Theo đó, dịch Covid-19 đã tác động nghiêm trọng đến mọi mặt của kinh tế xã hội khiến nhu cầu chi ngân sách nhà nước, đặc biệt là ngân sách cho một số lĩnh vực như y tế, an sinh xã hội và hỗ trợ doanh nghiệp phát triển sản xuất kinh doanh tăng cao. Trong khi đó, thu ngân sách nhà nước có xu hướng giảm.
Bộ Tài chính đã tham mưu Chính phủ, Quốc hội nhiều giải pháp về tài chính, ngân sách nhà nước linh hoạt, đồng bộ với các chính sách tiền tệ và vĩ mô như miễn giảm, gia hạn thời hạn nộp thuế, phí, lệ phí và các khoản thu ngân sách nhà nước khác với tổng số tiền hỗ trợ khoảng 140.000 tỷ đồng (năm 2021) và khoảng 144.500 tỷ đồng (10 tháng năm 2022) để các doanh nghiệp, cá nhân có thêm nguồn lực tài chính khôi phục và phát triển sản xuất kinh doanh; giảm 32.000 tỷ đồng thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu để ổn định giá xăng, dầu, giảm chi phí cho doanh nghiệp, đảm bảo an sinh xã hội; chi ngân sách nhà nước ưu tiên cho phòng chống dịch Covid-19 và hỗ trợ an sinh xã hội cho người dân.
Ngoài ra, cho vay ưu đãi thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội 10 tháng đầu năm 2022 đạt 11.122 tỷ đồng, tạm ứng hỗ trợ lãi suất khoảng 645 tỷ đồng… Trình Quốc hội giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu, mỡ nhờn; đề xuất giảm mức thuế tiêu thụ đăc biệt đối với xăng và thuế giá trị gia tăng đối với xăng dầu….
Theo ông Võ Thành Hưng, Thứ trưởng Bộ Tài chính, các giải pháp chính sách tài chính - ngân sách nhà nước được áp dụng trong năm 2021 và đặc biệt trong các năm 2022 - 2023 theo Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội khá toàn diện, kịp thời, đã góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế, giúp hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp được phục hồi và ngày càng được củng cố, phát triển tích cực. Qua đó, thúc đẩy tăng trưởng GDP 9 tháng của năm 2022 đạt 8,83% là mức tăng cao nhất của 9 tháng trong giai đoạn 2011-2022.
Nhiều tổ chức quốc tế tiếp tục đánh giá tích cực về tình hình kinh tế - xã hội của Việt Nam và dự báo lạc quan về tốc độ tăng trưởng năm 2022 và 2023. Trong đó, dự báo về tăng trưởng GDP năm 2022 hầu hết ở mức từ 7,5-8,2%.
Tuy nhiên, trong bối cảnh mới hiện nay, tình hình thế giới và trong nước thay đổi nhanh và tiềm ẩn nhiều rủi ro khó dự báo. Kinh tế Việt Nam tuy đã vượt qua giai đoạn khó khăn nhưng vẫn chịu áp lực lớn từ bên ngoài, có thể tác động xấu đến tăng trưởng, làm giảm nguồn thu và tăng chi ngân sách nhà nước.
Bên cạnh đó, xu hướng phát triển kinh tế xanh, bền vững; kinh tế tuần hoàn; kinh tế số; ứng phó biến đổi khí hậu và việc triển khai các nhiệm vụ tại các nghị quyết trung ương, đặc biệt là Trung ương 5, 6 về đẩy mạnh công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước, phát triển các vùng… đòi hỏi chính sách tài chính phải có sự điều chỉnh linh hoạt, phù hợp nhằm phát huy các thế mạnh, huy động và phân bổ hiệu quả các nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội.
Vì vậy, diễn đàn nhằm trao đổi, thảo luận với mục tiêu đề xuất các sáng kiến, giải pháp triển khai thực hiện những định hướng lớn về tài chính - ngân sách nhà nước trong Chiến lược Tài chính đến năm 2030 và các giải pháp tài chính - ngân sách nhà nước cho phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam.
Ngoài phiên khai mạc, Diễn đàn gồm 2 phiên tham luận chính gồm: Nguồn lực tài chính cho tăng trưởng và phát triển kinh tế xã hội; Chính sách tài chính hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi và phát triển.