Bài 3: Xóa tên Liên Khui Thìn, vô hiệu hóa Epco - vì sao?

Công ty TNHH Hồng Long (Hồng Long) được thành lập đầu tiên trong số 7 công ty “con” với mục đích đi vay nợ các ngân hàng để giảm nợ cho công ty “mẹ” Epco – cũng tại các ngân hàng này. Trong giấy phép thành lập, Hồng Long khai vốn là 4 tỷ đồng, chia đều cho 4 thành viên: Liên Khui Thìn, Đỗ Hữu Cảnh, Nguyễn Xuân Kỳ và Trần Kim Lệ. Tại các phiên tòa sơ thẩm và phúc thẩm, Liên Khui Thìn đều khai các thành viên góp vốn vào Hồng Long chỉ là danh nghĩa, chứ không đóng góp một đồng nào.
Thế nhưng…

Nhiều khuất tất từ quyết định xóa tên thành viên

Trong các bản án sơ thẩm và phúc thẩm, quyền thành viên của Liên Khui Thìn ở Hồng Long được xác định có giá trị 75% tài sản. Khi vụ án xảy ra, không hiểu tại sao khối tài sản gồm nhiều kho tàng, nhà đất có giá trị hàng ngàn tỷ đồng lại được để ra ngoài, không tuyên giao cho THA hay ngân hàng để kê biên, phát mãi thu hồi nợ.

Mãi sau này, khi có đơn khiếu nại của Liên Khui Thìn, THA Dân sự TPHCM mới ra các quyết định kê biên và cưỡng chế THA đối với một số tài sản có giá trị của Hồng Long, trong đó có lô đất 107.456m2 ở phường Hiệp Bình Phước (quận Thủ Đức) mà chúng tôi đã đề cập trong bài trước. Như vậy, cho đến nay tính pháp lý của thành viên Liên Khui Thìn tại Hồng Long vẫn còn giá trị.

Tuy nhiên, thực tế lại hoàn toàn không phải như vậy. Ngay sau khi bản án phúc thẩm 05/HSPT ngày 12-1-2000 có hiệu lực, Hồng Long đã “đổi chủ” với các thành viên mới gồm: Đỗ Hữu Cảnh, Nguyễn Xuân Kỳ (thực chất đã chuyển sang cho Liên Khui Thìn), Đỗ Trường Sơn - con ông Đỗ Hữu Cảnh (góp vốn 1 tỷ đồng), Lê Xuân Hiếu (góp vốn 500 triệu đồng), Phạm Thành Tấn (1 tỷ đồng). Việc thay đổi cơ cấu thành viên trong Hồng Long, trong đó có việc gạt Liên Khui Thìn ra khỏi doanh nghiệp này được thực hiện ra sao?

Ngày 10-10-2001, Sở Kế hoạch và Đầu tư TPHCM ban hành Công văn số 3075/CV-KHĐT gửi TAND TPHCM để tham khảo ý kiến về việc giảm vốn và thành viên của ông Thìn và bà Lệ trong Hồng Long. Ngày 14-11-2001, Phó Chánh án TAND TP Bùi Hoàng Danh trả lời: “Đề nghị Sở Kế hoạch và Đầu tư thực hiện theo Luật Doanh nghiệp và điều lệ công ty, TAND TPHCM không có ý kiến cụ thể về việc giảm vốn và giảm thành viên tại Công ty TNHH Hồng Long”.

Mặc dù Phó Chánh án TAND TP đã trả lời như vậy, song ngày 3-12-2001, thẩm phán, Chủ tọa phiên tòa sơ thẩm vụ án Minh Phụng – Epco Nguyễn Đức Sáu lại có Công văn số 2592, với nội dung: “…TAND TPHCM đã kê biên tài sản của Công ty Hồng Long Nha Trang tương ứng với 2,45 tỷ đồng vốn góp của Liên Khui Thìn và bản án sơ thẩm số 1590/HSST ngày 4-8-1999 của TAND TP đã quyết định thu hồi số tiền này để bảo đảm THA. Như vậy, vốn góp của bị cáo Liên Khui Thìn và Trần Kim Lệ trong Công ty Hồng Long không còn nữa và đương nhiên bị xóa tên góp vốn”.

Rõ ràng, 2 văn bản trên trái ngược nhau, trong đó có một văn bản được căn cứ theo bản án… sơ thẩm, đã bị bản án phúc thẩm số 05 bác bỏ. Chính sự “nhập nhằng” này, dẫn đến Liên Khu Thìn trở thành người trắng tay tại chính doanh nghiệp mình thành lập và khối tài sản hàng trăm tỷ đồng rơi vào tay người khác.

Công ty Epco có còn tồn tại

Theo ông Nguyễn Xuân Phát, Phó chánh Tòa phúc thẩm, TANDTC, Chủ tọa phiên tòa phúc thẩm xét xử vụ án Minh Phụng – Epco thì Epco hiện nay vẫn tồn tại và vẫn đang hoạt động bình thường để có tiền trả nợ cho các cá nhân và tổ chức mà bản án đã tuyên. Từ khi bản án phúc thẩm đã tuyên tới nay, Epco chưa bị phá sản hay giải thể, nên vẫn có đầy đủ tư cách pháp nhân thực thi quyền và nghĩa vụ dân sự trong tất cả các giao dịch dân sự. Những người đại diện cho Epco hiện nay cũng chưa bị cơ quan thẩm quyền nào tước bỏ quyền và trách nhiệm dân sự khi thay mặt Epco giải quyết các quan hệ dân sự.

Tuy nhiên, đối với THA Dân sự TPHCM lại có cách đặt vấn đề khác – khi giải trình với các cơ quan chức năng trong vụ chấp hành viên đã đứng ra thu hồi tiền đầu tư vào các thửa đất tại quận 2 – mà chúng tôi đã đề cập trong các bài trước.

Theo Trưởng THA Dân sự TPHCM Lương Vĩnh Phúc, Epco hiện nay chỉ tồn tại về mặt hình thức vì các thành viên sáng lập của công ty như: Liên Khui Thìn, Nguyễn Tuấn Phúc đang chấp hành hình phạt tù, Huỳnh Đức Phúc đã chết, Huỳnh Minh Đức bỏ đi khỏi địa phương và Lê Phước Bốn hiện không liên lạc được. Còn người đại diện cho Epco hiện nay là ông Nguyễn Lộc Ri, lúc vụ án xảy ra chỉ là phó giám đốc và bản thân ông Lộc Ri không phải là thành viên sáng lập của Epco.

Ông Lương Vĩnh Phúc giải thích: “Nếu tài sản của Epco có đủ cơ sở pháp lý thì các cơ quan tố tụng và cơ quan THA đã kê biên để đảm bảo THA, chứ không tuyên giao cho Epco thu hồi. Ngoài ra, khi xem xét tư cách pháp nhân của Công ty Epco, tư cách giám đốc Công ty Epco của ông Nguyễn Lộc Ri, THA TP cũng thấy không đủ cơ sở pháp lý cho phép Epco đứng ra bán tài sản theo Luật Công ty”.

Với cách lập luận trên, rõ ràng THA Dân sự TP đã tìm cách “lách luật” để tiếp tục đứng ra thu hồi tài sản của Epco đã đầu tư vào các sở đất tại quận 2 và quận 9 – mà chúng tôi sẽ đề cập tiếp trong bài sau.

H.Nam – T.Sơn – M.Đức