Trong đó, quan trọng nhất là việc Bộ Chính trị vừa ban hành Nghị quyết 71-NQ/TW về đột phá phát triển GD-ĐT. Đây là nền tảng chính trị quan trọng để thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa công cuộc đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT.
Cùng với đó, một chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển GD-ĐT đang được xây dựng; bốn đạo luật quan trọng về giáo dục (Luật Nhà giáo, Luật Giáo dục, Luật Giáo dục đại học và Luật Giáo dục nghề nghiệp sửa đổi) đã và dự kiến được ban hành trong năm nay sẽ tạo nền tảng vững chắc để vận hành một nền giáo dục hiện đại, đồng bộ và hiệu quả. Việc chuyển đổi số, ứng dụng trí tuệ nhân tạo và giáo dục STEM đang mở ra cơ hội để giáo dục bước vào giai đoạn nâng cao chất lượng và đổi mới toàn diện…
Dĩ nhiên, bên cạnh cơ hội, ngành giáo dục cũng đối mặt với nhiều thách thức. Việc vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nhất là ở cấp xã, đặt ra yêu cầu cao về quản trị sự thay đổi trong tổ chức, nhân sự và bộ máy. Vấn đề công bằng giáo dục; quản lý dạy thêm - học thêm; tuyển dụng, luân chuyển giáo viên… cũng là những thách thức cần lời giải. Ngoài ra, việc hấp thụ nhiều nguồn lực đầu tư rất lớn trong thời gian tới đây, đảm bảo hiệu quả, đúng quy định cũng đòi hỏi những cố gắng, nỗ lực rất lớn.
Có thể nói, Nghị quyết 71 là cơ hội lớn để bứt phá, khẳng định vị trí quyết định của giáo dục đối với phát triển đất nước. Bộ Chính trị đã yêu cầu nhận thức sâu sắc, đầy đủ và thực hiện nhất quán quan điểm GD-ĐT là quốc sách hàng đầu, quyết định tương lai dân tộc; phát triển GD-ĐT là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và của toàn dân.
Nhà nước giữ vai trò định hướng chiến lược, kiến tạo phát triển, bảo đảm nguồn lực và công bằng trong giáo dục; bảo đảm đủ trường, đủ lớp, đủ giáo viên đáp ứng nhu cầu học tập của người dân. Đến năm 2030, mở rộng tiếp cận công bằng, nâng cao chất lượng giáo dục mầm non và phổ thông đạt trình độ tiên tiến trong khu vực châu Á. Tầm nhìn đến năm 2045, Việt Nam có hệ thống giáo dục quốc dân hiện đại, công bằng và chất lượng, đứng vào nhóm 20 quốc gia hàng đầu thế giới…
Theo Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn, một trong những bài học đã được ngành giáo dục đúc kết sau 80 năm, đó là giáo dục phải thực sự là sự nghiệp của toàn dân, phải gắn liền với thực tiễn cuộc sống. Mọi chủ trương, quyết sách lớn liên quan đến giáo dục cần được đo lường, thẩm định khách quan; lắng nghe nhà giáo, học sinh, phụ huynh và các chuyên gia; tạo được sự đồng thuận và huy động được sự “chung tay, góp sức” của cả cộng đồng.
Đặc biệt, nhà giáo phải giữ vai trò quyết định trong việc thực hiện các quyết sách về giáo dục. Không có đội ngũ đủ phẩm chất, năng lực và điều kiện nghề nghiệp tương xứng thì mọi chương trình, sách giáo khoa, thiết bị hay công nghệ… đều không thể phát huy hết tác dụng.
Cơ hội lớn thường đi liền thách thức lớn, sóng to gió lớn, bối cảnh hiện nay đòi hỏi toàn ngành giáo dục phải nỗ lực hơn bao giờ hết. Hiện nay, lứa học sinh đầu tiên đã tốt nghiệp theo Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 cho thấy nhiều điểm tích cực nhưng vẫn còn nhiều bất cập, đòi hỏi phải có sự đánh giá thực sự toàn diện như Bộ Chính trị đã yêu cầu.
Bộ GD-ĐT nên khẩn trương xây dựng, trình Chính phủ dự thảo Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết 71 và cụ thể hóa bằng Kế hoạch hành động của Bộ GD-ĐT để triển khai thực hiện ngay từ đầu năm học này.
Chỉ với tinh thần quyết liệt hành động, ngành giáo dục mới phát huy được thành tựu của đất nước 80 năm qua, đáp ứng ngày càng tốt hơn kỳ vọng của người dân Việt Nam hiếu học về một nền giáo dục kiến tạo con người, dựng xây, phát triển đất nước, vươn mình hội nhập trong kỷ nguyên mới. Đó cũng chính là sứ mệnh, trọng trách của ngành giáo dục đưa nền giáo dục Việt Nam vươn tới những tầm cao mới.
