Bảo vệ sản phẩm thương mại hóa

Để thương mại hóa sản phẩm khoa học, có chỗ đứng trên thị trường là cả một quá trình không phải dễ dàng. Tuy nhiên, khi sản phẩm đã ít nhiều định hình được thương hiệu lại thường bị làm nhái. Qua đó cho thấy cần có sự bảo vệ tốt hơn cho sản phẩm khoa học - công nghệ. 

Không dễ có sản phẩm khoa học - công nghệ

Trong quá trình thực hiện dự án “Khoa học - công nghệ thí điểm hỗ trợ thương mại hóa các sản phẩm từ công nghệ cao trong hoạt động nghiên cứu triển khai tại Khu Công nghệ cao TPHCM (SHTP) giai đoạn 2017-2018” đã có rất nhiều sản phẩm ra đời.

Trong đó đáng chú ý là sản phẩm viên uống chống nắng Bio Suncare, ứng dụng công nghệ nano lycopen và băng dán vết thương dạng gel, từ ứng dụng tế bào gốc nhung hươu. Hai sản phẩm này đã được người tiêu dùng chấp nhận và thương mại hóa thành công.

Cụ thể, từ tháng 8-2018, Trung tâm Nghiên cứu triển khai Khu Công nghệ cao TPHCM (SHTP Labs), Công ty Thế Giới Gen (Geneworld - một doanh nghiệp trong SHTP) và Công ty CP Phát triển công nghệ Viotek đã chính thức công bố sản xuất thành công sản phẩm viên uống chống nắng Bio Suncare ứng dụng công nghệ nano lycopen.

Ông Ngô Võ Kế Thành, Giám đốc SHTP Labs, cho biết Bio Suncare được “ươm mầm” từ tổ nghiên cứu thực phẩm chức năng thuộc Phòng thí nghiệm công nghệ nano (trực thuộc SHTP Labs) và Phòng nghiên cứu phát triển của Công ty Geneworld. Sau khi nghiên cứu có kết quả, 2 đối tác đã chuyển giao quy trình sản xuất cho Công ty Viotek (đang hoạt động tại SHTP).

Để phân phối ra thị trường, Công ty Kinh doanh dược phẩm MediWorld đã ký hợp đồng mua trên 1 triệu hộp, trở thành nhà phân phối độc quyền sản phẩm Bio Suncare tại thị trường Việt Nam. 

Còn vào tháng 6-2018, Ban Quản lý SHTP phối hợp với Sở KH-CN TPHCM tổ chức hội thảo “Ứng dụng tế bào gốc nhung hươu và nanocellulose sản xuất thương mại hóa băng dán vết thương dạng gel” và đến tháng 10-2018, chính thức đưa sản phẩm ra thị trường.

Sản phẩm này dễ dàng sử dụng cho bất kỳ vị trí nào trên cơ thể, thích hợp mọi loại vết thương, có giá thành cạnh tranh so với các sản phẩm ngoại nhập.

Sản phẩm băng dán vết thương dạng gel cũng do SHTP Labs và Công ty Geneworld cùng thực hiện, thuộc dự án KH-CN hỗ trợ doanh nghiệp thương mại hóa các sản phẩm công nghệ cao tại SHTP giai đoạn 2017-2018.  

Phòng nghiên cứu của Công ty Geneworld cũng đã ứng dụng các chế phẩm y sinh học của SHTP Labs và kết hợp với những đơn vị khác tạo nên sản phẩm MediGen ứng dụng tế bào gốc từ nhung hươu. 

Rất dễ làm ra sản phẩm na ná

Không lâu sau khi các sản phẩm nói trên có chỗ đứng trên thị trường thì vào tháng 7 vừa rồi, phía đơn vị phân phối là Công ty MediWorld cầu cứu các đơn vị nghiên cứu khoa học lẫn cơ quan chức năng vì thị trường bỗng xuất hiện sản phẩm “tương tự” như viên chống nắng Bio Suncare và MediGen ứng dụng tế bào gốc từ nhung hươu nhưng với giá thành rẻ hơn.

Các sản phẩm na ná Bio Suncare và MediGen là viên uống chống nắng Derma, sản phẩm tế bào gốc nhung hươu FGF có “liên kết” với Công ty Acacaia Vietnam (quận Tân Bình), Công ty Gold Health (quận 9) và Công ty An Bình (quận Tân Phú). 

Bảo vệ sản phẩm thương mại hóa ảnh 1 Sản phẩm từ nghiên cứu của SHTP Labs (trái) và sản phẩm bị làm na ná

Qua kiểm tra thử nghiệm các mẫu sản phẩm viên uống chống nắng Derma, sản phẩm tế bào gốc nhung hươu FGF, các nhà khoa học khẳng định viên uống chống nắng Derma không thể từ quy trình công nghệ nano lycopen vì hạt rất to, khó tan trong nước… Còn sản phẩm tế bào gốc nhung hươu FGF không thể chất lượng như MediGen xuất phát từ chế phẩm y sinh học của SHTP Labs. 

Với trách nhiệm là đơn vị nghiên cứu, liên kết với các đơn vị khác để thương mại hóa sản phẩm công nghệ ra thị trường, đại diện của SHTP Labs đã phải đến các cơ quan chức năng liên quan để tìm cách bảo vệ sản phẩm của mình làm ra.

Trong quá trình tìm hiểu, đại diện SHTP Labs phát hiện những người tạo ra sản phẩm “tương tự” như sản phẩm viên uống chống nắng Bio Suncare và sản phẩm MediGen ứng dụng tế bào gốc từ nhung hươu không hề xa lạ, toàn xuất thân từ các vị trí chủ chốt của Công ty MediWorld. 

Đại diện SHTP Labs nhận định, có thể họ thấy Công ty MediWorld phân phối quá tốt sản phẩm viên uống chống nắng Bio Suncare và sản phẩm MediGen ứng dụng tế bào gốc từ nhung hươu nên đã tạo nên viên uống chống nắng Derma, sản phẩm tế bào gốc nhung hươu FGF, rồi kinh doanh.

“Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc với các cơ quan chức năng để làm rõ các vấn đề. Qua đây cũng là bài học cho việc nghiên cứu công nghệ, thương mại hóa sản phẩm, thậm chí là cả quy trình bảo vệ sản phẩm…”, ông Ngô Võ Kế Thành cho biết.

Tin cùng chuyên mục