* Xin cho tôi biết người phụ nữ làm báo đầu tiên của Việt Nam là ai? (Trần Văn Tuyên. Trần Quốc Thảo, Q3)

- Sương Nguyệt Ánh được coi là nữ chủ bút đầu tiên của báo chí Việt Nam. Bà là con gái thứ tư của nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu, tên thật Nguyễn Thị Xuân Khuê, sinh năm 1864, từ nhỏ đã chịu ảnh hưởng tinh thần yêu nước thương dân, khí phách hiên ngang của cha: “Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm. Đâm mấy thằng gian, bút chẳng tà?”.

Sương Nguyệt Ánh nổi tiếng thông minh từ nhỏ, thơ của bà đầy ý thức chống ngoại xâm và tinh thần yêu nước... Mãi năm 24 tuổi, bà mới chịu lấy chồng là ông Nguyễn Công Tính ở Tổng Hòa Quới, huyện Châu Thành, tỉnh Bến Tre, nhưng ít lâu sau chồng mất. Bà thêm chữ Sương ở tên hiệu, để tỏ rõ chí thờ chồng nuôi con của mình (Sương trong nghĩa sương phụ là người đàn bà góa).

Đầu năm 1918, nhân lời mời của viên Tổng lý báo chí Nam Kỳ là Trần Văn Chim, Sương Nguyệt Ánh lên Sài Gòn, làm chủ bút tờ Nữ giới chung (Tiếng chuông giới phụ nữ)... Tờ báo tập hợp được những cây bút khá tiến bộ, lên tiếng đòi nam nữ bình quyền, thúc giục, vận động giới phụ nữ hãy học hành, đấu tranh được ngang hàng với nam giới... Tư tưởng so với đương thời, thật tiến bộ, văn chương mạnh mẽ, như những lời kêu gọi của Đông Kinh nghĩa thục và phong trào Duy Tân lúc ấy.

Cũng trên tờ Nữ giới chung này, còn có những bài thơ đề cao tinh thần quật khởi của các nữ anh hùng dân tộc như bà Trưng, bà Triệu, hoặc đăng những bài thơ đề cao nữ quyền. Tuy chỉ hoạt động vỏn vẹn gần một năm, nhưng tờ Nữ giới chung của chủ bút Sương Nguyệt Ánh đã gây được ấn tượng mạnh trong làng báo Việt Nam đầu thế kỷ XX.  

BÍCH CHÂU

Hộp thư cộng tác viên

Trang Văn hóa - Văn nghệ, Báo SGGP nhận được các sáng tác thơ, văn, nhạc, họa, tin, bài, ảnh, thư, sách tặng của quí vị cộng tác viên:

Nguyễn Thanh Toàn (Cần Thơ), Phạm Hải (Vũng Tàu), Nguyễn Thăng, Việt Cường (Hà Nội), Đặng Minh Hân (Đồng Nai), Trần Xuân Thụy (Khánh Hòa), Đặng Thị Lan Hương (Biên Hòa), Văn Tiến Hồng (Long An), Nguyễn Hồng Đảng, Nguyễn Tường Văn, Thảo Nhi, Lý Xuân Hà, Viết Xuân, Nguyễn Phương Thảo, Lê Thúy Lan Thư, Nguyễn Lâm Thanh Duy, Phạm Quỳnh Đan Chi, Nguyễn Hà Thanh HBT, Nguyễn Hoàng Việt, Chu Thao, Vũ Huyền Đam, Anh Quốc, Thu Hạnh, Trần Thị Thanh Lan, Nguyễn Thị Nguyệt, Đàm Vũ Tri, Trần Anh Tài, Trần Hoàng Lộc…

Xin chân thành cảm ơn.