Nhằm nâng cao công tác quản lý đất đai, quy hoạch và tạo thuận lợi cho người dân tách thửa đất, xây dựng nhà ở, năm 2014, UBND TPHCM ban hành Quyết định 33/2014/QĐ-UBND (QĐ 33) quy định về diện tích tách thửa tối thiểu. Tiếc rằng khi triển khai, các quận, huyện đã hiểu chưa đúng tinh thần QĐ 33, dẫn đến tình trạng tách thửa tràn lan, phá vỡ quy hoạch. Nhiều khu đất tách thửa đã biến tướng thành dự án kinh doanh, trong đó có không ít khu đất trắng hạ tầng, chất lượng hệ thống đường sá, thoát nước thấp, chưa đạt yêu cầu; nguy cơ phá vỡ quy hoạch, tạo ra những khu dân cư thiếu liên kết. Đầu năm 2016, Sở Tài nguyên và Môi trường đã ban hành Văn bản 142 để chấn chỉnh, lưu ý: “Tại một số quận, huyện, cán bộ, công chức chưa hiểu đúng hoặc cố tình hiểu sai QĐ 33, dẫn đến việc tách thửa nhằm mục đích kinh doanh, gây ảnh hưởng đến quản lý quy hoạch đã được phê duyệt, hình thành khu dân cư thiếu hạ tầng đồng bộ, không nối kết”.
Hơn 2 tháng nay, chính quyền các quận, huyện đã tạm ngưng thực hiện tách thửa và ngưng cấp giấy phép xây dựng hạ tầng ở các khu đất tách thửa, để chờ hướng dẫn mới. Do vậy, nhiều hộ mua đất tách thửa phải dừng kế hoạch xây dựng nhà; nhiều khu đất trong khu dân cư ở các quận 7, 12, Thủ Đức… đã được đào xới để làm đường sá, hệ thống hạ tầng ngầm cũng phải dừng lại trong tình trạng ngổn ngang. Hậu quả của việc hiểu và thực hiện không đúng QĐ 33 để lại khá nặng nề, là nguyên nhân phát sinh thêm khiếu nại trên lĩnh vực nhà đất.
Đây là một bài học kinh nghiệm trong việc ban hành và tổ chức thực thi văn bản pháp quy. Cơ quan tham mưu ban hành văn bản pháp quy cần cân nhắc thật cẩn trọng từng câu chữ, không để xảy ra việc có thể hiểu không chính xác hoặc cố ý hiểu nhầm, dẫn đến thực hiện sai. Phải có đội ngũ chuyên gia pháp luật giỏi và hạn chế tình trạng cơ quan xây dựng văn bản pháp quy theo kiểu “vừa đá bóng vừa thổi còi”. Trường hợp ban hành văn bản pháp quy về một lĩnh vực chi phối rộng rãi đời sống chính trị, kinh tế, xã hội, rất cần có văn bản hướng dẫn chi tiết hoặc tổ chức hội nghị triển khai tỉ mỉ, chu đáo, để chủ trương của văn bản pháp quy được hiểu và tuân thủ thật đúng đắn, nghiêm túc.
TRẦN AN NHIÊN (quận Thủ Đức, TPHCM)