Mấy ngày qua, nắng nóng gay gắt làm không khí trở nên ngột ngạt, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống sinh hoạt của người dân, làm gia tăng sự căng thẳng, mệt mỏi trong mỗi người, và cũng cảnh báo nguy cơ hỏa hoạn rình rập khắp mọi nơi. Chỉ cần một tàn nhỏ thuốc lá, một tàn nhang hay dây điện quá tải hoặc bất cẩn do đun nấu cũng có thể tạo nên một đám cháy lớn, gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản. Mùa khô năm nay được ngành khí tượng - thủy văn dự báo sẽ rất khắc nghiệt, khó lường và có thể kéo dài tới hết tháng 5.
Từ đầu mùa khô năm 2014, các đơn vị phòng cháy chữa cháy (PCCC) của TPHCM đã chủ động đề ra nhiều phương án, giải pháp phòng ngừa nguy cơ cháy nổ, như định kỳ diễn tập phòng cháy, tư vấn cho người dân cách sử dụng các phương tiện chữa cháy, tuyên truyền người dân, doanh nghiệp cách phòng ngừa và cách dập lửa khi có cháy, tăng cường kiểm tra và xử nghiêm các lỗi vi phạm về an toàn PCCC… Tuy nhiên, những vụ cháy xảy ra trên địa bàn TPHCM và các tỉnh vừa qua thiêu rụi nhiều tài sản và gây tử vong đã cho thấy công tác PCCC ở nhiều nơi vẫn còn những bất cập.
Đáng chú ý, nhiều vụ cháy trên diện tích tự nhiên lớn xuất hiện khá phổ biến tại các bãi rác, địa điểm tập kết đồ phế liệu, đám cỏ hoang ở các dự án treo đang tiềm ẩn nguy cơ cháy lan sang khu dân cư, nhất là khi gặp gió to. Những cánh rừng phòng hộ, rừng tái sinh, khu vực trồng mía của bà con nông dân cũng luôn đặt trong tình trạng báo động cao. Bài học chung rút ra từ các vụ cháy phần lớn xuất phát từ sự chủ quan của con người. Ở nhiều nơi, người đứng đầu cơ sở chưa thật sự quan tâm, nỗ lực trong công tác chỉ đạo, điều hành về PCCC; nhiều nơi còn chủ quan, chưa thường xuyên tự kiểm tra việc chấp hành các quy định về PCCC của nhân viên hay chú trọng đến huấn luyện nghiệp vụ, thực tập chữa cháy trong các tình huống cháy đặc trưng tại cơ sở; chưa đầu tư đúng mức các phương tiện chữa cháy tại chỗ và thiếu kiểm tra, bảo dưỡng định kỳ thiết bị chữa cháy.
Điện đã trở thành một nhu cầu thiết yếu đối với mỗi người, mỗi hộ gia đình và của toàn xã hội, nhưng việc thiếu ý thức PCCC còn khá phổ biến ở nhiều đơn vị, hộ dân trong sử dụng điện sản xuất, sinh hoạt. Thống kê các vụ cháy, có tới 60% do chập điện mà nguyên nhân chủ yếu là sự thiếu hiểu biết, chủ quan của người dân, đơn vị trong việc sử dụng điện, đấu nối đường dây tùy tiện, sử dụng đèn điện, máy móc, thiết bị điện thiếu khoa học, an toàn. Ở khu dân cư, tình trạng câu móc điện chằng chịt không an toàn từ nhà này sang nhà khác gây ra nguy cơ tiềm ẩn cháy lan bất cứ lúc nào. Thêm vào đó, trong những ngày nắng nóng gay gắt, các thiết bị điện ở nhà dân và các cơ quan, đơn vị như quạt, máy điều hòa, tủ lạnh phải hoạt động hết công suất, gây ra quá tải đường điện, dễ dẫn tới chập điện, gây cháy nổ. Vì vậy, đi đôi với ý thức sử dụng tiết kiệm điện, việc từng gia đình, cơ quan, đơn vị chức năng thường xuyên kiểm tra hệ thống điện sinh hoạt, thay mới những đường dây quá cũ và không đúng quy định, lắp đặt các hệ thống đảm bảo an toàn điện là rất cần thiết.
Ở những khu vực tập trung nhiều hàng hóa dễ cháy như trung tâm thương mại, chợ, kho chứa hàng, cần thực hiện các quy định an toàn PCCC; niêm yết nội quy PCCC, treo biển cấm lửa tại những nơi dễ cháy; niêm yết sơ đồ, biển chỉ dẫn thoát nạn; không lập bàn thờ, thắp hương, nến thờ cúng nơi công cộng; quy định nơi hút thuốc, có thùng đựng mẩu thuốc lá; không tàng trữ các chất nguy hiểm cháy như xăng dầu, gas; lắp đặt hệ thống điện theo đúng quy định an toàn PCCC… Để phát huy tốt phương châm 4 tại chỗ (chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, phương tiện tại chỗ và vật tư, hậu cần tại chỗ), chính quyền địa phương cùng các đơn vị PCCC cần tập trung kiểm tra, thường xuyên nhắc nhở các cơ quan, xí nghiệp và các hộ dân cẩn thận hơn nữa trong sử dụng điện; tổ chức bảo quản, bảo dưỡng phương tiện chữa cháy, nhất là ở các chợ, chung cư; rà soát và luyện tập các phương án chữa cháy, cứu hộ phù hợp đặc điểm từng khu vực.
Trong công tác PCCC, giải pháp lâu dài, căn cơ và hiệu quả nhất vẫn là vận động nhân dân và các tổ chức tích cực hưởng ứng phong trào “Quần chúng tham gia phòng cháy và chữa cháy”, qua đó nêu cao ý thức tự giác của mỗi người dân và từng đơn vị để tự bảo vệ chính mình và tài sản của mình.
TUẤN SƠN
