Dù thuế thu nhập cá nhân đã được giãn - không phải nộp, nhưng do cách hiểu khác nhau nên nhiều nơi có cách làm không thống nhất. Trong Mục Chính sách thuế tuần này, bà Trần Thị Lệ Nga, Trưởng phòng Tuyên truyền hỗ trợ người nộp thuế (Cục Thuế TPHCM) sẽ trả lời các thắc mắc về việc giãn thuế, kê khai và khấu trừ thuế trong thời gian giãn nộp cho bạn đọc.
Vẫn phải kê khai thuế trong thời gian giãn thuế
- Bố mẹ tôi là người già yếu (trên 80 tuổi). Hàng tháng, bố mẹ tôi được hưởng trợ cấp mẹ liệt sĩ 540.000 đồng/người. Khoản trợ cấp này có tính là thu nhập của bố mẹ tôi hay không? Tôi có được khai bố mẹ là người phụ thuộc để giảm trừ gia cảnh không? (Phạm Thị Hoàng, 105/4/7 Lê Văn Thọ, phường 9, quận Gò Vấp, TPHCM)
- Theo quy định (cha mẹ đẻ của đối tượng nộp thuế ngoài độ tuổi lao động theo quy định của pháp luật không có thu nhập hoặc có thu nhập nhưng không vượt quá 500.000 đồng/người/tháng là người phụ thuộc để giảm trừ gia cảnh. Bố mẹ của chị có thu nhập trên 500.000 đồng/người/tháng nên không đủ điều kiện để giảm trừ gia cảnh cho chị. Do đó, chị không được khai bố mẹ là người phụ thuộc để giảm trừ gia cảnh.
- Tôi đã hoàn thành hợp đồng bán nhà đất ra công chứng trước 1-1-2009 nhưng cơ quan thuế lại hẹn đóng thuế sau 1-1-2009. Vậy tôi phải đóng thuế chuyển quyền 4% trên khung giá đất nhà nước hay phải áp thuế thu nhập cá nhân? Nếu áp thuế thu nhập cá nhân tôi bị thiệt thòi, vì giá bán đến 1,38 tỷ đồng, áp 2% hoặc 25% lợi nhuận đều cao hơn rất nhiều so với đóng 4% khung giá đất nhà nước (chỉ khoảng 4 triệu đồng)? (Nguyễn Hồng Hân, quận 1 TPHCM)
- Nếu hợp đồng chuyển nhượng nhà đất của ông (hợp đồng đã thông qua công chứng) trước ngày 1-1-2009 và ông đã nộp hồ sơ hợp lệ theo quy định của pháp luật cho cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền (cơ quan thuế hoặc phòng tài nguyên môi trường thuộc UBND quận huyện – nơi địa phương đã thực hiện cơ chế một cửa liên thông) trước 1-1-2009 thì dù thời hạn nộp thuế sau ngày 1-1-2009, người chuyển nhượng vẫn nộp thuế quyền sử dụng đất (không phải nộp thuế TNCN). Vì vậy, trường hợp của ông hồ sơ chuyển nhượng đã nộp cho cơ quan nhà nước từ ngày 1-1-2009 trở đi thì phải nộp thuế TNCN.
- Tôi làm đại lý bảo hiểm cho một công ty bảo hiểm quốc tế, thu nhập một tháng khoảng 7 triệu đồng. Trước khi có thông tin về giãn nộp thuế TNCN, lúc chi trả hoa hồng cho tôi công ty bảo hiểm đã trừ thuế TNCN 5%, nay tôi có phải tiếp tục nộp thuế hay không? Sao tôi không được giảm trừ gia cảnh khi tính thuế? Số thuế đã nộp đó, tôi có được nhận lại hay không? (Nguyễn Minh, quận 4, TPHCM)
-Theo quy định về làm đại lý bảo hiểm thì hoa hồng công ty bảo hiểm trả hàng tháng phải tạm khấu trừ thuế TNCN theo tỷ lệ 5% hoặc 10% tùy theo thu nhập hàng tháng. Số tiền khấu trừ này chỉ là tạm thu, cuối năm chị tổng hợp thu nhập cả năm đem đến cơ quan thuế, cán bộ thuế sẽ căn cứ chứng từ đã tạm khấu trừ thuế trong năm và gia cảnh của chị đã khai để quyết toán thuế. Như vậy, giảm trừ gia cảnh của chị được tính khi quyết toán thuế vào cuối năm.
Bộ Tài chính có quy định về giãn nộp thuế TNCN từ tháng 1 đến hết tháng 5-2009 cho một số đối tượng. Nếu là cá nhân cư trú có thu nhập từ nhận làm đại lý bảo hiểm thì chị cũng thuộc đối tượng được giãn nộp thuế TNCN. Tuy nhiên, hàng tháng, công ty bảo hiểm vẫn căn cứ thu nhập (hoa hồng) hàng tháng trả cho chị để tạm tính ra số thuế phải nộp và thông báo cho chị biết. Còn tiền thuế TNCN được giãn nộp, chị vẫn được giữ lại đến hết tháng 5-2009. Như vậy, nếu trong tháng 1-2009, công ty bảo hiểm đã khấu trừ thuế của chị thì chị liên hệ với công ty, mang theo chứng từ đã khấu trừ để được nhận lại tiền thuế đã nộp.
Chỉ lãi suất từ ngân hàng mới được miễn thuế
- Tôi có tiền cho một tổ chức kinh tế vay, theo hợp đồng, thời gian vay là 2 năm, lãi suất cho vay 10%/năm. Tiền lãi thanh toán mỗi năm một lần. Lãi suất đó có được miễn thuế không? Nếu không, nay tôi nhận lãi thì có được giãn thuế không, cụ thể như thế nào? (Phạm Văn Hớn, quận Bình Thạnh, TPHCM)
- Tiền lãi cho tổ chức kinh tế vay là thu nhập từ đầu tư vốn phải đóng thuế suất toàn phần là 5% (chỉ có lãi suất tiền gởi ngân hàng hoặc ở các tổ chức tín dụng mới được miễn thuế). Tuy nhiên, khoản thu nhập này được giãn nộp thuế TNCN. Thời gian giãn nộp thuế là 5 tháng nên nếu ông nhận tiền lãi vay một lần cho cả năm thì chỉ được giãn nộp thuế TNCN đối với khoản lãi cho vay từ tháng 1 đến hết tháng 5-2009. Tiền lãi vay từ tháng 6-2009 trở đi thì phải nộp theo quy định.
- Thuế TNCN đã được giãn nộp, như vậy chúng tôi không phải nộp hồ sơ chứng minh gia cảnh nữa phải không? Sau 31-5-2009 thì có thu lại thuế 5 tháng hay không? Nếu thu một lần với số tiền quá lớn chúng tôi sẽ rất khó khăn.
- Do chỉ được giãn thuế (gia hạn thời gian nộp thuế) nên đơn vị chi trả thu nhập (đối với thu nhập từ tiền lương tiền công, thu nhập từ đầu tư vốn, chuyển nhượng chứng khoán, từ thừa kế, quà tặng, bản quyền, chuyển quyền thương mại của cá nhân cư trú) hoặc người nộp thuế (thu nhập từ kinh doanh của cá nhân cư trú) vẫn phải tính thuế (xác định số thuế TNCN phải nộp), lập tờ khai và nộp tờ khai cho cơ quan thuế. Tuy nhiên, do được hoãn nên thay vì nộp thuế vào ngân sách nhà nước thì cá nhân được giữ lại số tiền thuế đó.
Vì vậy, người nộp thuế vẫn phải kê khai người phụ thuộc và nộp hồ sơ chứng minh người phụ thuộc theo quy định để làm căn cứ tính thuế. Việc giãn thuế chỉ đến hết 31-5-2009. Sau thời gian này, việc thực hiện Luật Thuế TNCN như thế nào hoặc xử lý khoản thuế được giãn nộp ra sao phải chờ Quốc hội quyết định nên người nộp thuế không nên quá lo lắng.
CHẾ HÂN – Q.VIỆT
