Những năm qua, người dân từ các tỉnh dồn về TPHCM định cư ngày càng nhiều, dẫn đến tình trạng số dân ở nhiều phường - xã tăng quá cao. Cụ thể, tại khu phố 6 (Hiệp Bình Chánh, Thủ Đức) có đến 20.000 dân; phường Hiệp Thành (quận 12) có gần 80.000 dân... Không chỉ các phường nội thành, mà các xã ngoại thành như Bình Hưng, Tân Kiên (huyện Bình Chánh), Đông Thạnh (huyện Hóc Môn)… áp lực gia tăng dân số cũng rất lớn.
Dân số tăng quá nhanh không chỉ gây quá tải cơ sở hạ tầng kỹ thuật và xã hội, mà còn là áp lực đối với bộ máy chính quyền. Theo quy định, định biên của các phường - xã đã cố định, vì thế khi dân số tăng thì phải chia tách phường - xã. Thế nên phường 12 (quận Gò Vấp) đã phải chia thành 4 phường và hiện nay số dân ở các phường mới vẫn tiếp tục tăng nhanh. Nếu chia tách nhỏ phường - xã để thích hợp với tình hình dân số tăng cao thì việc chia tách sẽ không có điểm dừng. Trong điều kiện hiện nay, đây không phải là biện pháp hay. Chia tách phường - xã là phải thành lập bộ máy chính quyền, làm tăng biên chế.
Theo đó, ngân sách nhà nước phải đầu tư xây dựng trụ sở, mua sắm trang thiết bị. Chia tách không chỉ làm tăng gánh nặng cho xã hội, người dân mà làm manh mún địa bàn. Vì thế, trong điều kiện khoa học kỹ thuật phát triển như hiện nay, thay vì chia nhỏ địa bàn để đủ sức quản lý thì nên đầu tư trang thiết bị, phương tiện quản lý hiện đại để quản lý, phục vụ người dân. Nên thay cách quản lý xã hội theo kiểu thủ công cũ bằng máy tính nối mạng, lập phần mềm quản lý và các biện pháp nghiệp vụ hiện đại khác. Khi đã số hóa việc quản lý, một cán bộ công an, địa chính… có thể làm thay công việc cho nhiều người mà vẫn nắm chắc những biến động dân số trên địa bàn, quản lý chặt chẽ từ việc tạm trú đến việc quản lý mua bán, chuyển dịch nhà đất.
TPHCM đang hướng tới việc xây dựng chính quyền đô thị. Mục đích xây dựng chính quyền đô thị phải đạt được mục tiêu phục vụ người dân tốt hơn và giảm gánh nặng cho người dân. Vì thế, TPHCM nên thực hiện đổi mới cách quản lý, đầu tư trang thiết bị và số hóa.
NGUYỄN HIỀN (Bình Thạnh, TPHCM)
