Hoạt động gián điệp mạng thông qua phát tán virus sẽ trở thành ngành “công nghiệp” trong năm 2013. Các phần mềm nổi tiếng, phần mềm an ninh cho điện thoại di động sẽ là đối tượng bị giả mạo nhiều nhất… ông Nguyễn Công Cường, bộ phận an ninh di động của Bkav nhận định như vậy.
Còn năm 2012, tấn công, phát tán phần mềm gián điệp (spyware) vào các cơ quan, doanh nghiệp là hình thái mới của giới tội phạm mạng mang tính chất quốc gia. Thế giới trong năm qua bị rúng động bởi sự hoành hành của Flame và Duqu, những virus đánh cắp thông tin mật của các hệ thống điện toán khu vực Trung Đông. Các chuyên gia của Công ty Bkav nhận định, những vụ việc tương tự cũng đã bắt đầu diễn ra tại Việt Nam.
“Bạn có thể sẽ giật mình với thông tin trên, song thực tế tại Việt Nam, hệ thống giám sát virus của Bkav đã phát hiện hàng loạt email đính kèm file văn bản chứa phần mềm gián điệp được gửi tới các cơ quan, doanh nghiệp”, ông Vũ Ngọc Sơn, Giám đốc bộ phận nghiên cứu Công ty Bkav (Bkav R&D) cho biết như vậy.
Do từ trước tới nay các file văn bản vẫn được cho là an toàn, hầu hết người nhận được email đã mở file đính kèm và bị nhiễm virus dạng spyware khai thác lỗ hổng của phần mềm Microsoft Office (bao gồm cả Word, Excel và PowerPoint). Khi xâm nhập vào máy tính, virus này âm thầm kiểm soát toàn bộ máy tính nạn nhân, mở cổng hậu (backdoor), cho phép hacker điều khiển máy tính nạn nhân từ xa. Chúng cũng nhận lệnh hacker tải các virus khác về máy tính để ghi lại thao tác bàn phím, chụp màn hình, lấy cắp tài liệu.
Trong năm qua còn cho thấy, virus trên điện thoại di động không còn là lý thuyết. Hệ thống giám sát virus của Bkav đã phát hiện, từ đầu năm đến nay tại Việt Nam có tới 34.094 mẫu virus lây lan trên di động, gấp hơn 9 lần so với năm 2011 (3.700 mẫu). Liên tiếp từ tháng 4-2012, các phần mềm như Instagram hay trò chơi Angry Birds đã bị virus núp bóng, mượn danh để tấn công người dùng. Song song đó, Facebook cũng đã trở thành môi trường màu mỡ của tin tặc.
Một trong những chiêu thức phát tán virus khiến người dùng dễ bị mắc bẫy nhất trên Facebook hiện nay là ngụy tạo plugin của YouTube nhưng có chứa virus. Sau đó, kẻ xấu lừa người dùng tải plugin này về để xem video clip, thực chất là tải virus để phát tán đường link chứa virus tới danh sách bạn bè của nạn nhân.
Đáng chú ý, an ninh mạng tại các cơ quan doanh nghiệp không được cải thiện. Theo thống kê của Bkav, trong năm 2012 vẫn có tới 2.203 website của các cơ quan doanh nghiệp tại Việt Nam bị tấn công, chủ yếu thông qua các lỗ hổng trên hệ thống mạng. So với năm 2011 (có 2.245 website bị tấn công), con số này hầu như không giảm. Thực trạng này cho thấy, an ninh mạng vẫn chưa thực sự được quan tâm tại các cơ quan, doanh nghiệp.
Theo nhận định của các chuyên gia Công ty Bkav, hầu hết cơ quan doanh nghiệp của Việt Nam chưa bố trí được nhân sự phụ trách an ninh mạng hoặc năng lực và nhận thức của đội ngũ này chưa tương xứng với tình hình thực tế, đây là những nguyên nhân chính.
BÁ TÂN
