Việc tách thửa hình thành khu dân cư có quy mô lớn tại các quận ven và huyện ngoại thành TPHCM là đúng quy định pháp luật. Vấn đề đặt ra là đã có lỗ hổng trong các văn bản quy định về tách thửa, nên dẫn đến việc hình thành dân cư quy mô lớn nhưng lại trắng hạ tầng.
Các quận - huyện căn cứ vào Quyết định 19/2009, Quyết định 54/2012 của UBND TPHCM để áp dụng trong việc tách thửa. Gần đây, để khắc phục những kẽ hở trong các văn bản quy định về tách thửa, UBND TPHCM đã thay thế bằng Quyết định 33/2014. Các quyết định này chỉ quy định về diện tích tối thiểu được tách thửa ở các quận - huyện nhưng lại chưa quy định một đối tượng được phép tách bao nhiêu thửa đất.
Quá trình tách thửa để kiến tạo nhà ở mới được hình thành bởi 2 đối tượng chính, đó là chủ hộ tách thửa và chủ dự án quy hoạch phân lô. Do không có quy định về điều kiện, số lượng thửa được tách, nên các quận - huyện mặc sức tách thửa theo yêu cầu của chủ đất. Trên thực tế, hầu như rất khó có chủ đất tách hộ, thực hiện tách thửa đến hàng chục, cả trăm nền đất, mà đây thực chất là những dự án nhà ở trá hình. Điều kiện để chủ đất tách thửa vài ba nền đất hay cả trăm nền đều được quy định như nhau. Quyết định 33/2014 đã thay đổi các quyết định cũ nhưng vẫn chưa trám kẽ hở này. Để thực hiện dự án nhà ở với quy mô vài chục nền đất, chủ đầu tư phải được nhiều cơ quan, đơn vị có chức năng phê duyệt, thẩm định. Trong khi đó, việc tách thửa, phân lô hàng chục nền đất lại quá dễ dàng. Các quận - huyện chỉ căn cứ vào thực tế hiện trạng khu đất để phân chia, miễn sao đừng vi phạm diện tích tối thiểu mà pháp luật quy định.
Chủ trương tạo điều kiện cho người dân dễ dàng tách thửa, làm nhà ở được người dân tán thưởng, đồng tình. Tuy nhiên, với quy định và cách làm hiện nay thì chủ đất hưởng lợi ít, mà đầu nậu được hưởng nhiều. Vấn đề đặt ra hiện nay là UBND TP cần xem xét, điều chỉnh các văn bản quy định về tách thửa, nhằm tạo điều kiện cho người dân thuận tiện kiến tạo nhà ở mới, mà không để hình thành những khu đô thị, dự án trắng hạ tầng.
NGUYỄN HIỀN
