Đưa pháp luật đến gần dân bằng chuyển đổi số

Chiều 3-11, Sở Tư pháp TPHCM tổ chức Hội nghị phát động tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam (9-11) trên địa bàn thành phố năm 2025.

Đồng chí Nguyễn Văn Thọ, Phó Chủ tịch Thường trực UBND TPHCM, Chủ tịch Hội đồng phối hợp, phổ biến, giáo dục pháp luật Thành phố tham dự và phát biểu chỉ đạo.

7dcc9b97c5ce499010df.jpg
Lãnh đạo UBND TPHCM tặng hoa chúc mừng ngày Pháp luật Việt Nam. Ảnh: VĂN ANH

500 cuộc phổ biến, giáo dục pháp luật với trên 16.000 lượt người tham dự

Theo Sở Tư pháp TPHCM, Cơ quan Thường trực Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) Thành phố, việc triển khai hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam năm nay được tổ chức đồng bộ, lan tỏa.

Các hoạt động diễn ra phong phú, sinh động với nhiều hình thức như hội thảo, tọa đàm, thi tìm hiểu pháp luật, tư vấn, trợ giúp pháp lý miễn phí, triển lãm, tuyên truyền cổ động trực quan tại khu vực trung tâm, khu chế xuất - khu công nghiệp, trường học, địa điểm công cộng.

Nội dung tuyên truyền tập trung vào vai trò của Hiến pháp, pháp luật trong quản lý nhà nước và đời sống xã hội; nâng cao ý thức tôn trọng, chấp hành và bảo vệ pháp luật; biểu dương gương người tốt, việc tốt trong thực thi pháp luật.

Đến nay, toàn thành phố đã tổ chức 500 cuộc phổ biến, giáo dục pháp luật với trên 16.000 lượt người tham dự; hơn 75 cuộc thi tìm hiểu pháp luật; treo gần 500 băng rôn, phướn tuyên truyền, cùng nhiều chuyên trang, chuyên mục trên các phương tiện truyền thông.

Ở cấp thành phố, Sở Tư pháp triển khai chuỗi hoạt động trọng điểm gồm: biên soạn “Cẩm nang nghiệp vụ cho công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã” trong mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; tổ chức “Ngày pháp luật với công nhân lao động”; hội thảo “Tăng cường nhận thức pháp luật - Chủ động phòng ngừa lừa đảo trên không gian mạng”, cùng chuyên mục “Ngày Pháp luật Việt Nam 9-11” trên các kênh thông tin của thành phố và mạng xã hội.

Thời gian tới, Sở Tư pháp sẽ tiếp tục tham mưu UBND TPHCM triển khai có hiệu quả Kế hoạch số 16/KH-HĐPH về nhiệm vụ trọng tâm quý 4-2025; đồng thời xây dựng kế hoạch PBGDPL, hòa giải cơ sở, hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa năm 2026, kế hoạch hoạt động của Hội đồng Phối hợp PBGDPL Thành phố năm 2026.

Tăng cường ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong quản trị chính sách

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, đồng chí Nguyễn Văn Thọ cho rằng, trong thành công chung của thành phố thời gian qua, đặc biệt là quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy và vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, công tác pháp luật đã đóng vai trò hết sức quan trọng. Pháp luật không chỉ là công cụ điều hành mà còn là nền tảng giúp bộ máy hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

Bên cạnh kết quả đạt được, thành phố cũng nhìn nhận thẳng thắn rằng, nhận thức về vai trò và tầm quan trọng của công tác xây dựng, phổ biến pháp luật ở một số nơi chưa tương xứng; việc đầu tư cho lĩnh vực này chưa toàn diện.

Thực tế cho thấy, vẫn còn những vụ việc vi phạm pháp luật đáng lo ngại như buôn bán, tàng trữ ma túy; mua bán phụ nữ, trẻ em qua biên giới; vi phạm giao thông, xây dựng, an ninh trật tự… dẫn đến những rủi ro pháp lý do thiếu hiểu biết về pháp luật.

698cbeb9e0e06cbe35f1.jpg
Phó Chủ tịch Thường trực UBND TPHCM Nguyễn Văn Thọ phát biểu chỉ đạo tại hội nghị. Ảnh: VĂN ANH

Đồng chí Nguyễn Văn Thọ nhấn mạnh việc truyền thông pháp luật cần đi trước, đi cùng với chính sách, đặc biệt là những chính sách tác động trực tiếp đến đời sống xã hội, doanh nghiệp và người dân.

Đồng chí đề nghị phát huy tinh thần nêu gương, tính chủ động và trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trong học tập, tìm hiểu và chấp hành pháp luật.

Bên cạnh đó, đẩy mạnh chuyển đổi số trong lĩnh vực pháp luật, từ khâu xây dựng, tuyên truyền, phổ biến đến tổ chức thi hành. Cần mở rộng, đa dạng hóa các dịch vụ như luật sư, tư vấn pháp luật, công chứng, hộ tịch, trợ giúp pháp lý… để người dân, doanh nghiệp và nhóm yếu thế được tiếp cận thuận tiện, nhanh chóng. Song song, tăng cường ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong công tác rà soát, đánh giá, quản trị chính sách, giúp nâng cao tính minh bạch và hiệu quả quản lý nhà nước bằng pháp luật.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND TPHCM kêu gọi các ngành, các cấp chủ động phát hiện và nhân rộng những mô hình hay, cách làm sáng tạo trong phổ biến, giáo dục pháp luật, đặc biệt các hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam. Đồng thời, cần kịp thời biểu dương, khen thưởng tập thể, cá nhân tiêu biểu, những “hạt nhân nòng cốt” góp phần lan tỏa giá trị tích cực, củng cố niềm tin của nhân dân, tăng cường sự đồng thuận xã hội đối với chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước.

Tại hội nghị, lãnh đạo Sở Tư pháp TPHCM đã công bố các Quyết định của Chủ tịch UBND TPHCM về công nhận báo cáo viên pháp luật thành phố; công nhận đội ngũ Tập huấn viên Thành phố giai đoạn 2024-2030; phê duyệt danh sách cá nhân, tổ chức tham gia mạng lưới tư vấn viên pháp luật của TPHCM; thành lập và quy định thành phần Hội đồng phối hợp PBGDPL TPHCM.

Hòa giải cơ sở - sợi dây gắn kết cộng đồng

Tại hội nghị, đại diện phường Hòa Bình trình bày tham luận với chủ đề “Kết quả củng cố, kiện toàn hoạt động Tổ hòa giải ở cơ sở sau sắp xếp chính quyền địa phương cấp xã”.

Theo lãnh đạo phường, hòa giải ở cơ sở từ lâu đã trở thành một trong những “điểm tựa mềm” của đời sống xã hội. Đây không chỉ là phương thức giải quyết tranh chấp hiệu quả, giúp hàn gắn tình cảm giữa các bên, mà còn là kênh tuyên truyền, phổ biến pháp luật gần gũi và thiết thực nhất, góp phần phòng ngừa vi phạm, giữ gìn trật tự - an toàn xã hội, nuôi dưỡng tinh thần thượng tôn pháp luật trong cộng đồng dân cư.

Sau sắp xếp, phường có 25 tổ hòa giải với 125 hòa giải viên, đều là những người có uy tín, am hiểu pháp luật và có kinh nghiệm trong vận động, thuyết phục nhân dân. Tuy vậy, thực tế vẫn đặt ra không ít thách thức. Sau sáp nhập, quy mô dân số tại các khu phố tăng, dẫn đến số lượng vụ việc mâu thuẫn, tranh chấp trong nhân dân có xu hướng nhiều và phức tạp hơn.

Từ thực tế đó, phường Hòa Bình xác định nâng cao chất lượng hòa giải ở cơ sở là nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới. Sau khi kiện toàn, các tổ hòa giải sẽ được ra mắt tại khu phố, khu dân cư bằng nhiều hình thức phong phú.

Đối với các vụ việc mâu thuẫn phát sinh trong đời sống thường nhật như tranh chấp đất đai, nhà ở, vay mượn dân sự, mâu thuẫn gia đình, tiếng ồn hay vật nuôi… hòa giải viên cần kịp thời nắm bắt, hướng dẫn, đồng thời phối hợp công chức chuyên môn, cán bộ hưu trí, luật gia, luật sư tại địa phương giải quyết dứt điểm ngay từ cơ sở, giảm tải cho cấp trên.

Tin cùng chuyên mục