Thời gian qua, Sở Giao thông Vận tải (GTVT) TPHCM đã ứng dụng một số giải pháp công nghệ thông tin vào vận hành và quản lý giao thông ở một số trục đường chính trên địa bàn TP, nhưng cũng mới chỉ dừng lại ở việc cập nhật tình trạng giao thông qua hệ thống camera giám sát, ghi hình phạt nguội chứ chưa giải quyết được điều tiết giao thông khi xảy ra ùn ứ…
Hiện nay, hệ thống giao thông thông minh (ITS-Intelligent Transport System) tại TPHCM mới ở giai đoạn sơ khai, chưa đồng bộ. Một số chuyên gia trong ngành ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực giao thông cho rằng, TPHCM cần triển khai nhanh trung tâm vận hành giao thông thông minh. Nếu chưa đủ kinh phí để đầu tư hoàn chỉnh thì ứng dụng từng phần trước khi triển khai giải pháp ITS tổng thể. Ông Ngô Hải Đường, Trưởng phòng Quản lý và Khai thác hạ tầng giao thông đường bộ - Sở GTVT, cho biết TPHCM đã và đang ứng dụng hệ thống giao thông thông minh như sử dụng bảng thông tin giao thông điện tử để cập nhật thông tin giao thông ở một số tuyến đường (tình trạng giao thông trên đường, cảnh báo các điểm ùn tắc giao thông…); đã trang bị hơn 40 bảng thông tin giao thông điện tử tại những khu vực mật độ giao thông cao có nguy cơ xảy ra ùn tắc. Ngoài ra, còn có các hệ thống điều khiển đèn tín hiệu giao thông, 300 camera quan sát được kết nối với Trung tâm Điều khiển tín hiệu giao thông do Công an TPHCM quản lý.
Từ năm 2013, sở phối hợp với Công ty Giải pháp công nghệ FPT và kênh VOV giao thông triển khai thử nghiệm các bảng thông tin điện tử cảnh báo kẹt xe. Bước đầu các bảng thông tin đã phát huy hiệu quả trong công tác tuyên truyền, giáo dục về an toàn giao thông, cung cấp thông tin cho người tham gia giao thông để họ lựa chọn lộ trình lưu thông hợp lý, tránh lưu thông qua những khu vực có mật độ cao gây ùn tắc. Hệ thống thu phí không dừng đang được triển khai tại các trạm thu phí như cầu Phú Mỹ, xa lộ Hà Nội... giúp giảm tình trạng ùn tắc do việc thu phí gây ra. Hệ thống kiểm soát tốc độ bằng phần mềm và hệ thống camera giám sát tại hầm Thủ Thiêm, cầu vượt Cát Lái, cùng hệ thống kiểm soát tải trọng đã giúp các cơ quan chức năng giám sát và quản lý tốt tình hình giao thông tại các khu vực này. Tuy nhiên, hiện còn thiếu thông tin về đường tránh khi có kẹt xe và chưa tích hợp được các thông tin đô thị khác ngoài giờ cao điểm như bãi đậu xe, đường sắt, sân bay…
Mục tiêu ứng dụng giải pháp công nghệ thông tin nhằm bảo đảm an toàn giao thông (giảm tai nạn và ùn tắc) trên địa bàn TP đã được Sở GTVT triển khai. Với mục tiêu đó, sở cùng các đơn vị liên quan xây dựng hệ thống giao thông thông minh (ITS) sẽ bao gồm các giải pháp quản lý và điều hành vận tải hành khách công cộng; phân tích lưu lượng, hệ thống bảng thông tin điều khiển đèn tín hiệu và camera đảm bảo an toàn giao thông. Trong đó, giải pháp phân tích lưu lượng sẽ cung cấp thông tin tức thời về tình trạng giao thông qua hệ thống camera giám sát (xác định mức độ lưu thông, đếm số lượng xe, đo vận tốc trung bình...).
Thời gian tới, Sở GTVT sẽ tập trung phát triển hệ thống ITS với 6 nhóm giải pháp, gồm: Quản lý và khai thác hạ tầng giao thông; quản lý hệ thống giao thông công cộng; quản lý công tác kiểm tra, xử phạt vi phạm giao thông; hệ thống cung cấp thông tin giao thông; quản lý phương tiện giao thông; dịch vụ thanh toán điện tử. Hiện sở đang hoàn thiện dự án Trung tâm Điều khiển giao thông với tổng vốn đầu tư khoảng 300 triệu USD (hơn 6.000 tỷ đồng) để quản lý, điều khiển các chốt đèn tín hiệu giao thông, camera quan sát và bảng thông tin giao thông điện tử. Dự án này sẽ lắp đặt các thiết bị hỗ trợ giao thông (camera quan sát, cảm biến đo đếm phương tiện giao thông…) trên 1.500 giao lộ và toàn bộ dữ liệu sẽ được truyền về Trung tâm Điều hành giao thông để xử lý. Khi các tuyến metro hoàn thành đưa vào hoạt động, trung tâm này cũng là đầu mối tiếp nhận thông tin từ các trung tâm điều khiển của hệ thống metro, hệ thống xe buýt, các bãi đậu xe ngầm và các trung tâm điều khiển đường cao tốc… Bên cạnh các chức năng tích hợp thông tin, trung tâm còn có chức năng thông tin cho người dân thông qua các loại hình như website, điện thoại, bảng thông tin giao thông điện tử, đài phát thanh…
Theo các chuyên gia giao thông, việc đầu tư xây dựng Trung tâm Điều khiển giao thông thông minh là hết sức cần thiết đối với đô thị có mật độ phương tiện lớn như TPHCM.
QUỐC HÙNG
