Bên cạnh những giá trị tích cực, cũng có khá nhiều hoạt động biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến định hướng thẩm mỹ của người dân, đặc biệt là trong nhận thức của giới trẻ. Đã có những quy định pháp luật cụ thể để quản lý hoạt động này.
Nghị định 79/2012/NĐ-CP ngày 5-10-2012 của Chính phủ và Thông tư 03 ngày 28-1-2013 của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch là hành lang pháp lý cho hoạt động biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang. Theo đó, hoạt động biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang được quản lý một cách cụ thể, thống nhất bằng những quy định về điều kiện hoạt động và hồ sơ, thủ tục cấp phép bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền trước khi biểu diễn. Tùy theo chủ thể hoạt động biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang là chủ địa điểm hay đối tượng tổ chức hoặc người biểu diễn nghệ thuật mà pháp luật có những quy định về điều kiện hoạt động biểu diễn riêng biệt, cụ thể.
Chủ địa điểm tổ chức biểu diễn phải đáp ứng một số điều kiện nhất định trước khi biểu diễn: không được phát hành vé quá số ghế hoặc quá sức chứa nơi tổ chức biểu diễn; âm thanh biểu diễn không vượt quá quy định về tiêu chuẩn mức ồn tối đa cho phép; bảo đảm an ninh, trật tự, phòng chống cháy nổ theo quy định; có nội quy, quy định niêm yết tại địa điểm. Tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang sau 12 giờ đêm đến 8 giờ sáng phải được cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền tại địa phương nơi tổ chức biểu diễn cho phép; trước khi tổ chức, chủ địa điểm phải xin giấy phép tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Chỉ những tổ chức có chức năng, hoạt động trong lĩnh vực văn hóa - nghệ thuật mới được tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang. Chỉ các đối tượng được liệt kê và giới hạn tại khoản 1 Điều 8 tại Nghị định 79/2012 mới được phép tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang. Đặc biệt lưu ý, đối với đối tượng tổ chức là doanh nghiệp, thì chỉ có những doanh nghiệp thành lập hợp pháp và có chức năng tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang mới được phép tổ chức biểu diễn. Chức năng biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang của doanh nghiệp phải là ngành nghề kinh doanh của doanh nghiệp đã đăng ký với cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Trước khi tổ chức, đối tượng tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang phải thông báo nội dung chương trình biểu diễn đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền; thực hiện đúng các quy định pháp luật về quyền tác giả và quyền liên quan. Trong quá trình tổ chức, đối tượng tổ chức phải đảm bảo thực hiện đúng nội dung ghi trong giấy phép được cấp và các quy định của pháp luật có liên quan.
Riêng đối với tổ chức, cá nhân nước ngoài biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang ngoài trụ sở hoặc nơi cư trú, thì đối tượng tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang phải làm thủ tục đề nghị cấp giấy phép tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang trước khi tổ chức, cá nhân nước ngoài biểu diễn, trình diễn.
Nghị định 158/2013 của Chính phủ đã quy định cụ thể mức xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang. Tùy theo mức độ của hành vi vi phạm mà đối tượng tổ chức, người biểu diễn bị xử phạt với mức tiền phạt tương ứng và có thể bị áp dụng biện phát xử phạt bổ sung - đình chỉ hoạt động tổ chức biểu diễn hay đình chỉ hoạt động biểu diễn.
Luật sư NGUYỄN TRUNG TRỰC
(Văn phòng Luật sư PHAN LAW VIETNAM)
