Nhiều dự án lắp cống hộp, kênh hở để cải tạo kênh rạch ở nội thành TPHCM đang bị vướng ở khâu đền bù giải tỏa. Trong khi chờ thực hiện dự án, các kênh rạch này đang bị nghẽn dòng chảy và ô nhiễm trầm trọng vì ngập rác.
Rạch Xuyên Tâm nước đen ngòm, nhiều rác.
Những con kênh rác
Đoạn rạch Phan Văn Hân phía đường Nguyễn Cửu Vân (quận Bình Thạnh) đã bị san lấp, biến thành nơi đổ rác của cư dân quanh đó. Ở đoạn rạch phía bên kia cầu, dòng nước đen ngòm phải chảy luồn lách qua đủ thứ rác sinh hoạt nổi lềnh bềnh như quần áo, chiếu, giày, xác động vật... Đoạn rạch Xuyên Tâm chảy qua khu dân cư phường 24, 25 (quận Bình Thạnh) cũng bị tắc nghẽn dòng chảy do rác thải sinh hoạt. Mặc dù hàng rào song sắt được dựng lên, nhưng nhiều cư dân nhà ven rạch vẫn thải rác xuống. Nhà vệ sinh của các nhà ven rạch cũng xả thải trực tiếp xuống con rạch nghẽn dòng, khiến mùi hôi thối bao trùm khu dân cư.
Rạch Ông Búp (quận Bình Tân) đã có dự án lắp đặt cống hộp, nhưng suốt 8 năm qua vẫn chưa đoạn nào được thi công. Do chờ thực hiện dự án này nên rạch chỉ được địa phương vớt rác. Không được đầu tư nạo vét nên nước ngày càng thối hơn, đen hơn. Những nhà dân bên kia rạch đã tự ý lắp cống để làm lối đi băng qua rạch, do lắp cống nhỏ nên thoát nước rất chậm. Trong khi đó, rác sinh hoạt từ những nhà ven rạch vẫn liên tục xả xuống đã làm nghẽn dòng.
Chậm vì đủ thứ lý do
Lý do chậm thực hiện dự án cải tạo các kênh rạch trên địa bàn, Phòng Quản lý đô thị quận Bình Thạnh cho biết: Việc lắp cống hộp cho rạch Phan Văn Hân vẫn thực hiện, nhưng còn vướng việc đền bù giải tỏa mặt bằng. Về rạch Xuyên Tâm, quận muốn làm kênh hở vì như vậy mới đảm bảo được việc tiêu thoát nước trong khu dân cư, do vậy quận đã đề xuất với Sở GTVT, Trung tâm Điều hành chương trình chống ngập TP cân nhắc lại việc lắp cống hộp cho rạch Xuyên Tâm. Quận quan tâm tuyên truyền, nhắc nhở người dân không xả rác xuống rạch và xử lý những trường hợp vi phạm, ngoài ra có thuê Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích quận nạo vét rạch liên tục để giảm ô nhiễm, tuy nhiên nhiều cư dân vẫn lén lút đổ rác xuống rạch vào ban đêm.
Về việc chậm thực hiện dự án cải tạo rạch Ông Búp, Trung tâm Điều hành chương trình chống ngập TP cho biết: Do tổng mức đầu tư dự án lớn, UBND TPHCM đã có chủ trương tách ra thành 2 dự án độc lập là lắp đặt hệ thống cống trên kênh Liên Xã và dự án cải tạo rạch Ông Búp. Tuy nhiên, trong quá trình nghiên cứu bố trí lồng ghép giữa dự án cống thoát nước với dự án đường trên cao số 2 và quy hoạch quận Bình Tân đã gặp phải khó khăn vì tim đường không trùng nhau, nên không thể bố trí lồng ghép các dự án. Trong quá trình thẩm định, Sở GTVT TP đề nghị Trung tâm Điều hành chương trình chống ngập TP phối hợp với các ban, ngành liên quan tư vấn, cập nhật, nghiên cứu lồng ghép giữa việc bố trí cống thoát nước với dự án đường trên cao số 2 hoàn chỉnh, nhằm tránh lãng phí do phải tháo dỡ tuyến cống sau này. Ngoài ra, khi thực hiện cắm ranh giải phóng mặt bằng, do có khiếu kiện của một số hộ dân, dẫn đến phải điều chỉnh quy mô của dự án. Vì vậy, việc cải tạo rạch Ông Búp phải tạm giãn tiến độ, ngừng triển khai đầu tư để xem xét, đề xuất đầu tư khi thực sự có nhu cầu giao thông, khả năng ngân sách cho phép và phù hợp với thời điểm triển khai dự án đường trên cao số 2.
Cũng theo Trung tâm Điều hành chương trình chống ngập TP, hiện nay, khó khăn lớn nhất trong việc cải tạo kênh rạch nội thành là có những dự án đã được xem xét làm kênh hở, nhưng khi lên phương án thì nhiều người dân không đồng thuận, muốn lắp cống hộp để nhà thành mặt tiền đường và bớt ô nhiễm. Dự án cải tạo kênh Đồng Tiến (quận 12) bị vướng giải tỏa mặt bằng tại tuyến nhánh Trung Mỹ Tây. Các dự án cải tạo rạch Nhảy - Ruột Ngựa (quận 8), rạch Bàu Trâu (quận 6, Tân Phú), rạch Cầu Suối (quận 12) bị kéo dài do ranh dự án chồng lấn với ranh quy hoạch, nên các ban ngành phải cùng nhau phối hợp thống nhất.
THANH HẢI
