Hiện tượng ô tô liên tục bị cháy, gây hậu quả nghiêm trọng trong thời gian qua đang gióng lên hồi chuông cảnh báo cho các cơ quan chức năng trong việc tăng cường kiểm tra, giám sát những phương tiện này.
Hiểm hoạ từ hàng “độ” thêm
Theo các cơ quan chức năng, một trong những nguyên nhân khiến nhiều ô tô, xe khách bị cháy trong thời gian qua có liên quan đến việc nhiều chủ xe tự ý lắp thêm thiết bị điện không được kiểm soát ngoài thiết kế của xe gây quá tải hệ thống điện.
Xe khách bốc cháy dữ dội khi đang lưu thông.
Theo quan sát của chúng tôi thì rất nhiều xe khách, từ loại 24 - 46 chỗ ngồi đến xe khách giường nằm 2 tầng gần như đều có màn hình tivi, đầu đĩa,một số xe hiện đại còn có bộ phát sóng wifi, camera, tủ làm mát… Thậm chí, bên trong một số xe khách đời cũ cũng thấy được nhà xe cho lắp thêm màn hình, đầu đĩa. Một chủ xe cho biết, lắp thêm đầu đĩa, màn hình tivi để phục vụ khách giải trí. Giờ xe nào cũng có đầu đĩa, tivi, nên nếu xe không lắp thêm thì không giữ được khách, không đủ “sở hụi” hàng ngày.
Việc lắp thêm này, theo chủ nhà xe trên là rất dễ, muốn lắp thêm cái gì cứ mang xe ra cho thợ là xong - người này cho biết.
Chính việc lắp thêm các thiết bị sử dụng điện trên xe của một số chủ xe, việc trang bị thêm các dây dẫn và thiết bị tiêu thụ điện này đã được Cục Đăng kiểm Việt Nam cảnh báo là một trong những nguy cơ gây chập điện dẫn đến cháy phương tiện. Tuy nhiên, mặc dù biết rõ nguy hiểm, nhiều chủ xe vẫn mặc kệ an toàn cho mình và cho hành khách chỉ vì kiếm thêm chút lợi nhuận. Đáng chú ý, việc kiểm tra, kiểm soát an toàn, cảnh báo các thiết bị được dùng thêm gây nguy hiểm như thế nào lại ít được cơ quan có liên quan chú ý, xử lý quyết liệt. Việc kiểm tra phương tiện để phòng ngừa cháy nổ tại bến chủ yếu về bình chữa cháy, búa thoát hiểm, hàng hóa trên xe, thời hạn đăng kiểm của xe… Một số cán bộ thậm chí còn không biết các đồ sử dụng điện là nguyên bản hay nhà xe tự ý lắp thêm, gây nguy hiểm cao.
Kiểm tra hàng hóa của hành khách là một trong những biện pháp phòng ngừa cháy, nổ đối với xe khách.
Bên cạnh đó, tình hình đảm bảo các điều kiện về an toàn PCCC đối với nhóm đối tượng phương tiện giao thông cơ giới nói chung lẫn ô tô chở khách nói riêng trên thực tế vẫn còn tồn tại nhiều bất cập.
Một cán bộ Cảnh sát PC&CC TP, cho biết có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến các vụ cháy, nổ ô tô khách, trong đó có thể kể đến như: sự đâm va giữa các phương tiện tạo ma sát lớn làm phát sinh cháy, nổ; các lỗi kỹ thuật trong sử dụng hệ thống điện trên phương tiện làm quá tải, chạm chập gây ra hỏa hoạn. Bên cạnh đó, theo thiết kế ban đầu, đa số xe có các vật liệu chống cháy như tấm xốp, vách ngăn, tuy nhiên quá trình sửa chữa, chủ xe đã thay thế vật liệu khác không đảm bảo chất lượng nên khả năng bắt lửa cao. Ngoài ra, một số xe không được đăng kiểm, bảo dưỡng thường xuyên khiến các bộ phận như động cơ, phanh phát sinh nhiệt cao khi vận hành... Tuy nhiên, vượt lên trên tất cả, sự chủ quan của con người vẫn là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến những sự cố cháy, nổ ô tô chở khách thời gian qua.
Tăng kiểm tra, giám sát
Chia sẻ về những khó khăn gì khi thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về PCCC của đơn vị đối với nhóm đối tượng này, đồng chí Đại tá Nguyễn Văn Quyên - Trưởng Phòng Cảnh sát PC&CC quận Bình Thạnh, trăn trở, phần lớn các ô tô khách không may xảy ra cháy nổ đều trong quá trình đang lưu thông nên bán kính so với những đơn vị PCCC chuyên nghiệp thường là khá xa và không ổn định. Bên cạnh đó, khi gặp phải sự cố thì đa phần tài xế lẫn hành khách trên xe đều không đủ bình tĩnh và khả năng để xử lý nên thiệt hại để lại rất khó lường. Do vậy, việc trang bị kiến thức, kỹ năng cơ bản về PCCC&CNCH cho nhóm đối tượng này là yêu cầu mang tính cấp thiết và phù hợp thực tiễn.
Ngoài ra, theo Phó cục trưởng Cục Đăng kiểm VN (VR) Nguyễn Hữu Trí, có nhiều nguyên nhân liên quan đến kỹ thuật có thể dẫn đến cháy xe ô tô như: rò rỉ nhiên liệu, hệ thống làm mát, xả khí không đảm bảo, hệ thống dẫn điện bị chập hoặc quá tải, hệ thống truyền động phát nhiệt quá mức (ví dụ, má phanh bị ma sát nhiều gây nóng, đỏ); vận chuyển hàng hóa dễ cháy nổ mà không đảm bảo yếu tố phòng ngừa… Dây dẫn điện dùng cho ô tô có tiêu chuẩn riêng về cơ - lý tính, như phải bọc lót giấy bạc để chịu nhiệt, chịu ẩm, cũng như được định vị có khoảng cách với các chi tiết phát nhiệt. Vì vậy, việc “độ chế” thêm các dây dẫn, thiết bị sử dụng điện trên ô tô là một trong những nguyên nhân có thể gây ra chập dây điện hoặc quá tải điện, dẫn đến cháy phương tiện. Nguy cơ lớn nhất là với những trường hợp dây dẫn không đáp ứng tiêu chuẩn của loại vật liệu dùng cho phương tiện giao thông hoặc khi lắp đặt có sự tiếp xúc trực tiếp với bộ phận phát nhiệt.
“VR đã chỉ đạo hệ thống đăng kiểm xe cơ giới toàn quốc lưu ý kiểm định hệ thống điện, đặc biệt là với xe khách, để phát hiện và ngăn ngừa các trường hợp tự đấu nối điện, lắp thêm các thiết bị sử dụng điện (trừ thiết bị giám sát hành trình)” - trả lời một số cơ quan báo chí, ông Nguyễn Hữu Trí đã cho biết như trên.
Để góp phần kéo giảm số vụ lẫn thiệt hại do cháy, nổ ô tô khách trong trong thời gian tới, Đại tá Nguyễn Văn Quyên - Trưởng Phòng Cảnh sát PC&CC quận Bình Thạnh cũng khuyến cáo thêm: tài xế và nhân viên của các xe khách phải được tập huấn kiến thức, kỹ năng PCCC & cứu nạn cứu hộ. Trên những phương tiện này cần phải niêm yết tiêu lệnh PCCC, trang bị bình chữa cháy cũng như một số thiết bị cứu nạn cứu hộ cần thiết khác; việc thờ cúng, hút thuốc trên xe phải hạn chế đến mức tối đa; cần tiến hành kiểm tra các loại hàng hóa mà khách hàng mang theo khi đi xe để có biện pháp xử lý kịp thời, phù hợp với những chất hàng hóa nguy hiểm cháy nổ; thêm nữa, hành khách cùng cần nâng cao ý thức cảnh giác, đảm bảo an toàn PCCC khi tham gia lưu thông trên các xe khách.
BÍCH HẠNH
| |
