Tìm hướng đi cho an ninh lương thực

Dự kiến ngày 28-3, hội nghị của Tổ chức Nông lương Liên hiệp quốc (FAO) về khu vực Mỹ Latinh và Caribe khai mạc tại thủ đô Quito, Ecuador. Đại diện của 33 quốc gia trong khu vực sẽ tập trung bàn thảo, tìm kiếm các giải pháp hướng tới một nền sản xuất tiến bộ hơn, đảm bảo an toàn môi trường và cuộc sống người dân.
Nông dân Brazil canh tác hoa màu
Nông dân Brazil canh tác hoa màu

“Vựa” lương thực cho 1,3 tỷ người

Tổng giám đốc FAO Khuất Đông Ngọc nhận định: Mỹ Latinh và Caribe đóng vai trò quan trọng đối với an ninh lương thực toàn cầu. Hiện khu vực này sản xuất đủ lương thực (tính theo calo) cho khoảng 1,3 tỷ người, tức 1/6 dân số thế giới... Trước thềm hội nghị, ông nhận định Mỹ Latinh và Caribe đang đối mặt với tình hình phức tạp do tốc độ phục hồi kinh tế không đạt như mong đợi. 

Theo số liệu của FAO năm 2020, trong tổng số 650 triệu dân Mỹ Latinh và Caribe, có 267 triệu người sống trong tình trạng mất an ninh lương thực, tăng 60 triệu người chỉ trong 1 năm. Gần 60 triệu người đói triền miên, trong khi một nửa dân số nông thôn sống trong nghèo đói và 1/4 sống trong cảnh nghèo cùng cực. Trong bối cảnh đó, hậu quả của cuộc khủng hoảng Ukraine với nguồn cung và giá lương thực toàn cầu càng làm gia tăng sức ép đối với khu vực. Nhiều quốc gia Mỹ Latinh và Caribe cũng nằm trong số các nước dễ tổn thương trước bão lũ, hạn hán hàng năm. 

Sau 2 năm rơi vào tình trạng căng thẳng do Covid-19 và gần đây thêm cuộc khủng hoảng Ukraine, an ninh lương thực toàn cầu đang phải đối mặt với thách thức mới. Tổng Thư ký Liên hiệp quốc Antonio Guterres từng cảnh báo thế giới có thể rơi vào “cơn bão” đói và suy thoái hệ thống lương thực toàn cầu.

Tổng giám đốc FAO ước tính, để duy trì đóng góp vào an ninh lương thực thế giới, khu vực này phải có đủ năng lực hỗ trợ thêm 300 triệu người trong vòng 28 năm tới. Đó là trách nhiệm lớn đối với khoảng 22 triệu nông dân và ngư dân trong khu vực, khi phần lớn các hộ sản xuất gia đình quy mô vừa và nhỏ. Khu vực này cần chuyển đổi sang các hệ thống nông sản thực phẩm hiệu quả, bao trùm, linh hoạt và bền vững hơn, phù hợp với các điều kiện và ưu tiên của mỗi quốc gia. Cuộc khủng hoảng hiện tại không phải là cuối cùng, và Mỹ Latinh, cũng như phần còn lại của thế giới, cần có tầm nhìn dài hạn, xác định phương hướng phát triển mới cho hệ thống nông sản thực phẩm.

Chìa khóa cho chuyển đổi

Ông Khuất Đông Ngọc khẳng định chìa khóa cho chuyển đổi chính là đổi mới: từ khoa học - công nghệ, số hóa, đến thể chế và hệ thống quản trị. Một ví dụ về đổi mới quản trị, để giải quyết tình trạng khan hiếm nước dai dẳng ở nhiều quốc gia, tất cả các bên liên quan cần hợp tác trong chiến lược ngắn và dài hạn để điều chỉnh hệ thống nông sản thực phẩm của mỗi nước. Ngoài ra, các quốc gia sẽ phải thiết kế các quy phạm pháp luật mới để điều chỉnh việc tiếp cận và sử dụng nước. Và cuối cùng, cần thực hiện những đổi mới công nghệ lớn để nâng cao hiệu quả sử dụng nước trong nông nghiệp, khôi phục và bảo vệ đất, quản lý các lưu vực đầu nguồn bền vững hơn. 

Trong bối cảnh cuộc khủng hoảng Ukraine làm trầm trọng thêm thách thức đối với an ninh lương thực toàn cầu, FAO khẳng định đổi mới là con đường duy nhất có thể đảm bảo hệ thống nông sản thực phẩm của khu vực sẽ tiếp tục hoạt động tốt trong tương lai. Nếu không thay đổi, Mỹ Latinh và Caribe chỉ “vá tạm” các lỗ hổng hiện tại và không thể sẵn sàng trước các cuộc khủng hoảng tương lai. Ông Khuất Đông Ngọc bày tỏ hy vọng trong hội nghị tại Quito, cả 33 nước thành viên sẽ ủng hộ Khung chiến lược 2022-2031 của FAO. Bởi đây không chỉ là một văn bản đơn thuần, mà là con đường hướng tới tương lai của các hệ thống nông sản thực phẩm.

Tin cùng chuyên mục