Quán nhậu mọc khắp nơi
Số liệu thống kê về lượng bia nước ta tiêu thụ trong những năm gần đây cho thấy cứ mỗi năm mỗi tăng: từ 2,4 tỷ lít của năm 2010, đến năm 2016 đã là 3,8 tỷ lít. Ngoài ra còn tiêu thụ hàng trăm triệu lít rượu có nhãn mác và rượu nấu trong dân. Quán nhậu mọc lên khắp nơi. Hàng ngày, tầm 18 giờ, tại các “phố quán nhậu” ở TPHCM, các bàn kín thực khách. Nhiều bàn chưa lên món ăn nhưng két bia đã vơi quá nửa.
Khách nhậu thì đủ mọi thành phần, từ thanh niên, trung niên, người lớn tuổi, nam, nữ đều có đủ. Có đủ thứ lý do mà người ta đi nhậu. Nhậu để tiếp khách, nhậu để liên hoan, nhậu để ăn mừng, nhậu do mới lĩnh lương, nhậu vì buồn, hay nhậu vì không nhậu thấy thiếu thiếu…
Anh Nguyễn Minh Huy (ngụ đường Nguyễn Oanh, quận Gò Vấp) thành thật cho biết: “Tiếp khách riết thành quen cữ nhậu, ngày nào không có tí cồn thì bứt rứt lắm. Hết giờ làm, mấy anh em hay rủ nhau ghé quán lai rai vài chai rồi về, hôm nào hẹn về sớm ăn cơm với vợ con thì cũng phải ghé mua miếng mồi, vài lon bia. Thấy mình bị lệ thuộc rượu bia nhưng đành chịu vì không nhậu thì sao làm ăn”. Còn bạn trẻ Phạm Văn Đạt (sinh viên Đại học Giao thông Vận tải TPHCM) đưa ra lý lẽ: “Phải luyện nhậu, biết nhậu thì sau này đi làm mới tự tin”.
Qua nghiên cứu văn hóa Việt, Ankit Cote (một nghiên cứu sinh người Canada) đã rất ngạc nhiên với một thực tế rất phổ biến trên bàn nhậu ở nước ta: “Người Việt không chỉ uống rượu bia nhiều, mà còn có thói quen ép người khác uống nhiều. Ở Việt Nam, đi quán bia nào tôi cũng thấy két bia để sát bên bàn nhậu, những thực khách liên tục rót bia thật đầy ly rồi ép nhau uống cạn. Họ còn so nhau đến mức hạ chai cũ và lên chai mới phải cùng một lúc, ai không theo luật chơi ấy thì sẽ bị chỉ trích”.
Người dân hiến kế
Phóng viên Báo SGGP đã làm một cuộc khảo sát nhỏ để ghi nhận ý kiến của người dân về giải pháp hạn chế sử dụng rượu bia. Anh Phạm Gia Huy (ngụ quận Bình Thạnh) phân tích: “Đề xuất của Bộ Y tế về việc cấm bán rượu bia trong quán karaoke không phải không có lý, bởi nhiều người rủ nhau vào hát karaoke sau khi đã kết thúc tăng 1 ở các quán nhậu. Họ đi hát là để xả cồn, nhưng nghịch lý là vào karaoke phải có rượu bia thì hát mới sung, thế là lại nạp thêm cồn vào người”.
Từ ngày 1-11-2017, Nghị định 105/2017 quy định về kinh doanh rượu bia đã có hiệu lực thi hành. Theo đó, những hành vi vi phạm sẽ bao gồm cả việc bán rượu cho người dưới 18 tuổi, bán rượu có nồng độ cồn từ 15o trở lên qua internet, bán rượu bằng máy bán hàng tự động; quảng cáo, khuyến mại rượu trái quy định của pháp luật. Tuy nhiên đến nay, nhiều người kinh doanh rượu bia nói rằng vẫn chưa biết có quy định này.
Còn chị Nguyễn Hải Trà (ngụ quận 10) nêu ý kiến: “Ở nhiều nước trên thế giới, những nơi muốn bán rượu phải đăng ký và không phải dịch vụ ăn uống nào cũng được phép bán rượu. Trong khi ở nước ta, các quán ăn lớn nhỏ đều bán rượu mà không cần phải xin phép. Nước ta cần có tiêu chuẩn riêng cho các dịch vụ ăn uống được phép kinh doanh rượu, như cam kết về đối tượng bán, số lượng bán và thời gian bán… Quy định này cần thực hiện ngay từ khi cấp giấy phép đăng ký hoạt động kinh doanh và cơ quan chức năng căn cứ vào giấy phép để kiểm tra, xử lý mạnh tay đối với những nơi không được phép bán rượu nhưng cố tình vi phạm, từ đó hạn chế dần các dịch vụ có kinh doanh rượu”.
Anh La Thanh Việt (nhân viên marketing của một công ty nước ngoài tại quận 1) cho rằng: “Cùng với việc tăng cường kiểm tra xử phạt nghiêm những trường hợp điều khiển xe có nồng độ cồn, cần có thêm những biện pháp đồng bộ. Phải cấm các dịch vụ có khuyến mãi tặng quà là rượu bia. Tăng cường tuyên truyền về tác hại rượu bia từ trong trường học. Nên xây dựng những bộ phim ngắn về hậu quả mà rượu bia gây ra, để tạo ý thức hạn chế sử dụng rượu bia cho người dân ngay từ nhỏ”.
