... Những điểm mới là QH đã ra nghị quyết về chất vấn và trả lời chất vấn, xem xét báo cáo của UBTVQH về kết quả giám sát giải quyết kiến nghị của cử tri. Việc làm này tác động tích cực đến tâm tư, tình cảm, củng cố lòng tin của nhân dân vào Đảng và Nhà nước. Việc tổ chức chất vấn tại phiên họp UBTVQH và tổ chức hoạt động giải trình tại hội đồng, các ủy ban của QH cũng là điểm mới trong nhiệm kỳ này, bước đầu đạt được những kết quả nhất định.
Bước đầu khắc phục tình trạng “cử tri chuyên nghiệp”
Đáng lưu ý, các quyết định về chủ trương đầu tư dự án thủy điện, điện hạt nhân, rút ngắn nhiệm kỳ QH, kéo dài nhiệm kỳ HĐND, điều chỉnh địa giới hành chính, thí điểm không tổ chức HĐND quận, huyện, phường; chưa đầu tư dự án xây dựng đường sắt cao tốc Hà Nội – TPHCM, phê chuẩn nhân sự cấp cao... đều đã được QH xem xét kỹ lưỡng, thận trọng, đảm bảo quy trình chặt chẽ, dân chủ và công khai.
Theo đồng chí Nguyễn Phú Trọng, việc bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng, giữ liên hệ chặt chẽ với cử tri và quan hệ công tác với các cơ quan tổ chức là một thành công quan trọng khác trong hoạt động của QH. Công tác tiếp xúc cử tri cũng được đổi mới mạnh mẽ theo hướng ngày càng thiết thực, hiệu quả với nhiều hình thức tiếp xúc cử tri phong phú, bước đầu khắc phục tình trạng “đại cử tri, cử tri chuyên nghiệp”. Chủ tịch QH khẳng định: “Công tác tiếp xúc cử tri đã tạo được không khí dân chủ, cởi mở, thẳng thắn, góp phần tăng cường mối quan hệ giữa Nhà nước với nhân dân, giữa ĐBQH với cử tri”.
Trên cơ sở phân tích sâu sắc những bài học kinh nghiệm trong quá trình hoạt động của QH, đồng chí đã nhấn mạnh 10 kiến nghị với Ban Chấp hành Trung ương Đảng, QH khóa XIII và các khóa tiếp.
Về lập pháp, đó là việc bảo đảm tính dân chủ, pháp chế, công khai, minh bạch của hệ thống pháp luật; đổi mới cách thức xây dựng pháp luật, phấn đấu đến năm 2020 nước ta có đủ các đạo luật cơ bản điều chỉnh các quan hệ trên hầu hết lĩnh vực của đời sống xã hội. Một kiến nghị khác là sửa đổi, bổ sung Luật Hoạt động giám sát của QH và các văn bản liên quan theo hướng xác định rõ đối tượng, phạm vi, thẩm quyền giám sát và đặc biệt là hiệu quả pháp lý sau giám sát. Đồng thời, đề nghị tăng cường ĐBQH chuyên trách, thành viên chuyên trách của các cơ quan QH...
Trong nhiệm kỳ QH đã thông qua 68 luật (kể cả 4 dự án luật dự kiến thông qua tại kỳ họp thứ 9) và 12 nghị quyết. Ủy ban Thường vụ QH thông qua 13 pháp lệnh và 7 nghị quyết có chứa quy phạm pháp luật. Nội dung các văn bản đã ban hành điều chỉnh hầu hết các lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội; đồng thời bổ sung, sửa đổi kịp thời nhiều chế định pháp luật không còn phù hợp thuộc các lĩnh vực như ngân hàng, thuế, đầu tư xây dựng cơ bản, phòng chống tham nhũng, quốc tịch, giao thông đường bộ, xuất bản, sở hữu trí tuệ... |
Bảo Vân
