Thủ tướng Chính phủ vừa đồng ý trích lập quỹ bình ổn giá xăng dầu đối với xăng sinh học E5 để tạo chênh lệch giá bán xăng E5 thấp hơn so với giá bán xăng khoáng RON 92 từ 300 - 500 đồng/lít. Đây là biện pháp nhằm khuyến khích sử dụng xăng E5. Song khuyến khích bằng giá rẻ vẫn chưa đủ, cần thêm những biện pháp đồng bộ nữa.
Một lần tôi ghé cây xăng tại quận Thủ Đức (TPHCM), thấy nhân viên đứng gần một trụ xăng E5, nhưng kéo vòi từ trụ xăng khác để bơm bán cho khách, chứ không bơm từ trụ xăng E5. Thấy vậy, tôi thắc mắc: “Sao anh không đổ xăng E5 hoặc hỏi xem khách có muốn đổ xăng E5 không?” Anh bán xăng cười thật thà đáp: “Có hỏi người ta cũng không đổ đâu anh ơi!”. Một lần khác, khi đổ xăng ở một trạm xăng tại quận 3, tôi ngỏ ý muốn đổ xăng E5, thì nhân viên cho hay ở đây không có bán xăng E5. Như vậy, trong khi nhà nước khuyến khích người dân sử dụng xăng sinh học E5, thì chính các cây xăng cũng chưa mặn mà với việc bán loại xăng này. Trên thực tế, người dân có vẻ chưa quan tâm sử dụng xăng sinh học, một phần do công tác tuyên truyền chưa thực sự rộng rãi. Nhiều người chưa biết dùng xăng sinh học có lợi cho môi trường, và còn băn khoăn liệu có ảnh hưởng đến động cơ xe máy, và cũng không quan tâm nhiều đến xăng E5. Trong khi đó, chính các cây xăng cũng không tích cực thực hiện chủ trương này của nhà nước, bởi phải tốn một số trụ xăng, bể chứa xăng sinh học nhưng lượng bán ra quá ít sẽ không có hiệu quả kinh tế.
Xu hướng chung hiện nay đang chuyển dần việc sử dụng các loại nhiên liệu thông thường sang các loại nhiên liệu sinh học. Phần lớn các loại nhiên liệu sinh học được chế xuất từ chất béo của động thực vật (mỡ động vật, dầu dừa…), từ ngũ cốc (lúa mì, bắp, đậu nành…), từ chất thải trong nông nghiệp (rơm, rạ, phân…), từ sản phẩm thải trong công nghiệp (mùn cưa, gỗ thải…)…
Ở Việt Nam, xăng sinh học E5 là nhiên liệu chứa 5% thể tích cồn sinh học (ethanol) và 95% thể tích xăng truyền thống. Do có nguồn gốc sinh học nên việc sử dụng xăng E5 giúp giảm đáng kể các loại khí thải độc hại có trong các nhiên liệu truyền thống như CO, SO2, hạt bụi và khí CO2.
Việc thay thế dần nhiên liệu truyền thống là xu hướng tất yếu của tất cả các nước trên thế giới, với khoảng 60 nước đang sử dụng xăng E5, E10. Brazil là quốc gia sản xuất và sử dụng xăng sinh học hàng đầu thế giới. Ở Thái Lan, người dân sử dụng xăng E10, E20 đã khá lâu. Còn ở châu Âu, gần như 100% người dân đã sử dụng xăng E5.
Theo Quyết định 53/2012/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, từ ngày 1-12-2015, xăng E5 sẽ được sử dụng bắt buộc trên phạm vi toàn quốc. Với giải pháp giảm giá bán xăng E5 từ 300 đến 500 đồng/lít so với xăng RON 92 vẫn chỉ là giảm giá với mức rất nhỏ, chưa thể tác động đến thói quen tiêu dùng của người dân. Biện pháp giảm giá (nên giảm nhiều hơn) cũng cần kết hợp với các biện pháp tuyên truyền rộng rãi hơn, nhất là làm bật được các lợi ích thiết thực cũng như phải khẳng định rõ về độ an toàn đối với động cơ của việc sử dụng xăng E5. Các trạm xăng nên bán đồng thời cả xăng truyền thống và xăng E5, trong đó cần bố trí nhiều trụ bơm xăng E5 hơn và tập huấn cho nhân viên cách thức thuyết phục người tiêu dùng chọn loại xăng này. Ngoài ra, các công ty xăng dầu có thể giao chỉ tiêu (định mức) bán xăng E5 trong tuần, trong tháng để kích thích các đại lý tăng cường các biện pháp bán hàng hiệu quả hơn.
TRÚC GIANG (quận 3, TPHCM)