Bộ trưởng Bộ Tài chính Vũ Văn Ninh.
* Các cam kết về cắt giảm thuế sẽ phải thực hiện khi Việt Nam gia nhập WTO. Vậy để đảm bảo nguồn thu ngân sách, sẽ phải chú trọng những gì, thưa Bộ trưởng?
- Trong năm nay, chúng ta có nhiều khả năng gia nhập WTO. Tuy nhiên trong cả lộ trình gia nhập khu vực và thế giới, chúng ta đã tính toán các phương án làm sao để tránh, hạn chế tối đa những hạn chế, bất lợi cho nền kinh tế của chúng ta.
Một mặt vừa phải tính đến cam kết với các nước theo một lộ trình nhất định. Mặt khác là bản thân nền kinh tế chúng ta cũng phải vươn lên để đứng vững trên thị trường trong nước và thế giới. Những điều này đã được chúng ta chuẩn bị trong một quá trình khá dài.
Về các dòng thuế, chúng ta cũng đã có cam kết và chúng ta lựa chọn những thế mạnh để có lợi nhất. Đương nhiên gia nhập WTO có hai mặt. Ta cũng phải giảm thuế và có thể nguồn thu bị giảm đi, nhưng nếu chúng ta tổ chức sản xuất tốt, hiệu quả tăng cao thì cơ hội hàng hóa của chúng ta đi vào các thị trường bên ngoài cũng tăng lên, nguồn thu cũng có khả năng tăng lên.
Về lâu dài, ta cũng phải tính lại các nguồn thu trong nước. Chính phủ đã giao nhiệm vụ tính toán các nguồn thu như: thu từ nguồn dầu khí ở trong nước, thu từ các nhà máy lọc dầu là điều kiện để ta chủ động về nguồn thu.
* Đối với khoản thu từ thuế thu nhập cá nhân, Bộ trưởng cho rằng trong thời gian đầu có thể bị giảm thu nhưng về lâu dài, đây chính là một nguồn thu chủ yếu của ngân sách?
- Hầu hết các nước dựa vào thuế trực thu và nhiều nước chiếm tỷ trọng tới 40%-50% ngân sách.. Chúng ta mới ở trong giai đoạn hội nhập, phát triển kinh tế thị trường, nên dựa vào thuế gián thu nhiều hơn. Nhưng về lâu dài, chúng ta phải theo hướng dựa vào thuế trực thu.
Hiện nay, có khoảng 180 nước thực hiện thu thuế thu nhập cá nhân, nước thực hiện sớm thì từ đầu thế kỷ 18, muộn cũng đã thu từ cuối thế kỷ 20. Thuế thu nhập cá nhân ra đời cũng là bước tập dượt để tiến tới điều tiết công bằng, bình đẳng, tạo ra nguồn thu ổn định cho ngân sách.
* Thưa Bộ trưởng, có ý kiến cho rằng, cần đẩy nhanh việc bỏ bù lỗ giá dầu để làm tăng thu ngân sách?
- Mục tiêu không phải là tăng thu ngân sách. Mục tiêu của lộ trình điều chỉnh giá có khác, đó chính là một những nội dung chúng ta phải hoàn thiện cơ chế thị trường. Nếu làm được như vậy, tất cả các ngành kinh tế có liên quan sẽ hạch toán đầy đủ hơn. Như thế, các ngành, các lĩnh vực sẽ phải sắp xếp, giảm chi phí để làm sao làm ăn có hiệu quả.
Hiện nay, nếu ta cứ duy trì một chính sách giá như thế, sẽ không phản ánh được chí phí thực tế, làm méo mó thị trường. Bên cạnh đó, công tác quản lý của chúng ta cũng bất cập dễ dẫn đến những sai phạm và thất thoát.
ANH THƯ - NGỌC QUANG ghi
