Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TPHCM lần thứ X nhiệm kỳ 2015-2020 đề ra mục tiêu xây dựng TPHCM có chất lượng sống tốt, văn minh, hiện đại, nghĩa tình. Làm thế nào để có thể sớm thực hiện được mục tiêu cao đẹp này? Sài Gòn Giải Phóng Xuân Bính Thân ghi nhận và giới thiệu đến bạn đọc một số ý kiến tâm huyết.
Tiến sĩ TRẦN THÀNH LONG, Chủ tịch Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo TPHCM:
Phát triển những giá trị văn hóa mới đặc trưng
Trung tâm TPHCM. Ảnh MẠNH LNH
TPHCM được biết đến là địa phương đi đầu cả nước trong các phong trào từ thiện xã hội, chăm lo giúp đỡ những hoàn cảnh kém may mắn trong cuộc sống. Qua các phong trào, ngoài đạt được những kết quả rất tích cực cho xã hội còn tạo môi trường tốt để nuôi dưỡng, phát huy những giá trị nhân văn của dân tộc, khơi dậy truyền thống “tương thân tương ái”, “lá lành đùm lá rách”, “thương người như thể thương thân” trong xã hội. Đồng thời, đã xuất hiện những giá trị văn hóa mang đặc trưng của người dân TPHCM - tính nhân văn, nghĩa tình - mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TPHCM lần thứ X đã nêu, cụm từ trong mục tiêu phát triển ngoài nội dung “văn minh, hiện đại”, còn có hai chữ “nghĩa tình”. Có thể nói, những tấm lòng nhân ái, những nghĩa cử cao đẹp, những gương sáng trong các phong trào, các hoạt động từ thiện xã hội những năm qua đã ngày càng được nhân rộng, tạo nên không khí ấm áp trong một xã hội đầy tình người, làm sáng lên chủ nghĩa nhân văn cao cả, tôn lên một giá trị văn hóa mới, đại diện cho một tính cách, đặc trưng trong con người Việt Nam có lối sống nghĩa tình, hết lòng hết sức vì cuộc sống cộng đồng, vì một xã hội nhân văn, tốt đẹp theo chuẩn mực của con người mới XHCN.
Trong dòng đời ngược xuôi, chúng ta có thể bắt gặp những con người với nhiều tính cách khác nhau: vui vẻ, chan hòa, vị tha, ích kỷ, độc ác, tham lam, tàn nhẫn… Nhưng, bằng hiệu quả tích cực của các hoạt động từ thiện xã hội, của các phong trào hướng về cộng đồng mang lại, chúng ta vẫn có thể mơ ước để hành động cho một tương lai tươi sáng, cho một thế giới đẹp đẽ - nơi chỉ có tình thương và lòng bao dung, một thế giới của hòa bình, thịnh vượng và phát triển.
Tiến sĩ LÂM THIẾU QUÂN, đại biểu Hội đồng nhân dân TPHCM:
Xây dựng thành phố văn minh bằng tài nguyên tri thức
Người dân TPHCM còn bức xúc nhiều với tình trạng ngập nước, kẹt xe, ô nhiễm môi trường… Đây là rào cản rất lớn trong quá trình xây dựng thành phố văn minh, hiện đại, nghĩa tình theo tinh thần của Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TPHCM lần thứ X đề ra. Mong muốn có được môi trường sống tốt, đã có rất nhiều ý kiến tâm huyết của người dân góp ý cho chính quyền thành phố nhằm khắc phục những tồn tại trên. Tuy nhiên, tiếc rằng thời gian qua, những ý kiến này chưa được ghi nhận một cách có hệ thống để thêm hun đúc cho lãnh đạo thành phố trong việc khắc phục những tồn tại, bất cập. Các hội đoàn, cơ sở nghiên cứu khoa học, các đơn vị tư vấn chưa được tạo điều kiện nhiều để hiến kế giải pháp, mặc dù TPHCM có số lượng trí thức và trường đại học lớn nhất nước.
Đã đến lúc, cần phải huy động triệt để tài nguyên tri thức, tài chính của toàn xã hội để có những giải pháp hiệu quả trong việc xây dựng thành phố văn minh, hiện đại. Kết quả tốt của cuộc vận động này sẽ làm tăng lên niềm tin của dân vào chính quyền. Đã đến lúc, lãnh đạo thành phố cần dành nhiều thời gian để gặp các trường đại học, viện nghiên cứu, cơ quan đoàn thể… để từ đó thu thập được các ý kiến quý giá, những hiến kế của chuyên gia để đưa ra những giải pháp đột phá mang dấu ấn của thành phố, thay vì chủ yếu họp nội bộ chính quyền như hiện nay. Khi giải quyết các vấn đề liên quan trực tiếp đến dân, các cơ quan quản lý, chính quyền các cấp cần tiếp xúc và trả lời báo chí định kỳ hàng tuần để có sự phối hợp phản ánh nhanh nhất về những yêu cầu thiết thực của người dân. Những tổng kết này được phổ biến công khai để người dân nắm rõ, làm cơ sở giám sát, đánh giá mức hoàn thành nhiệm vụ của các sở ngành. Điều cần thiết là cần thay đổi tư duy, lấy việc tìm ra giải pháp để giải quyết được vấn đề là quan trọng, hơn là giải thích những vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện như hiện nay. Có như vậy, chúng ta mới tự hào là người dân của TPHCM, luôn đi đầu để cùng xây dựng xã hội văn minh, hiện đại.
Ông ĐẶNG VĂN KHOA, Ủy viên Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam:
Hướng về dân để tạo sự đồng thuận
Xây dựng TPHCM có chất lượng sống tốt, văn minh, hiện đại, nghĩa tình là mục tiêu không chỉ trong một nhiệm kỳ mà còn là mục tiêu dài lâu của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố. Điều cốt lõi để đạt được mục tiêu này là sự đồng thuận của toàn xã hội. Khi mọi chủ trương, kế hoạch, biện pháp... để vận hành xã hội thấm đẫm tận cùng lòng dân thì sự gắn kết lòng dân - ý Đảng sẽ ở đỉnh cao, sẽ tạo động lực lớn cho sự phát triển của thành phố.
Con đường để mọi chủ trương, kế hoạch, biện pháp... thấm đẫm được lòng dân là coi trọng, phát huy cao độ dân chủ - dân chủ đại diện và dân chủ trực tiếp. Hoạt động của Hội đồng nhân dân phải ở tầm cao của dân chủ, nơi thăng hoa của trí tuệ dân chủ. Hội đồng nhân dân phải là nơi tỏa sáng của những người đại biểu của dân, để niềm vui, nỗi buồn của lòng dân được vang vọng, để mọi chủ trương, chính sách đáp ứng được nguyện vọng của dân.
Bên cạnh đó, cần phát huy việc giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) và các đoàn thể chính trị - xã hội, phát huy việc tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền của MTTQ, các đoàn thể chính trị - xã hội và nhân dân như Quyết định 217 và 218 của Đảng. Thực hiện sâu rộng hai quyết định này của Đảng là thời cơ lớn để tập hợp trí lực toàn dân trong việc lãnh đạo, điều hành thành phố. Những người con đất Việt luôn mong mỏi đem trí lực đóng góp vào sự nghiệp chung. Vấn đề là sự lắng nghe, sự phản hồi và sự tôn trọng các ý kiến khác nhau. Chân thành lắng nghe, chân thành phản hồi, tôn trọng các ý kiến xây dựng khác nhau - dù là có phần trái chiều, với tâm thế rộng mở, không giáo điều, xơ cứng, thẳng thắn cọ xát, cùng biện luận với tư duy khoa học... là con đường tốt nhất để có sự đồng thuận cao trong xã hội. Mà đồng thuận là nền tảng của thành công.
Ông JOHNATHAN HẠNH NGUYỄN, Việt kiều Philippines:
Con người văn minh, kinh tế phát triển
Mục tiêu xây dựng TPHCM “có chất lượng sống tốt” có nhiều ý nghĩa lắm. Đầu tiên, cơ bản nhất của nơi sống tốt là không tràn lan, phức tạp tệ nạn xã hội. Không thể nào nói đến chất lượng sống tốt mà tệ nạn xã hội còn đeo bám xung quanh. Như tệ nạn ma túy nếu không kiểm soát nổi rồi sẽ đưa đến các vấn đề cướp giật trên đường phố, trộm cắp… Cướp giật thì không chỉ người dân Việt Nam chịu mà du khách cũng phải chịu. Mà du khách rất là quan trọng, họ về nước, họ nói “thôi đừng qua nữa, qua Việt Nam bị giật dọc” thì từ chuyện nhỏ như vậy sẽ lan ra thành chuyện lớn.
Các vấn đề văn minh đô thị rất cần được làm nghiêm. Để TP sạch, chỉ công nhân vệ sinh đi dọn dẹp là không đủ. Làm sao cho hàng triệu người dân có ý thức sống văn minh, đừng bỏ rác bừa bãi, đừng chen lấn trên đường. Tôi thấy ở Ý, Pháp, đường của họ nhỏ xíu, tại sao không kẹt xe? Như thế để thấy, cơ sở hạ tầng là một phần, phần quan trọng vẫn là ý thức của mỗi con người. Bây giờ nói thì khó lắm, thành phố nên bắt đầu bằng… phạt. Cần mạnh tay như Singapore, vứt rác: phạt, ăn kẹo cao su: phạt… Mình có luật hết, cần thực hiện nghiêm để xây dựng ý thức người dân.
Đó là những vấn đề cơ bản nhất để thành phố có môi trường sống tốt. Và nói gì thì nói, tài chính là quan trọng, là dòng máu trong cơ thể. TPHCM cần có chính sách, giải pháp thúc đẩy kinh tế phát triển, nâng cao mức sống của người dân. Nếu nguồn máu không dồi dào, con người sinh ra bệnh tật. Để cơ thể khỏe mạnh, trước hết phải nói rõ quan điểm về thuế má, ngân hàng hay những gì liên quan đến tiền bạc thì phải khai thông và công khai. Khi tạo dựng kịch bản phát triển, chúng ta cần phải kiểm soát để không có khả năng bong bóng - bong bóng bất động sản, chứng khoán, tài chính. Bong bóng trong kinh tế rất nguy hiểm, dễ vỡ và tạo nhiều hệ lụy, gây thụt lùi.
Liên kết vùng là giải pháp rất hay. TPHCM có dịch vụ, văn phòng, mua sắm... nói chung là có chỗ chi tiền. Nhưng nói đến TP phát triển cho vững chãi là phải nói tới xuất khẩu, tạo công ăn việc làm, hay những nhà máy sản xuất công nghệ. TPHCM không thể tiếp tục gia công, may vá thuê mãi như hiện nay. Để có sự phát triển bứt phá như các trung tâm trong khu vực, thành phố cần hợp tác với các tỉnh, thành lân cận, tạo thế mạnh cho xuất khẩu và đầu tư vào công nghệ cao nhằm tạo ra giá trị cao hơn, thậm chí là vô giá, không giới hạn.
Tôi là kiều bào đã có 30 năm về nước chứng kiến sự đổi thay của TPHCM. Tôi kỳ vọng, năm tới, giai đoạn tới, thành phố sẽ có cơ chế đặc biệt. Khi đó sẽ thấy được thành phố năng động, phát triển gấp đôi, gấp ba hiện nay. Hình ảnh tương lai của thành phố được phác họa như một trung tâm của khu vực. Cá nhân tôi tin, nếu giao cơ chế đặc biệt cho TPHCM, chúng ta sẽ làm hơn Singapore, Thẩm Quyến, hay Thượng Hải... vì mình đi sau, mình rút kinh nghiệm của người đi trước và sẽ làm tốt hơn.
Chúng ta đã vô WTO, TPP rồi, không có cớ gì chúng ta ngồi chờ, mà cần hành động!
Tiến sĩ ĐINH PHƯƠNG DUY, Phó Giám đốc Học viện Cán bộ TPHCM:
Phải nghĩ được rằng thành phố này là của mình
Một số công trình nghiên cứu cho thấy, có hơn 40% người dân đang sinh sống tại TPHCM chưa nghĩ mình là người dân thành phố, mà chỉ nghĩ mình đang sống nhờ tại thành phố này. Trong số họ, có những người là dân nhập cư đến để học tập, làm ăn… nhưng cũng không ít người đã sinh sống mấy chục năm ở thành phố này. Chính vì chưa có ý thức suy nghĩ “thành phố này là của mình” nên họ chưa tự hào, chưa có ý thức, chưa dốc tâm sức của mình để cùng chung tay xây dựng TP văn minh, hiện đại.
Tuy nhiên, đánh giá ở góc độ rộng hơn thì có thể thấy càng về những năm sau này, người dân TPHCM đã có chuyển biến lớn về ứng xử đối với đô thị, từ việc tham gia giao thông, đến thói quen xếp hàng nơi công cộng, ý thức giữ gìn vệ sinh đường phố… Nói như vậy, vẫn còn không ít người sống theo hiệu ứng đám đông. Thấy ai làm sao thì mình làm vậy nên mới có chuyện vứt rác ngoài đường, trên kênh rạch, chạy xe lên phần đường dành cho người đi bộ… Tất cả cũng là do suy nghĩ mình chỉ là người ở nhờ nên không cần chăm chút.
Là người sinh sống trên mảnh đất này, mỗi người dân phải hiểu để ý thức được bản thân phải hoàn thiện như thế nào trong ứng xử để xứng đáng là một công dân đô thị. Điều cần làm hiện nay của các cấp chính quyền là giúp người dân đang sinh sống tại TPHCM cũng như người mới đến hiểu rõ hơn về thành phố mình đang sống. Đó có thể là các chương trình giới thiệu về văn hóa, nét đẹp của con người thành phố, các công trình, dự án thành phố đã và đang triển khai góp phần vào xây dựng thành phố văn minh, hiện đại.
| |
NHÓM PV CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI
