Xu hướng ESG là bộ tiêu chuẩn gồm 3 trụ cột (môi trường, xã hội, quản trị) để đánh giá cách doanh nghiệp giảm thiểu tác động đến môi trường, ảnh hưởng của doanh nghiệp tới xã hội và tính minh bạch trong quản lý.
Các chuyên gia tại hội thảo nhấn mạnh, ngành thực phẩm và đồ uống Việt Nam đang có đà tăng trưởng mạnh mẽ, nhưng nhận thức về ESG lại là một điểm yếu. Phần lớn doanh nghiệp vẫn xuất khẩu qua trung gian, thiếu công cụ chuẩn hóa ESG. Nhiều doanh nghiệp vẫn coi ESG là chi phí bổ sung chứ không phải đầu tư để mở rộng thị trường.
Phát biểu tại hội thảo, bà Trần Thanh Tâm, Giám đốc Trung tâm hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa cho biết, các doanh nghiệp thực phẩm và đồ uống Việt Nam đang phải đối mặt không ít thách thức như: quy mô sản xuất nhỏ với liên kết chưa bền vững, trình độ công nghệ và quản trị còn hạn chế trong khi yêu cầu về bảo vệ môi trường, quản lý phát thải, sử dụng năng lượng sạch, truy xuất nguồn gốc, trách nhiệm xã hội tại nhiều thị trường xuất khẩu lớn của Việt Nam ngày càng khắt khe hơn.
Ông Nguyễn Bảo Trung, Công ty cổ phần Rison nhận định, việc thiếu chứng chỉ quốc tế khiến nhiều doanh nghiệp Việt Nam khó vào hệ thống bán lẻ lớn của thị trường nước ngoài. Theo đó, TS Vũ Thị Phương Liên, giảng viên Học viện Tài chính, đã đưa ra các chỉ dẫn hành động để đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về chất lượng sản phẩm và ESG, giúp doanh nghiệp ngành thực phẩm và đồ uống Việt Nam thâm nhập thị trường EU, Mỹ, Nhật Bản.
Nếu Mỹ và Nhật Bản tác động ESG chủ yếu thông qua yêu cầu của các chuỗi cung ứng và người tiêu dùng lớn, thì với thị trường EU, thỏa thuận Xanh (EU Green Deal) và chiến lược Farm to Fork (F2F) đang định hình lại toàn bộ ngành thực phẩm và đồ uống ở EU. Mục tiêu cốt lõi của F2F đến năm 2030 là giảm thiểu hóa chất, thúc đẩy hữu cơ và minh bạch hóa thông tin.
Theo bà Liên, hai “vũ khí” mới của EU là EUDR (Quy định chống phá rừng) và CBAM (Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon). Vì thế, doanh nghiệp Việt Nam phải cung cấp bằng chứng định vị địa lý (GPS) chính xác của từng lô đất, trang trại để có truy xuất nguồn gốc rõ ràng, đồng thời cần phải kiểm kê cường độ phát thải khí nhà kính và báo cáo ngay từ bây giờ.
