Vụ 3 trẻ sơ sinh tử vong sau tiêm vaccine: Tạm ngừng sử dụng 2 lô vaccine trên toàn quốc

Ngày 21-7, sau vụ tai biến vaccine viêm gan B làm 3 trẻ sơ sinh tử vong ở huyện Hướng Hóa, Sở Y tế Quảng Trị quyết định tạm dừng sử dụng 2 lô vaccine V-GB 020812E và V-GB 030812E trên địa bàn toàn tỉnh. 2 lô vaccine trên được Công ty Vaccine và sinh phẩm số 1, Bộ Y tế, sản xuất vào tháng 9-2012 và có hạn sử dụng tới tháng 7-2015, do Viện Pasteur Nha Trang cung cấp và được Bệnh viện Đa khoa huyện Hướng Hóa tiếp nhận vào ngày 18-7-2013. Xác định đây là vụ việc nghiêm trọng nên Bộ Y tế cũng quyết định tạm dừng sử dụng 2 lô vaccine trên phạm vi toàn quốc.

        3 trẻ bị sốc phản vệ?

GS-TS Nguyễn Trần Hiển, Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương, Chủ nhiệm Dự án Tiêm chủng mở rộng quốc gia, khẳng định, việc tạm dừng sử dụng 2 lô vaccine trên không làm ảnh hưởng tới việc tiêm vaccine viêm gan B cho trẻ sơ sinh trong vòng 24 giờ sau sinh. Bởi lẽ hiện nay vẫn còn 2 lô vaccine khác với khoảng 300.000 liều đã được cung cấp cho các tuyến y tế thuộc Chương trình Tiêm chủng mở rộng. Các bà mẹ nên bình tĩnh, tin tưởng vào Chương trình Tiêm chủng mở rộng vì lợi ích của việc tiêm chủng vaccine là rất lớn trong việc ngăn ngừa dịch bệnh truyền nhiễm.

Ông Trần Văn Thành, Giám đốc Sở Y tế tỉnh Quảng Trị, xác nhận, Sở Y tế Quảng Trị đang tích cực điều tra xác định nguyên nhân vụ việc trên. Song kết luận cuối cùng vẫn phải chờ ý kiến của các cơ quan chuyên môn đầu ngành cũng như hướng dẫn cụ thể của Bộ Y tế.

Các chuyên gia cho rằng, hiện chưa thể kết luận tai biến là do vaccine hay vấn đề khác, mà phải kiểm tra chất lượng thuốc, quy trình tiêm chủng… Tuy nhiên, việc 3 trẻ sơ sinh gặp tai biến cùng lúc, cùng một chỗ, cùng một lô vaccine là vấn đề rất đáng lo. Vaccine ngăn ngừa viêm gan B là một trong những vaccine an toàn, không có chống chỉ định, trẻ sinh non, sinh thiếu cân... cũng có thể tiêm được. Nhưng khi tiêm cho trẻ cần khám cẩn thận cho tất cả các bé. Bác sĩ sơ sinh khám, khẳng định trẻ không bị bệnh gì thì mới tiêm, nếu ngừa trùng vào lúc trẻ đang bệnh nặng thì rất nguy hiểm.

Ông Nguyễn Đức Chính, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Trị, cho biết, nhận định ban đầu từ phía các cơ quan chức năng địa phương qua việc khám nghiệm hiện trường cũng như thi thể các nạn nhân, 3 trẻ sơ sinh tử vong là do sốc phản vệ vaccine. Nhưng chưa thể khẳng định nguyên nhân vì sao xảy ra triệu chứng sốc phản vệ vaccine sau khi tiêm. Cũng theo kết quả điều tra ban đầu từ phía cơ quan chức năng địa phương, lô vaccine ngừa viêm gan B trước khi được tiêm cho 3 cháu nhỏ được bảo quản đúng quy trình, còn hạn sử dụng. Người trực tiếp tiêm cho 3 trẻ trên là y tá Nguyễn Thị Thuận, đã có trên 20 năm kinh nghiệm trong khoa sản và tiêm chủng.

Chiều 21-7, trao đổi với PV Báo SGGP, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, đoàn công tác của Bộ Y tế (gồm GS-TS Nguyễn Trần Hiển, Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương, Chủ nhiệm Dự án quốc gia Tiêm chủng mở rộng; TS Nguyễn Văn Bình, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng và một số chuyên gia về tiêm chủng, dịch tễ, đại diện của nhà sản xuất vaccine và cơ quan kiểm định vaccine) đã có cuộc làm việc ban đầu với Sở Y tế Quảng Trị và trong sáng nay 22-7, đoàn công tác sẽ kiểm tra và làm việc thực tế tại huyện Hướng Hóa.

Có thể sử dụng vaccine thay thế

Sau sự cố nghiêm trọng ở Quảng Trị này, việc triển khai chích ngừa loại vaccine này vẫn diễn ra bình thường ở TPHCM. Sáng 21-7, tại Khoa Sản Bệnh viện Quận Thủ Đức, nhiều gia đình sản phụ không khỏi lo lắng về vụ 3 trẻ tử vong sau chích ngừa ở Quảng Trị, đã tìm bác sĩ hỏi tình hình.

Theo bác sĩ Nguyễn Minh Quân, Giám đốc Bệnh viện Quận Thủ Đức, mỗi ngày có hơn 10 trẻ sơ sinh được chích vaccine viêm gan B sau khi chào đời. Từ ngày 20 -7 đến sáng 21-7 có 10 trẻ sinh ra và đều được chích vaccine ngừa viêm gan siêu vi B và đến nay sức khỏe các cháu đều ổn định. Các bệnh viện Từ Dũ, Hùng Vương, Bình Tân, Quận 8… thời gian qua vẫn sử dụng vaccine viêm gan B bình thường.

Theo TS-BS Trần Phủ Mạnh Siêu, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng TPHCM, việc chủng ngừa cho trẻ bằng vaccine là cần thiết. Đây là Chương trình Tiêm chủng quốc gia nên hiện TPHCM vẫn chưa có gì thay đổi và đang chờ ý kiến của các đơn vị cấp trên. Ngoài vaccine trong chương trình, trên thị trường cũng có những loại vaccine dịch vụ thay thế. Những phụ huynh có nhu cầu sử dụng vaccine thay thế, cần liên hệ với đơn vị, cơ sở y tế để được tư vấn cụ thể. Vaccine viêm gan B liều đơn là dùng chích cho trẻ sơ sinh, còn việc chích mũi thứ 2, 3, 4 thì vaccine viêm gan B được phối hợp nằm trong các mũi tiêm khác cho trẻ (chẳng hạn như trước đây nó nằm trong vaccine Quinvaxem).

Được biết, trên thị trường hiện có 2 loại vaccine dịch vụ có thể thay thế vaccine viêm gan B là Engerix B (80.000 đồng/liều) và Twinrix AB (460.000 đồng/liều) nhưng đa số các phụ huynh đều sử dụng vaccine viêm gan B của Chương trình Tiêm chủng quốc gia.

Tại TPHCM thời gian qua, vaccine viêm gan B liều đơn vẫn được cung cấp cho các bệnh viện để tiêm cho trẻ sơ sinh trong vòng 24 giờ. Bình quân mỗi tháng tại TPHCM có khoảng 10.000 trẻ sơ sinh được tiêm vaccine viêm gan B liều đơn. Đến nay tại TPHCM chưa ghi nhận trường hợp tai biến sau tiêm do vaccine viêm gan B.

Sau khi tiêm vaccine viêm gan B, khoảng 5% số trẻ có thể bị đau tại chỗ tiêm, 1%-6% số trẻ có biểu hiện sốt nhẹ 1 đến 2 ngày sau tiêm. Dị ứng cũng có thể gặp nhưng rất hiếm, tỷ lệ khoảng 1/600.000. Các bà mẹ nên đề nghị cán bộ y tế thăm khám trước khi tiêm cho trẻ. Nhân viên y tế khi tư vấn gia đình trẻ, cần tìm hiểu tiền sử bệnh lý của trẻ, gia đình, kiểm tra sức khỏe của mẹ, trẻ, nhất là các trẻ có bệnh lý bẩm sinh như tim mạch, bất thường nhiễm sắc thể do di truyền như hội chứng Down,... Theo dõi chặt chẽ sau tiêm và xử lý kịp thời những trường hợp có dấu hiệu bất thường.

NHÓM PV