Nối lại đàm phán
Washington và Bắc Kinh đang đối xử với nhau đúng theo kiểu “bánh ít trao đi, bánh quy trao lại”. Ngày 11-9 vừa qua, Trung Quốc thông báo miễn đánh thuế nhắm vào 16 loại mặt hàng của Mỹ trong vòng 1 năm. Lập tức tại Washington, Tổng thống Donald Trump thông báo dời lại 2 tuần (từ ngày 1-10 thành ngày 15-10) lệnh tăng thuế nhập khẩu đang từ 25% lên 30% với hàng hóa của Trung Quốc bán sang Mỹ. Hơn thế, Nhà Trắng hôm 20-9 còn công bố danh sách trên 400 sản phẩm nhập từ Trung Quốc tạm thời được miễn đánh thuế nhập khẩu trong vòng 1 năm. Ngoài ra, Trung Quốc một lần nữa hứa mua thêm nông sản của Mỹ.
Ông Jean Francois Dufour, Giám đốc DCA - Chine Analyse, một cơ quan tư vấn cho các doanh nhân Pháp muốn hoạt động tại Trung Quốc, nhận định, Mỹ và Trung Quốc đang trong giai đoạn đôi bên cùng muốn hạ nhiệt. Phía Trung Quốc ý thức được rằng, tỷ lệ tăng trưởng đang bị chựng lại và một trong những nguyên nhân chính là do xung đột thương mại với Mỹ. Còn Mỹ cũng nhận thấy rằng, nếu đi đến cùng, sẽ đẩy kinh tế thế giới vào khủng hoảng và khi đó thì Mỹ cũng bị vạ lây. Hơn nữa, các doanh nghiệp lớn ở Mỹ đang gây áp lực với chính phủ để Washington và Bắc Kinh tìm ra sự đồng thuận. Sau nhiều tháng gián đoạn, Mỹ và Trung Quốc nối lại đàm phán là điều đáng mừng.
Thận trọng
Tuy nhiên, ông Jean Francois Dufour tỏ ra thận trọng với các động thái hòa hoãn của Mỹ và Trung Quốc. Theo ông, còn quá sớm để có thể tin rằng Bắc Kinh và Washington “đình chiến”. Về cơ bản, tranh chấp thương mại Mỹ - Trung Quốc không hề tiến triển từ hơn 1,5 năm qua. Trung Quốc chỉ nhượng bộ trên những khía cạnh thuần túy về thương mại và đó chỉ là những cử chỉ nhất thời. Trong khi đó thì Mỹ muốn Trung Quốc thay đổi hẳn cơ cấu vận hành, tức là xét lại quy chế của các doanh nghiệp nhà nước, xét lại khả năng can thiệp của nhà nước trong các hoạt động kinh tế... “Khó có thể tin rằng Bắc Kinh sẽ chiều lòng Washington. Đừng quên rằng tuần tới, Trung Quốc kỷ niệm 70 năm ngày thành lập nước CHND Trung Hoa. Chắc chắn, Bắc Kinh không thể có những bước nhượng bộ mới, vì như vậy, công luận Trung Quốc sẽ hiểu rằng chính quyền lùi bước”, ông Dufour nói.
Giám đốc DCA - Chine Analyse cũng phân tích thêm, mua đậu nành hay khí đốt của Mỹ là những cử chỉ để xoa dịu phía Mỹ, nhưng Trung Quốc sẽ không bao giờ từ bỏ chính sách hỗ trợ mà Mỹ yêu cầu. Đó chính là cốt lõi của cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung hiện nay và vấn đề đó thì vẫn còn nguyên vẹn. Tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng thì không vòng vo khi cho rằng, Trung Quốc mua nông phẩm của Mỹ để đổi lại Washington nhẹ tay khi đánh thuế nhập khẩu vào hàng “made in China” bán sang Mỹ, nhưng mục tiêu sâu xa hơn của Bắc Kinh là tháo gỡ vòng kềm tỏa của Mỹ nhắm vào tập đoàn công nghệ Huawei.
Các quan chức Chính phủ Mỹ đang thảo luận những biện pháp hạn chế dòng vốn rót vào các hạng mục đầu tư của Mỹ tại Trung Quốc, một động thái có thể tác động tới nguồn vốn đầu tư trị giá hàng tỷ USD vào các hạng mục lớn này. Động thái hạn chế các dòng vốn đầu tư của Washington có khả năng sẽ khiến cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung Quốc tiếp tục leo thang trong thời gian tới. Thế nên, quan hệ song phương Mỹ - Trung Quốc trong giai đoạn này được xem chỉ là chính quyền 2 bên “dưỡng sức” để tiếp tục cuộc chiến.
