Tham dự hội thảo có lãnh đạo Bộ NN-MT, lãnh đạo Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, cùng nhiều doanh nghiệp tiêu biểu trong lĩnh vực nông nghiệp đô thị.
Phát biểu tại hội thảo, ông Nguyễn Thành Lợi, Tổng Biên tập Báo Kinh tế & Đô thị nhấn mạnh, trong gần hai thập kỷ qua, tốc độ đô thị hóa của Việt Nam diễn ra nhanh và mạnh mẽ. Tỷ lệ dân số đô thị tăng nhanh kéo theo những sức ép ngày càng lớn về không gian sống, môi trường, giao thông, hạ tầng kỹ thuật và chất lượng đời sống của cư dân.
Nhiều đô thị lớn đang đối mặt với sự thu hẹp không gian xanh, ô nhiễm không khí tăng cao và tác động rõ rệt của biến đổi khí hậu. Trong bức tranh ấy, nông nghiệp đô thị nổi lên như một hướng đi chiến lược, vừa đáp ứng nhu cầu thực phẩm an toàn, vừa bổ sung không gian xanh, cải thiện môi trường sinh thái, đồng thời lan tỏa lối sống bền vững, nâng cao ý thức của cộng đồng đô thị.
Nhiều mô hình thành công trên thế giới như Singapore với mục tiêu tự chủ 30% nguồn thực phẩm vào năm 2030 nhờ nông nghiệp công nghệ cao trên mái nhà; Nhật Bản với "nông trại trong nhà" ứng dụng AI và IoT, hay Hà Lan với công nghệ nhà kính tiên tiến.
“Tại Việt Nam, nhiều mô hình nông nghiệp đô thị như vườn trên mái, thủy canh đã xuất hiện và tạo giá trị. Tuy nhiên, vẫn còn những điểm nghẽn hiện hữu như chính sách chưa hoàn thiện, công nghệ cao chưa dễ tiếp cận, kết nối cung - cầu hạn chế và thiếu hệ sinh thái giữa quản lý, khoa học, doanh nghiệp và người dân, khiến nhiều mô hình kém bền vững” - ông Nguyễn Thành Lợi nói và khẳng định rằng phát triển đô thị hiện đại cần chuyển dịch từ cách tiếp cận truyền thống sang tư duy đô thị bền vững, thông minh, lấy chất lượng sống và cân bằng môi trường làm trọng tâm.
Đóng góp ý kiến tại hội thảo, ông Lại Thành Nam, Chủ tịch Liên hiệp khoa học công nghệ xanh Việt Nam cho rằng, Việt Nam đang đô thị hóa nhanh, với tỷ lệ dân số đô thị dự kiến đạt trên 50% vào năm 2030. Người dân thành phố ngày càng quan tâm đến thực phẩm sạch, an toàn, có nguồn gốc rõ ràng, tạo ra thị trường tiềm năng cho nông nghiệp đô thị.
Các khu vực ven đô, sân thượng, ban công, đất trống trong đô thị có thể được chuyển đổi thành vườn rau, vườn hoa hoặc trang trại nhỏ. Việc này sẽ tạo ra việc làm tại chỗ, giảm chi phí vận chuyển thực phẩm; đồng thời tăng khả năng tự cung cấp thực phẩm trong khủng hoảng, góp phần cải thiện môi trường sống và sức khoẻ cộng đồng.
Trong khi đó, Tiến sĩ Vũ Thị Quyền, Trưởng ngành công nghệ sinh học – Trường Đại học Văn Lang nhìn nhận việc phát triển không gian xanh không chỉ là nhiệm vụ bảo vệ môi trường, mà còn là chiến lược quốc gia nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu và thúc đẩy tăng trưởng xanh. TPHCM được đánh giá là phù hợp với mô hình không gian xanh bố trí dọc bờ sông Sài Gòn và mô hình không gian xanh phù hợp.
Theo đó, tại khu vực trung tâm TPHCM, cần khuyến khích xây dựng công trình xanh, phát triển cây xanh trên mái (vườn mái) và tường xanh. Tại các khu dân cư ven kênh Nhiêu Lộc – Thị Nghè, ngành chức năng cần tăng cường cây xanh thân gỗ theo kết cấu nhiều tầng tán để tăng khả năng hấp thụ CO2 và giảm thiểu ô nhiễm.
Với tinh thần thẳng thắn, cởi mở và trách nhiệm, một số ý kiến của đại biểu tại hội thảo được kỳ vọng đóng góp trực tiếp vào việc định hướng và thúc đẩy phát triển nông nghiệp đô thị tại Việt Nam trong thời gian tới.
