
(SGGP).- Sau phiên bảo vệ thành công tại lớp tập huấn chương trình Ký ức Thế giới (MOW) khu vực châu Á-Thái Bình Dương dịp đầu năm nay, 82 tấm bia tiến sĩ ở Văn Miếu-Quốc Tử Giám (Hà Nội) đã được chấp thuận xây dựng hồ sơ khoa học để trình UNESCO xem xét, công nhận là Di sản Tư liệu thế giới. Ngày 8-8, hội thảo khoa học lấy ý kiến của các nhà khoa học, quản lý văn hóa nhằm hoàn thiện hơn hồ sơ bia Văn Miếu - Quốc Tử Giám trước khi hồ sơ chính thức phải nộp UNESCO vào tháng 9 tới, do Sở VH-TT-DL Hà Nội tổ chức đã thu hút sự tham gia của hơn 50 học giả, nhà quản lý.

Bia tiến sĩ tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám.
Tại hội thảo, các nhà khoa học một lần nữa khẳng định. Hệ thống văn bia ở Văn Miếu-Quốc Tử Giám đã có một lịch sử lâu đời, trải qua nhiều triều đại và chứa đựng nhiều giá trị lịch sử, văn hóa và nghệ thuật. 82 tấm bia tiến sĩ tại Văn Miếu Hà Nội được dựng trong thời gian từ năm 1484 đến 1780. Mỗi tấm bia được dựng cho một khoa thi, như vậy, mỗi tấm bia với bài ký trên bia là nguồn sử liệu phong phú về một khoa thi, về thời điểm lịch sử của đất nước. Toàn bộ 82 bài văn trên bia là nguồn sử liệu vô cùng quý giá về lịch sử nền giáo dục Việt Nam trong suốt hơn 300 năm. Bia tiến sĩ còn được coi là pho sử liệu quý giá bằng đá, góp phần vào việc tìm hiểu thân thế sự nghiệp các nhà khoa bảng Việt Nam thời kỳ phong kiến, cũng như lịch sử khoa cử Việt Nam. Có thể nói đây là một pho “sử đá” đồ sộ không chỉ của Việt Nam mà còn là của thế giới, thể hiện được tính độc đáo và duy nhất.
Tuy nhiên, tại hội thảo nhiều ý cho rằng trong hồ sơ đề cử của bia Văn Miếu cần phải thể hiện rõ và sâu sắc hơn nữa giá trị nổi bật di sản này. Theo tiến sĩ Trịnh Khắc Mạnh, Viện trưởng Viện nghiên cứu Hán Nôm thì bên cạnh các giá trị lịch sử, hồ sơ phải miêu tả rõ hơn dấu ấn nghệ thuật đặc biệt là nghệ thuật thư pháp và chữ triện khắc trên các bia đá. Cùng quan điểm này, tiến sĩ Đặng Văn Bài cho rằng, hồ sơ cần phải hệ thống đầy đủ, chặt chẽ hơn các tư liệu, các hoạt động nổi bật có liên quan tới sự tiếp diễn và ảnh hưởng của văn bia tại Văn Miếu trong cuộc sống đương đại.
Một số ý kiến khác tại hội thảo cũng đề nghị nên làm rõ thêm một số mục trong hồ sơ, như phần mô tả, liệt kê cụ thể các kỳ thi; đề nghị tập trung giới thiệu nội dung chính, tránh đưa vào hồ sơ các thông tin không cần thiết...
V.XUÂN