Viktor Bout – một trong những trùm buôn lậu vũ khí nổi tiếng nhất thế giới, tình nghi cung cấp vũ khí cho Taliban, al-Qaeda và chuyển lượng vũ khí khổng lồ cho những cuộc nội chiến ở châu Phi – vừa bị giới chức Thái Lan bắt vào trưa qua tại khách sạn Silom Sofitel ở Bangkok và đang bị giữ tại văn phòng Cục Trấn áp tội phạm.
Theo kết quả điều tra, Bout sinh ở Tajikistan, từng học tại Viện Ngoại ngữ quân đội ở Moscow, nói được 6 thứ tiếng, một cựu sĩ quan không quân Liên Xô, bắt đầu buôn vũ khí khi Liên Xô tan rã. Bout lập một hệ thống gồm các công ty vận chuyển hàng không với trên 40 máy bay ở Trung Đông, châu Phi, Đông Âu và Mỹ, đưa vũ khí từ các kho dự trữ xe tăng, trực thăng và vũ khí có từ thời Liên Xô vào những khu vực bùng nổ xung đột như Afghanistan, Angola, Congo, Liberia, Rwanda, Sierra Leone, Sudan...
Tháng 2-2002, Bỉ ra lệnh bắt giữ Bout do những cáo buộc rửa tiền. Đồng thời, văn phòng công tố Bỉ cho biết Bout đã sử dụng một sân bay nhỏ ở Biển Bắc, gần Ostend (Bỉ) làm trung tâm buôn lậu hàng không ở phương Tây.
P. Hain, một cựu bộ trưởng Anh, người điều tra đường dây trao đổi vũ khí lấy kim cương, từng gọi Bout là "kẻ buôn tử thần ở châu Phi". Năm 2005, Tổ chức Ân xá Quốc tế mô tả Bout là "doanh nhân nước ngoài nổi bật nhất", chỉ hoạt động buôn lậu vũ khí của y vào các quốc gia bị LHQ cấm vận. Theo một chuyên gia Anh, Johnson-Thomas, Bout đã bán vũ khí cho FARC trong năm qua, phần lớn là súng AK-47, chất nổ phóng tên lửa, có thể cả một số tên lửa đối không. Vũ khí phần lớn xuất xứ Trung Á, chủ yếu là Kazakhastan. Máy bay của Bout không trở về không mà ghé châu Phi để chất đầy ma túy rồi hạ cánh ở châu Âu.
Bout ở Thái Lan từ tháng 1 và thường xuyên thay đổi khách sạn. Y bị bắt khi đang chờ gặp một người từ Nga hay Đông Âu. Các ủy viên công tố New York sắp công bố những cáo buộc về Bout cùng một trong những phụ tá của y. Điều này nghĩa là Bout có thể phải ra tòa ở Mỹ.
VÕ HÀ (theo IHT, NYT)
