Quyết định 308/2005/QĐ-TTg ngày 25-11-2005 của Thủ tướng Chính phủ ban hành quy chế thực hiện nếp sống văn minh trong việc tang có quy định rõ: “Việc chôn cất, xây mộ phải nằm trong quy hoạch nghĩa trang”. Thế nhưng thực tế hiện nay ở các quận ven và huyện ngoại thành TPHCM vẫn còn nhiều khu mộ gia tộc ngay trong khu dân cư.
Đây là hệ quả của việc đô thị hóa, trước đây các khu mộ này nằm ở đất vườn ruộng, nay nhà phố mọc lên nên khu mộ tồn tại giữa khu dân cư đông đúc. Một số gia đình vẫn tiếp tục chôn cất người thân mới mất tại các khu mộ gia tộc này.
Tại đường Quang Trung, phường 10, quận Gò Vấp, mặc dù chính quyền địa phương không cho phép xây mộ mới trong khu dân cư nhưng một số hộ dân vẫn cố tình chôn cất, xây mộ tại đây.
Cũng ở quận Gò Vấp, trên đường An Hội, phường 13, một khu nghĩa trang đã có kế hoạch giải tỏa để thực hiện dự án mở đường, thế nhưng dự án đã bị treo hơn 10 năm nay, nên nghĩa trang này vẫn nằm hoang phế giữa khu dân cư đông đúc. Nơi đây cây cỏ mọc ùm tùm, trở thành điểm tụ tập thanh niên hư hỏng tới chích hút.
Dạo quanh một vòng ngoại thành, có thể thấy tình trạng mộ chen với nhà vẫn còn rất phổ biến. Ngay ở nội thành, tại khu phố 4, phường 15, quận 8 cũng có cảnh những đứa trẻ vô tư đùa vui bên những nấm mộ.
Những ngôi mộ trong khu dân cư ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sống, đặc biệt gây ô nhiễm nguồn nước. Sẽ thật nguy hiểm khi ở khu vực xung quanh đó vẫn có nhiều hộ còn sử dụng nước giếng khoan. Sở dĩ việc tùy tiện chôn cất trong khu dân cư còn diễn ra là do giá mua đất mộ tại các nghĩa trang khá cao; ngoài ra còn do tập quán muốn an táng người thân gần với nơi họ đã gắn bó. Tuy nhiên, cuộc sống đô thị đòi hỏi con người cũng phải tuân thủ các quy định về văn minh đô thị, bảo vệ môi trường sống, hạn chế ô nhiễm.
Thiết nghĩ chính quyền từng địa phương nên quan tâm vận động cư dân di dời những phần mộ đã hình thành từ lâu đang nằm lọt thỏm giữa khu dân cư, cải táng chuyển về những khu nghĩa trang có quy hoạch. Cũng nên hỗ trợ phần nào kinh phí đối với những gia đình khó khăn nhưng có nhiều mộ cần di dời.
THU HƯỜNG - THÚY ANH
