Chỉ tính riêng KCN Tân Tạo, từ đầu năm đến nay đã xảy ra 2 vụ cháy làm thiệt hại hàng chục tỷ đồng. Công tác phòng cháy chữa cháy (PCCC) tại các doanh nghiệp trong KCN-KCX còn nhiều nỗi lo.
Nhiều sai phạm
Lực lượng Cảnh sát PCCC dập tắt vụ cháy tại Công ty TNHH Scansia Pacific (KCN Tân Tạo). Ảnh: H.Thám
Vào lúc 16 giờ 55 ngày 27-2-2010, một vụ cháy đã xảy ra tại Công ty TNHH Scansia Pacific (lô 24-30 đường số 1, KCN Tân Tạo). Ngọn lửa đã thiêu rụi toàn bộ nhà xưởng và kho với tổng diện tích 10.800m² cùng toàn bộ thiết bị máy móc, nguyên vật liệu, thành phẩm trị giá khoảng 25 tỷ đồng.
Chưa đầy 2 tháng sau, vào lúc 21 giờ 10 ngày 7-4, một vụ cháy khác đã xảy ra tại Công ty cổ phần Sản xuất thương mại Hồng Hà - Cửu Long (địa chỉ lô 33, đường số 2, KCN Tân Tạo A, quận Bình Tân). Toàn bộ khu nhà xưởng có diện tích 3.000m² và máy móc nguyên vật liệu, thành phẩm cháy rụi, ước tính thiệt hại khoảng 21,1 tỷ đồng.
Nguyên nhân dẫn đến cháy tại Công ty Scansia Pacific là do dây dẫn điện ở cuối kho bị sự cố. Lực lượng chữa cháy của cơ sở chỉ có 1 người và sử dụng bình chữa cháy xách tay nên không thể dập tắt được đám cháy.
Tương tự, vụ cháy tại Công ty Hồng Hà - Cửu Long cũng do chập điện gây nên. Khi phát hiện cháy, lực lượng chữa cháy cơ sở dùng bình chữa cháy xách tay. Tuy nhiên, vị trí cháy ở trên cao (khoảng 3,5m), khi sử dụng máy bơm thì máy bơm bị trục trặc…
Ngoài sai phạm về sử dụng thiết bị điện, các công ty nêu trên còn vướng khá nhiều thiếu sót khác ảnh hưởng đến công tác PCCC.
Theo phương án chữa cháy, cứu hộ do Công ty TNHH Scansia Pacific lập, có 37 thành viên trong lực lượng PCCC cơ sở trong giờ làm việc và ngoài giờ làm việc có 5 người nhưng khi xảy ra cháy lại chỉ có 1 người. Hệ thống chữa cháy vách tường có trang bị nhưng lại không có nguồn điện dự phòng phục vụ cho máy bơm chữa cháy, do đó hệ thống chữa cháy vách tường không hoạt động được khi có sự cố, không có vách ngăn giữa xưởng và nhà kho.
Tương tự, Công ty Hồng Hà - Cửu Long là cơ sở tiềm ẩn nguy cơ cháy, nổ do nguyên vật liệu và sản phẩm đều là chất dễ cháy nhưng việc lắp đặt hệ thống điện và thiết bị tiêu thụ điện không đảm bảo an toàn về PCCC. Cơ sở có trang bị hệ thống, phương tiện chữa cháy nhưng không bảo dưỡng thường xuyên, đến khi xảy ra cháy, máy bơm không hoạt động được, dẫn đến cháy lớn.
Tăng cường chấn chỉnh
Đại tá Trần Thanh Châu, Phó Giám đốc Sở Cảnh sát PCCC TPHCM, cho biết: “Hiện nay trên địa bàn TPHCM có 3 KCX, 10 KCN và 1 khu công nghệ cao đang hoạt động. Việc PCCC trong các KCN - KCX ở TP vẫn còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây cháy và có khả năng cháy lớn gây thiệt hại nghiêm trọng. Nhiều KCN - KCX xây dựng sẵn các nhà xưởng tiêu chuẩn, mà chưa xác định được tính chất hoạt động sản xuất, kinh doanh cụ thể sẽ là loại hàng hóa gì? Do đó, các điều kiện về khoảng cách an toàn PCCC, trang bị hệ thống PCCC ở một số nơi có thiết kế, thi công không phù hợp với tính chất hoạt động của nhà xưởng”.
Trong quá trình hoạt động, một số công ty còn thay đổi tính chất sản xuất, ví dụ như từ nhà xưởng được sử dụng làm kho chứa hàng hoặc ngược lại nhưng không được thẩm duyệt về PCCC nên các biện pháp đảm bảo an toàn PCCC theo tiêu chuẩn Việt Nam không được áp dụng. Mới đây, qua kiểm tra 182 doanh nghiệp trong KCN Tân Tạo, cơ quan chức năng đã phát hiện có đến 162 doanh nghiệp vi phạm an toàn PCCC, thậm chí có doanh nghiệp vi phạm nhiều lỗi.
Vấn đề cốt lõi PCCC là lãnh đạo các công ty phát triển hạ tầng và các doanh nghiệp trong các KCN - KCX phải tự kiểm tra an toàn PCCC trong phạm vi quản lý của mình theo đúng quy định của Luật PCCC và Nghị định số 35/2003/NĐ-CP của Chính phủ. Việc kiểm tra phải được duy trì thường xuyên, định kỳ hàng tháng để chủ động phát hiện và ngăn ngừa các nguy cơ cháy có thể phát sinh.
Điều quan trọng nhất là các công trình xây dựng mới, cải tạo, sửa chữa hoặc thay đổi tính chất sử dụng đều phải được thẩm duyệt về PCCC trước khi tiến hành thi công và được nghiệm thu trước khi đưa công trình vào hoạt động theo quy định.
Ngoài ra, các doanh nghiệp phải đầu tư, quan tâm xây dựng lực lượng PCCC và trang bị phương tiện PCCC tại cơ sở đầy đủ; định kỳ tổ chức huấn luyện nghiệp vụ PCCC và bảo dưỡng phương tiện để xử lý kịp thời các sự cố cháy, nổ ngay từ ban đầu.
NHÃ HÀ - ĐOÀN HIỆP
