Đã hơn 2 tháng nay, Đại lộ Ratchaprasong dẫn vào Trung tâm thương mại Patunam của thủ đô Bangkok bị những người biểu tình chống chính phủ ở Thái Lan chiếm giữ làm đại bản doanh. Dù có những xáo trộn do tình trạng kẹt xe và cuộc sống bất ổn kéo dài nhiều ngày qua, song người Thái vẫn tỏ ra bình thản và chấp nhận những thiệt hại về kinh tế đã hiện rõ trong đời sống, sinh hoạt hàng ngày…
Bên trong khu biểu tình tại đại lộ Ratchaprasong.
Hưởng lợi từ biểu tình
Sau khi Chính phủ Thái Lan ban bố tình trạng khẩn cấp 60 ngày ở thủ đô Bangkok và áp dụng thiết quân luật từ 0 giờ hàng ngày với lệnh bắt được ban bố đối với bất kể đám đông nào tụ tập từ 5 người trở lên, các cuộc biểu tình đã giảm rõ rệt số lượng người tham gia. Trur Qu-we - hướng dẫn viên du lịch Công ty SBT Travel dẫn một nhóm du khách Việt len lỏi qua những quầy hàng bày bán la liệt trên các lối đi nào quần áo, mỹ phẩm, đồng hồ, đồ điện tử… Chính giữa đại lộ Ratchaprasong được bố trí một màn hình cực đại truyền dẫn hình ảnh tại sân khấu lớn nằm phía cuối đường với các màn diễn thuyết của các thủ lĩnh phe biểu tình chống chính phủ. Thỉnh thoảng khi nghe tiếng loa phóng thanh hô vang “Yingluck”, “Thaksin”…, những người bán hàng lại dừng tay, đồng loạt thổi những hồi còi dài đáp lại.
Trur Qu-we cho biết, đa phần những người bày bán hàng ở đây là dân nhàn cư được phe biểu tình trả một khoản tiền từ 800 - 1.200 baht/ngày (từ 560 - 840.000 đồng). Giờ “làm việc” của những người biểu tình được chia thành “ca”, từ 6 đến 14 giờ và từ 15 giờ đến đêm. Ngoài thời gian “trực ca”, người biểu tình bày ra các loại hàng hóa ngay tại lối đi để bán cho du khách và người dân qua lại. Đến bữa họ tới điểm nhận cơm miễn phí về vừa ăn, vừa bán hàng. Còn số người biểu tình “ngồi” được phe chống chính phủ bố trí lều bạt che mưa, nắng ngay giữa đại lộ. Nhiều người mang cả gia đình đến đây ăn ngủ, sinh hoạt và cuối ngày thì nhận tiền.
Đỉnh điểm của những đợt biểu tình có hàng ngàn người tham gia đã tạo ra làn sóng đối đầu nhau giữa các nhóm chống chính phủ (áo vàng) và ủng hộ chính phủ (áo đỏ). Một số “mạnh thường quân” phe áo đỏ cũng thuê lực lượng của mình với giá thấp hơn phe áo vàng để cân bằng lực lượng giữa hai bên. Để chứng minh cho việc vẫn kiểm soát được tình hình, phe áo đỏ còn lôi kéo thêm một số người dân ở các tỉnh lên tham gia biểu tình, trong đó đa phần là những người nông nhàn. Giữa hai phe biểu tình thường có một nhóm những người hiếu kỳ đến xem và không ít người “ăn lương” hai đầu.
Trur Qu-we chỉ cho chúng tôi biết trong dòng người hiếu kỳ có mặt tại đại lộ Ratchaprasong có cả các đoàn du khách đến đây săn hàng sale của người biểu tình và không ít người đã săn được những món hàng với giá rất hời. Nhiều du khách nhận được lời mời tham gia vào các phe biểu tình và họ thường ở lại 10, 15 ngày với số tiền được nhận hàng ngàn baht, đủ trang trải chi phí đi lại và vui chơi trong những ngày ở Thái Lan. Nhiều hãng lữ hành đưa khách đến đây tham quan biểu tình, thay cho các điểm tham quan tòa nhà Quốc hội, hoàng cung đã bị phe áo vàng chiếm đóng.
Thất thu do biểu tình
Anh Char Yunarul, một phóng viên tự do làm việc cho một số tờ báo ở Thái Lan những ngày qua thường xuyên có mặt ở đại lộ Ratchaprasong cho chúng tôi biết, vào thời điểm cuối tháng 11-2013, trước lúc diễn ra các cuộc biểu tình của phe chống chính phủ, 1 USD đổi được 28 baht, thì nay là 32,5 baht. Đồng baht mất giá kéo theo bao nhiêu phiền toái khác trong sinh hoạt của người dân, nhất là giá cả leo thang đến chóng mặt. Trước kia, một phần ăn trưa có giá chỉ 35 - 40 baht, thì nay là 50 baht. Nhân công cho các công việc văn phòng, buôn bán, dịch vụ… trước kia chỉ 500 baht/ngày, thì nay phải trả 600 - 700 baht cũng không thuê được vì nhiều người đi biểu tình để có thu nhập cao hơn.
Các hãng du lịch lữ hành được cho là ảnh hưởng nặng nhất do biểu tình mùa cao điểm tết vừa qua. Anh Hải, nhân viên điều hành du lịch người Thái gốc Việt của Công ty SBT Travel - đơn vị đối tác của các hãng du lịch Việt Nam, cho biết, đầu mùa có 390 đoàn đăng ký tour, nhưng sau đó hủy chỉ còn 27 đoàn. Công ty bị thiệt hại rất nặng vì đã đặt chỗ ăn ở cho các đoàn khách và khi hủy tour thì không nhận lại được tiền cọc. Nhiều khách lẻ, hoặc tự túc đi trong dịp tết vừa qua đã hủy tour do tình hình bất ổn, cũng bị mất tiền đặt chỗ, có người mất hàng chục triệu đồng.
Trong chương trình tour du lịch mà đoàn chúng tôi tham gia từ Việt Nam qua 2 trung tâm du lịch lớn của Thái Lan là Bangkok và Pattaya, đi đến đâu cũng thấy cảnh ế ẩm, vắng khách đến không thể ngờ được. Một đoàn trước kia là 45 khách thì nay có đoàn chỉ hơn 10 người. Nhiều hãng du lịch khuyến mại bằng hình thức giảm giá tour, tặng quà, tặng thêm chương trình tham quan… vẫn rất khó thu hút được khách. Vắng khách du lịch đã làm cho nền công nghiệp không khói của Thái Lan những tháng qua thất thu đến thảm hại. Những người dân sống nhờ vào du lịch cũng đang đối mặt với thua lỗ, mất việc. Theo nhận định của một đồng nghiệp tại Bangkok Post, nền kinh tế Thái Lan đang chạm đáy và chính phủ của bà Yingluck dù có thắng cử trong cuộc bầu cử, thì với nhiều bất ổn vừa qua, cũng sẽ rất lâu mới vực được nền kinh tế Thái Lan về trước thời điểm tháng 11-2013 - khi diễn ra các cuộc biểu tình của những người ủng hộ Đảng Dân Chủ do thủ lĩnh phe đối lập Suthep Thaugsuban lãnh đạo.
HOÀI NAM (từ Bangkok, Thái Lan)
