Mới đây, một doanh nghiệp đã tổ chức ngày hội việc làm tại Trường Đại học Kinh tế - Luật TPHCM (thuộc ĐHQG-HCM) để tìm kiếm nguồn nhân lực phục vụ chiếc lược mở rộng các cơ sở sản xuất. Với chỉ tiêu tuyển dụng hơn 200 người cùng các tiêu chí khá rõ ràng, nhiều sinh viên năm cuối và cận cuối của trường xem đây là cơ hội tốt để có việc làm trước khi tốt nghiệp. Tuy nhiên, thực tế chỉ có khoảng 10 hồ sơ trong tổng số hơn 1.000 hồ sơ được phỏng vấn đạt yêu cầu. Theo đại diện doanh nghiệp cho biết, nguyên nhân chính vẫn là sinh viên thiếu các kỹ năng mềm phục vụ công việc.
Thực tế này cũng tương ứng với kết quả khảo sát trên 25.000 sinh viên TP của Trung tâm Dự báo nhu cầu nguồn nhân lực và Thông tin thị trường (thuộc Sở LĐTB-XH TP), khi vấn đề kỹ năng mềm được các sinh viên nhận thức chưa rõ nét. Theo đó, khoảng 80% sinh viên cho rằng kỹ năng mềm rất cần thiết cho quá trình xin việc sau này. Nhưng hơn 40% trong số đó lại không biết trang bị kỹ năng bằng cách nào.
Theo TS Lê Thị Thanh Mai, Trưởng ban CTSV, ĐHQG-HCM, trong chương trình đào tạo của các trường hiện nay, ngoại trừ kỹ năng nghề nghiệp được đào tạo có quy chuẩn, còn lại các kỹ năng khác chủ yếu thông qua các hoạt động ngoại khóa. Nhưng hoạt động ngoại khóa cũng có thời lượng quá ít và dàn trải. Bạn Võ Trần Vy Khanh, Khoa Cơ khí - Trường ĐHBK TPHCM nhận xét, sinh viên trang bị các kỹ năng mềm chủ yếu thông qua các câu lạc bộ đội - nhóm và hoạt động Đoàn.
Tuy nhiên, các hoạt động vẫn còn đi vào bề nổi, thiếu sự gắn kết với mục tiêu giáo dục của nhà trường và từng ngành học. Từ đó, các sinh viên đúc rút các kinh nghiệm và kỹ năng vẫn còn khá khiêm tốn.
Vấn đề sinh viên yếu kỹ năng tồn tại từ nhiều năm nay, nhưng vẫn chưa có giải pháp mang lại hiệu quả. Theo ý kiến của nhiều chuyên gia giáo dục, cần tập trung đổi mới phương pháp giảng dạy, thúc đẩy sự tự học, chủ động việc học của sinh viên; xây dựng các chương trình ngoài giờ học, tổ chức nhiều “học kỳ doanh nghiệp” cho sinh viên trải nghiệm thực tế.
Đặc biệt, bên cạnh công tác kiểm định chất lượng kiến thức chuyên môn, cần chú trọng đo lường kỹ năng mềm. Từ đó, giúp sinh viên nhận diện chính xác hơn kỹ năng của bản thân trước khi tốt nghiệp.
Tường Hân