Trước nguy cơ tái phát và tái phát nghiêm trọng dịch cúm gia cầm, cả nước đang bước vào giai đoạn cao trào của chiến dịch tổng lực phòng chống căn bệnh đáng sợ này. Tuy nhiên, trên thực tế, vẫn còn rất nhiều điều đáng quan ngại xoay quanh công tác này tại TPHCM…
Tung tăng... chim kiểng
Điều quan ngại nhất là giữa mùa dịch cúm gia cầm mà nhiều loại gia cầm tại thành phố vẫn… nhởn nhơ. Tại một cửa hàng bán chim kiểng trên đường Cách Mạng Tháng Tám thuộc phường 15 quận Tân Bình, hàng trăm loài chim kiểng- chim hót đủ loại vẫn được bày bán. Trong không gian không quá 100m2 của điểm kinh doanh chim kiểng này, lồng chim chật kín cả trên sàn lẫn trần nhà.
Hàng trăm lồng chim treo trên đầu nhân viên tại một điểm bán chim kiểng ở quận Tân Bình, TPHCM.
Khách hàng vào ra mua, bán tấp nập. Phân chim, thức ăn của chim rơi vãi lung tung trên nền nhà, bốc mùi hôi tanh nồng nặc. Hỏi nguồn gốc của các chú chim đang được treo bán, người chủ cửa hàng thản nhiên đáp: “Ai mua thì tui bán và ai bán tôi cũng mua, nếu được giá và đúng các loại chim đang bán chạy! Quan tâm chuyện người ta đem chim từ đâu tới đây làm gì? Lo mua bán, lo tắm rửa, thay thức ăn cho chim đã không xuể, thời gian đâu mà lo thu gom quét dọn nền nhà. Ở đây khi nào vãn khách tui mới tính chuyện rửa lồng, quét nhà, mà cũng làm tàm tạm thôi, quét dọn sạch quá rồi bữa sau cũng đâu lại vô đó, mắc công!”.
Với những người chuyên kinh doanh chim kiểng và có lẽ với phần đông những người nuôi chim làm cảnh, họ chỉ biết “sức khỏe” của chim thông qua hình ảnh “Hễ chim còn nhảy nhót là chúng khỏe mạnh. Con nào không ăn, xù lông, xệ cánh là nó sắp “đi”, lo mà mua chim khác”, còn chuyện cúm gia cầm hay virus H5N1, họ chẳng mấy quan tâm.
Hiện nay, TPHCM có hàng trăm điểm kinh doanh chim kiểng nằm rải rác ở hầu hết các quận huyện và hàng ngàn hộ dân có nuôi chim kiểng trong nhà. Theo thống kê của Chi cục Thú y TPHCM, TP có khoảng 8.685 chim cảnh- chim hót, ngoài ra còn có trên dưới 10.000 chim bồ câu nuôi chuồng và nuôi thả phân bổ ở Bình Chánh (2.925 con), Thủ Đức(1.299 con), quận 10 (1.250 con), Phú Nhuận (546 con), quận 3 (261 con), Tân Bình (432 con), quận 2 (208 con), huyện Cần Giờ (117 con).
“Chim trời cá nước”, nếu chỉ tính riêng khả năng di chuyển nhanh, rộng của đàn bồ câu 10.000 con nói trên cũng đã có thể hình dung ra sự nguy hiểm đến từ các “sứ giả hòa bình” này như thế nào nếu chẳng may có con nào trong chúng mang mầm bệnh. Cũng cần lưu ý rằng việc xem nhẹ nguy cơ lây lan cúm gia cầm từ chim kiểng, chim nuôi không phải chỉ tồn tại trong dân.
Cho đến nay, với các ban ngành hữu quan, việc tiêm phòng cúm gia cầm trên địa bàn cả nước cũng chỉ bao gồm việc tiêm phòng cho gà, vịt, ngan, ngỗng mà chưa thấy ai chú ý đến việc phải tiêm phòng cho chim kiểng, chim nuôi trong nhà.
Ngay tại TPHCM, Chi cục Thú y TP cũng chỉ mới chú ý đến các đàn chim quý hiếm hoặc chim nuôi tập trung tại các vườn thú, khu du lịch thông qua văn bản đề nghị Ban giám đốc Thảo cầm viên, lãnh đạo các khu du lịch Đầm Sen, Suối Tiên, các đơn vị quản lý đàn chim quý hiếm áp dụng triệt để các biện pháp phòng chống dịch. Chỉ riêng đàn chim kiểng, chim nuôi trong nhà của các hộ dân thì cho tới giờ này vẫn chưa thấy có quy định nào.
Gà, vịt sống không qua kiểm dịch vẫn bày bán ở nhiều nơi
5 giờ chiều 19-10, dù trước cổng chợ Trần Chánh Chiếu có treo bảng “khu vực cấm kinh doanh gia cầm” nhưng tại khu vực này chúng tôi vẫn nhận thấy có khá nhiều điểm kinh doanh gà, vịt mổ sẵn và gà vịt sống. Tại những điểm bán gà, vịt sống này, người bán chỉ để tượng trưng bên ngoài 1-2 con gà hoặc vịt, số còn lại được nhốt vào các giỏ bội lớn có phủ thêm lớp bao nilông màu đen bên ngoài nhằm đối phó với lực lượng kiểm tra.
Thấy chúng tôi tỏ vẻ tìm kiếm, một tiểu thương vồn vã mời: “Cưng mua gà không? Gà ngon lắm, chị lấy rẻ em 35.000 đồng/kg thôi!” Điều đáng nói là cũng lúc ấy, tại Trạm thú y phường 14 quận 5 (nằm ở ngay đầu chợ), có 3 nhân viên đang trực nhưng hình như không ai trong họ để ý đến chuyện mua bán gia cầm sống đang diễn ra ngay tại địa bàn mình quản lý.
Không công khai như khu vực chợ Trần Chánh Chiếu, khu vực bán gà, vịt ngay Chợ Cầu trên đường Quang Trung và tại góc đường Phan Văn Trị - Thống Nhất của quận Gò Vấp im ắng và kín đáo hơn. Các tiểu thương chuyên kinh doanh gia cầm tại hai khu vực này nay đã dời hẳn vào phía trong nhà. Phía sau các cánh cửa đóng im lìm của những căn nhà ở khu vực này là hàng trăm con gà, vịt sống được nhốt trong tủ lưới và giỏ bội. Việc giết mổ gà vịt vẫn diễn ra thường xuyên.
Nhóm PV Kinh tế
